Vì sao bụi mịn được gọi là 'Kẻ giết người' thầm lặng?

"Kẻ giết người" thầm lặng

Theo WHO, ô nhiễm không khí hiện nay được coi là "kẻ giết người" thầm lặng. Ước tính, có khoảng 30% các trường hợp tử vong do ung thư phổi có liên quan đến ô nhiễm không khí. Tương tự như vậy, tỷ lệ đột quỵ não cũng như các bệnh lý về tim mạch chiếm khoảng 25%.

Nhiều công trình đang được thi công đồng thời khiến không khí ở TP.Hà Nội đứng trước nguy cơ bị ô nhiễm nặng nề.

Đối với bệnh lý về hô hấp, các đối tượng bị ảnh hưởng sẽ cao hơn nhiều lần. Theo một thống kê gần đây của WHO, khoảng 43% các trường hợp tử vong do bệnh lý về hô hấp có liên quan đến ô nhiễm không khí.

PGS.TS Vũ Văn Giáp - Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam, Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai cho hay, ô nhiễm không khí sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân nói chung nhất là những người dễ bị cảm thụ như người già, phụ nữ có thai, trẻ em và những người có bệnh lý về hô hấp, tim mạch.

Trong các thành phần của không khí ô nhiễm thì các hạt bụi có vai trò quyết định chất lượng không khí. Thường thì các hạt bụi mà chúng ta có thể nhìn thấy hay cảm nhận được sẽ có kích thước lớn. Còn loại bụi hạt siêu mịn (kích thước 2,5 micromet) sẽ không cảm nhận được, khi hít vào phổi chúng sẽ đi theo đường máu đến các cơ quan trong cơ thể và gây ra phản ứng viêm và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan khác nhau.

Đốt vàng mã, rơm rạ khiến không khí ô nhiễm hơn

Cũng theo PGS.TS Vũ Văn Giáp, khi chất lượng không khí kém, khói bụi trong môi trường nhiều thì đối tượng bị ảnh hưởng đầu tiên và rõ rệt nhất là những bệnh nhân có sẵn bệnh lý về hô hấp. Người bệnh sẽ thấy khó thở, ho nhiều kèm theo tức ngực. Các nghiên cứu gần đây cho thấy, ở những thời điểm thời tiết khắc nghiệt thì tần suất bệnh nhân nhập viện do hô hấp, tim mạch tăng cao hơn.

Để hạn chế những tác hại đến sức khỏe do ô nhiễm không khí gây ra, bác sĩ Giáp khuyến cáo những người đã mắc các bệnh lý về hô hấp hạn chế ra đường vào những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng. Trong trường hợp phải ra đường, cần trang bị những phương tiện bảo hộ như khẩu trang đúng chất lượng, tiêu chuẩn.

Đối với những bệnh nhân bị hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cần phải tuân thủ, duy trì thuốc hàng ngày theo chỉ định của bác sĩ. Khi có dấu hiệu hoặc triệu chứng khó chịu, cần phải tăng liều thuốc giãn phế quản theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong trường hợp bị nặng hơn cần có sự hỗ trợ của bác sĩ để cấp cứu cơn khó thở, tránh nguy hiểm cho tính mạng người bệnh.

Tuy nhiên, việc đưa ra các khuyến cáo để phòng ngừa các bệnh lý do ô nhiễm không khí gây ra mới chỉ là giải pháp tức thời. Về lâu về dài, việc bảo vệ không khí, môi trường sống mới giải pháp lâu dài, bền vững. WHO khuyến cáo rằng, nếu chúng ta không có biện pháp để bảo vệ môi trường, giữ bầu không khí trong lành, chất lượng không khí tốt thì con người sẽ là đối tượng đầu tiên phải gánh chịu hậu quả, xa hơn nữa đó là thế hệ tương lai của chúng ta.

Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, chỉ cần mỗi người góp một việc nhỏ thì sẽ chung tay bảo vệ môi trường. Ví dụ như hạn chế việc đốt vàng mã và các ngày rằm, mùng 1, các ngày lễ tết. Đồng thời, nên chuyển sang sử dụng các nguyên liệu sạch để đun nấu, thay bếp than tổ ong bằng bếp điện, bếp từ. Các phương tiện giao thông nên tắt máy khi dừng đèn đỏ, các công trường xây dựng cần phải được che chắn kỹ.

Bác sĩ Vũ Văn Giáp kêu gọi, mỗi một công dân ở hai thành phố lớn có nguy cơ bị ô nhiễm không khí nặng nề là TP.Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh cần là một thành viện tích cực, có ý thức bảo vệ môi trường bằng các hành động có thể làm được ngay như: trồng thêm cây xanh, không đốt vàng mã, sử dụng nguyên liệu sạch.

Thế Công