Vì sao đảng Cộng hòa Mỹ chia rẽ vì lệnh cấm TikTok?

Theo Reuters, trong khi Tổng thống đắc cử Donald Trump phản đối lệnh cấm, các đồng minh Cộng hòa của ông lại thúc giục thực thi mạnh mẽ biện pháp này.

Sự chia rẽ trong đảng Cộng hòa về lệnh cấm TikTok phản ánh mâu thuẫn giữa tự do ngôn luận và an ninh quốc gia - Ảnh: Reuters

Lập trường ủng hộ TikTok của ông Trump

Donald Trump, người từng mạnh mẽ chống lại TikTok trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, giờ đây lại thể hiện lập trường trái ngược. Ông kêu gọi Tòa án Tối cao trì hoãn lệnh cấm TikTok mà Quốc hội và Tổng thống Joe Biden đã thông qua. Ông Trump cho rằng nền tảng video ngắn này không chỉ là một ứng dụng giải trí mà còn là công cụ chính trị hiệu quả của ông trong việc tiếp cận cử tri trẻ tuổi.

"Trump có một điểm yếu dành cho TikTok", luật sư của ông, John Sauer, viết trong một hồ sơ pháp lý. Ông Trump khẳng định rằng TikTok đã tạo ra "hàng tỉ lượt xem" cho chiến dịch của ông và tin rằng các vấn đề liên quan đến ứng dụng nên được giải quyết thông qua đối thoại chính trị, thay vì biện pháp pháp lý cực đoan.

Lập luận về an ninh quốc gia Mỹ

Chính phủ Mỹ, cùng với Bộ Tư pháp, lập luận rằng TikTok là mối đe dọa an ninh quốc gia. Họ cho rằng TikTok có khả năng thu thập dữ liệu nhạy cảm, từ vị trí địa lý đến tin nhắn riêng tư, và có thể bị khai thác để theo dõi hoặc thao túng người dùng Mỹ. Bộ Tư pháp cũng cảnh báo rằng TikTok có thể bí mật điều chỉnh nội dung mà người dùng nhìn thấy, từ đó tác động đến dư luận.

Về phần mình, TikTok và công ty mẹ là ByteDance bác bỏ các cáo buộc này. Họ cho rằng luật cấm TikTok là vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ bảo vệ quyền tự do ngôn luận. ByteDance nhấn mạnh rằng nếu quốc hội Mỹ có thể cấm TikTok với lý do "rủi ro nước ngoài", thì tương lai sẽ mở ra khả năng chính phủ Mỹ hạn chế mọi loại hình phát ngôn khác mà họ không ưa thích.

Timothy Edgar, chuyên gia về an ninh mạng tại Đại học Brown (Mỹ) nhận định đây là vụ kiện tự do ngôn luận lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ. Ông Edgar cảnh báo rằng nếu luật này được duy trì, nó có thể trở thành tiền lệ để chính phủ kiểm soát hoặc cấm các nền tảng kỹ thuật số khác.

Chia rẽ nội bộ đảng Cộng hòa

Trong khi ông Trump ủng hộ trì hoãn lệnh cấm, nhiều nhà lập pháp và quan chức Cộng hòa khác lại đứng về phía chính quyền Tổng thống đương nhiệm Joe Biden. Họ yêu cầu Tòa án tối cao bảo vệ luật này để ngăn chặn mối đe dọa từ Trung Quốc.

22 tổng chưởng lý tiểu bang do đảng Cộng hòa lãnh đạo đã nộp bản tóm tắt lên Tòa án tối cao, nhấn mạnh rằng việc cho phép TikTok hoạt động mà không cắt đứt quan hệ với Trung Quốc sẽ đặt dữ liệu của người Mỹ vào nguy cơ bị khai thác. Trong khi đó, các nhà lập pháp hàng đầu từ cả hai đảng, bao gồm Mitch McConnell, cựu lãnh đạo phe đa số Thượng viện, đã thúc giục tòa án duy trì lệnh cấm.

"Việc cho phép TikTok hoạt động mà không cắt đứt quan hệ với Trung Quốc là đặt người Mỹ vào nguy cơ bị khai thác dữ liệu", Tổng chưởng lý Montana thuộc đảng Cộng hòa, Austin Knudsen, viết trong một tuyên bố chung của các tiểu bang. Bang Montana trước đó đã cố gắng cấm TikTok ở cấp tiểu bang nhưng bị tòa án liên bang chặn lại.

Tuy nhiên, phe ủng hộ quan điểm của ông Trump lại tập trung vào khía cạnh tự do ngôn luận, nhấn mạnh rằng việc cấm TikTok sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm cho chính phủ trong việc hạn chế quyền tự do cá nhân. Trump cũng cho rằng lệnh cấm TikTok sẽ chỉ mang lại lợi thế cho các nền tảng đối thủ như Facebook và Instagram, những công ty mà ông từng chỉ trích gay gắt sau khi chúng đình chỉ tài khoản của ông.

Tương lai TikTok

Các công ty công nghệ lớn như Apple và Google đã được cảnh báo rằng họ phải sẵn sàng xóa TikTok khỏi các cửa hàng ứng dụng vào ngày 19.1 nếu luật này có hiệu lực. Dù vậy, người dùng hiện tại vẫn có thể tiếp tục sử dụng TikTok, nhưng ứng dụng này sẽ dần trở nên lỗi thời khi không được cập nhật phần mềm hoặc bảo mật.

Điều này không chỉ gây ảnh hưởng đến hàng triệu người dùng mà còn đe dọa ngành công nghiệp sáng tạo nội dung trực tuyến. Các nhà sáng tạo nội dung phụ thuộc vào TikTok để kết nối với khán giả và kiếm thu nhập sẽ phải tìm kiếm nền tảng mới, trong khi những thương hiệu từng đầu tư mạnh mẽ vào quảng cáo trên TikTok sẽ đối mặt với sự gián đoạn lớn.

Cuộc tranh cãi về TikTok đã phơi bày sự chia rẽ nội bộ sâu sắc trong đảng Cộng hòa, đồng thời đặt ra câu hỏi lớn hơn về cách cân bằng giữa bảo vệ an ninh quốc gia và tôn trọng quyền tự do cá nhân. Trong bối cảnh Tòa án tối cao Mỹ chuẩn bị đưa ra phán quyết, số phận của TikTok không chỉ ảnh hưởng đến một ứng dụng mà còn định hình tương lai internet và các nguyên tắc cơ bản của tự do ngôn luận tại Mỹ.

Hoàng Vũ