Vi rút SARS-CoV-2 tăng tốc độ tấn công, thời gian chu kỳ lây nhiễm giảm

Toàn cảnh hội nghị.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, biến chủng Delta có lây lan nhanh, tốc độ tấn công tăng gấp 2-3 lần so với trước. Đặc biệt, chu kỳ lây nhiễm hiện nay chỉ còn 2 ngày chứ không phải 5 ngày như tính toán trước đây.

Tốc độ lây lan, tấn công gấp 2-3 lần

Theo báo cáo của Bộ Y tế, tính từ ngày 27-4 tới sáng 16-7, số lượng ca mắc mới ghi nhận trong nước là 38.726 ca tại 58 tỉnh, thành phố, trong đó có 6.914 bệnh nhân đã được công bố khỏi bệnh. Riêng thành phố Hồ Chí Minh có gần 22.000 ca bệnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhận định, các địa phương, đặc biệt là thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ, đang đối mặt với sự bùng phát rất phức tạp, có thể gia tăng nhiều trường hợp mắc và tử vong trong thời gian tới.

"Biến chủng Delta có tốc độ lây lan nhanh, tấn công tăng gấp 2-3 lần so với trước. Do tốc độ bám dính đối với tế bào vật chủ, khả năng nhân lên nhanh với số lượng lớn trong tế bào dẫn đến việc phá hủy tế bào, phát tán mầm bệnh ra môi trường xung quanh trong thời gian ngắn. Chu kỳ lây nhiễm hiện nay chỉ còn 2 ngày chứ không phải 5 ngày như trước đây tính toán", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long phát biểu tại hội nghị.

Trong công tác phòng, chống dịch dù đã có các biện pháp quyết liệt, cố gắng nhưng theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, tình hình dịch tiếp tục gia tăng, kéo dài, phức tạp, nhất là các tỉnh phía Nam. Điều đó cho thấy, kết quả chưa được như mong muốn, đòi hỏi sự cố gắng nhiều hơn nữa. Thậm chí, tại một số địa phương, dù đã triển khai Chỉ thị 16/CT-TTg nhưng chưa đầy đủ, nghiêm túc, chưa quyết liệt, nhiều khi còn chần chừ, nấn ná. Có nơi vẫn có tình trạng đi lại nhộn nhịp, chợ vẫn họp đông...

Người đứng đầu ngành Y tế cho rằng, một số khu công nghiệp chưa thực hiện nghiêm túc hướng dẫn của Bộ Y tế. Có địa phương chưa tập trung, chưa kiểm tra, giám sát chặt, chưa thực hiện xét nghiệm tầm soát trên diện rộng. Đặc biệt, tâm thế chuẩn bị cho tình huống dịch lan rộng, kéo dài, phức tạp tại một số nơi còn lần chần.

Thay đổi chiến lược xét nghiệm tại vùng nguy cơ cao

Trước bối cảnh tình hình dịch phức tạp, lan rộng, số ca mắc tăng rất nhanh, Bộ Y tế đã có một số thay đổi cơ bản trong cách ly như giảm thời gian cách ly tập trung xuống còn 14 ngày; thí điểm cách ly F1 tại nhà. Theo đó, Bộ Y tế đề nghị các tỉnh, thành phố có thể áp dụng theo hướng dẫn nếu bảo đảm đủ tiêu chí, chuẩn và điều kiện.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng thay đổi chiến lược về xét nghiệm tại các vùng có nguy cơ cao. Theo đó, trước đây thực hiện xét nghiệm RT-PCR là chính, nay thực hiện test nhanh là chính. Điều này giúp giảm thời gian, tối ưu hóa xét nghiệm, trả kết quả nhanh để nhanh chóng tách được F0 ra khỏi cộng đồng.

Các điểm cầu ở các địa phương.

Thực tế ở thành phố Hồ Chí Minh thời gian qua cho thấy, độ nhạy, độ đặc hiệu của test nhanh gần tương đương với xét nghiệm RT-PCR mẫu đơn.

Để bảo đảm tiết kiệm và đẩy tốc độ trong sử dụng test nhanh, Bộ Y tế chính thức cho phép gộp mẫu trong test nhanh ở những nơi có tỷ lệ lây nhiễm cao. Bộ Y tế cho phép các địa phương có thể gộp mẫu 3, 5 trong 1 lần test nhanh, tùy vào điều kiện, kỹ thuật lấy mẫu.

"Đây là sự thay đổi rất căn bản, quan trọng trong xét nghiệm. Chúng ta cách ly những vùng lõi, phong tỏa vùng nguy cơ rất cao; thực hiện test nhanh 3 - 5 ngày/lần, khi phát hiện ca nghi nhiễm là lấy mẫu xét nghiệm RT-PCR khẳng định. Mục tiêu của chiến lược này là làm sao trả kết quả xét nghiệm càng nhanh càng tốt để giảm tốc độ lây nhiễm với cộng đồng", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.

Một vấn đề quan trọng được người đứng đầu ngành Y tế đưa ra tại hội nghị, đó là, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đưa ra quan điểm "4 tại chỗ" nhưng tại một số nơi vẫn trông chờ, ỉ lại, ngại mua sắm... Do đó, các địa phương cần chủ động, thực hiện quan điểm "4 tại chỗ", trong đó phải chuẩn bị, kiểm tra lại năng lực các phòng xét nghiệm. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế sẽ cấp thêm máy móc, sinh phẩm xét nghiệm trong thời gian trước mắt. Tuy nhiên, các địa phương không được bị động, trông chờ vào trung ương.

Thu Trang