Vì sao dân gian kiêng cắt tóc trong tháng cô hồn?

Tháng 7 Âm lịch thường được gọi là tháng cô hồn. Dân gian tin rằng đây là khoảng thời gian dễ gặp vận xui nên thường kiêng làm các việc lớn như cưới hỏi, xây nhà, khai trương… Sự kiêng cữ còn bao gồm cả những việc nho nhỏ, chẳng hạn như cắt tóc. Quan niệm kiêng cắt tóc trong tháng cô hồn vẫn khá phổ biến trong thời hiện đại.

Vì sao kiêng cắt tóc trong tháng cô hồn?

Theo quan niệm dân gian, tóc là một phần quan trọng của cơ thể, tượng trưng cho sức khỏe, khí lực; cắt tóc đồng nghĩa với việc làm mất đi một phần sinh khí, dễ kéo theo những điều không may mắn. Bởi vậy, trong những ngày đầu năm, đầu tháng hay đặc biệt là tháng 7 Âm lịch, nhiều người thường tránh việc cắt tóc để không gặp xui xẻo, bệnh tật hay ảnh hưởng đến tài vận, sự nghiệp.

Dân gian kiêng cắt tóc trong tháng cô hồn. (Ảnh: Shutterstock)

Câu nói “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” đã trở thành chỗ dựa tinh thần cho thói quen này. Việc kiêng cắt tóc trong tháng cô hồn chủ yếu được truyền miệng từ đời này qua đời khác, như một nét văn hóa dân gian chứ không có bằng chứng khoa học nào. Thực tế, việc cắt tóc không gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe hay vận mệnh con người. Tuy nhiên, nhiều người vẫn kiêng kỵ do yếu tố tâm lý. Với họ, sự an tâm đôi khi quan trọng không kém so với lý lẽ khoa học.

Kiêng cắt tóc trong tháng cô hồn là một tập tục dân gian phản ánh cách nhìn nhận của người xưa về sự an toàn và may rủi trong cuộc sống.

Những kiêng kỵ khác trong tháng cô hồn

Ngoài tục kiêng cắt tóc, dân gian còn lưu truyền nhiều kiêng kỵ khác trong tháng 7 Âm lịch.

- Kiêng đi đêm: Người xưa tin rằng ban đêm là thời điểm âm khí mạnh, dễ gặp chuyện rủi ro. Trên thực tế, hạn chế ra đường khuya cũng giúp giảm nguy cơ tai nạn và sự cố an ninh.

- Không phơi quần áo qua đêm: Dân gian cho rằng quần áo phơi ngoài trời ban đêm dễ “vướng khí âm”. Ngày nay, lý do thực tế hơn là quần áo dễ ẩm mốc, bám mùi, gây hại cho sức khỏe.

- Tránh đứng ở hẻm tối hoặc sát tường: Quan niệm xưa đây là nơi gắn nơi tối tăm với “tà khí”. Thực tế, đây là những chỗ thiếu ánh sáng, tiềm ẩn nguy hiểm và dễ bị kẻ xấu lợi dụng.

- Không đi chuyến xe cuối cùng trong đêm: Tập tục này xuất phát từ niềm tin xe muộn dễ gặp chuyện chẳng lành. Ở góc độ an toàn, việc hạn chế đi lại khuya muộn thực sự giúp giảm rủi ro.

- Không đặt tay lên vai người khác: Dân gian tin rằng vai có “ngọn lửa hộ thân”, chạm vào dễ làm “tắt lửa”.

- Kiêng cạo lông chân: Xuất phát từ quan niệm xưa cho rằng lông chân trấn áp tà khí. Ngày nay, quan niệm này chủ yếu mang tính giai thoại, nhưng việc kiêng cạo lông chân trong dịp rằm tháng 7 vẫn được nhiều người nhắc đến.

Có thể thấy, hầu hết những điều kiêng kỵ trong tháng cô hồn, trong đó có việc cắt tóc, đều bắt nguồn từ niềm tin dân gian, không có cơ sở khoa học chứng minh. Chúng phản ánh sự quan tâm của người xưa đến sức khỏe, sự an toàn và lối sống chuẩn mực. Ở góc độ tâm lý, niềm tin vào những kiêng kỵ này có thể giúp con người cảm thấy yên tâm, tự tin hơn, nhưng nếu quá mức sẽ dẫn đến sự lo lắng không cần thiết, thậm chí ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc.

Tháng 7 Âm lịch với Phật tử là mùa Vu lan. Giáo lý nhà Phật không có những kiêng kỵ trong tháng này mà nhấn mạnh rằng nếu giữ tâm sáng, lòng thanh tịnh, biết sống thiện lành thì bất kỳ ngày nào cũng là ngày tốt. Những kiêng kỵ vì thế nên được hiểu như một phần văn hóa truyền thống.

Trong đời sống hiện đại, thay vì quá bận tâm đến kiêng kỵ, mỗi người có thể lựa chọn cách sống lành mạnh, giữ gìn sức khỏe, tinh thần lạc quan và tâm thiện. Đó mới chính là “bùa hộ mệnh” vững chắc nhất, bất kể tháng nào trong năm.

Nhật Thùy