Vì sao giá bán kết thúc bằng số 9 thường khiến người mua 'xiêu lòng'?

Trong đời sống hằng ngày, không khó để nhận ra rằng hầu hết sản phẩm tại siêu thị hay trên các sàn thương mại điện tử đều có mức giá kết thúc bằng số 9. Những con số quen thuộc như 9.999 VND, 89.999 VND, 159.999 VND hay 2,99 USD xuất hiện dày đặc. Nhiều người tiêu dùng thường cho rằng đó là “một món hời”, nhưng thực chất đây là kết quả của một chiến lược định giá mang tên Charm Pricing - còn gọi là định giá quyến rũ.

Chiến lược Charm Pricing và “hiệu ứng con số bên trái”

Charm Pricing là một chiến lược định giá tâm lý, trong đó doanh nghiệp cố tình niêm yết giá kết thúc bằng số 9 (hoặc sát với số tròn) nhằm tạo cảm giác “rẻ hơn thực tế”. Bí quyết nằm ở cách bộ não con người xử lý số liệu: chúng ta thường chú ý nhiều hơn đến chữ số bên trái thay vì toàn bộ con số.

Ảnh minh họa.

Ví dụ điển hình là iPhone X - chiếc iPhone đắt nhất Apple từng ra mắt – được bán với giá 999 USD thay vì làm tròn 1.000 USD. Sự chênh lệch chỉ là 1 USD, nhưng trong mắt khách hàng, con số 999 lại khiến sản phẩm trông “rẻ hơn hẳn” so với mốc 1.000 USD.

Hiện tượng này được các nhà nghiên cứu gọi là “left-digit effect” (hiệu ứng con số bên trái). Năm 2005, một nghiên cứu về hành vi tiêu dùng chỉ ra rằng việc hạ giá từ 200.000 VND xuống 199.999 VND có thể làm khách hàng cảm nhận sản phẩm “rẻ hơn nhiều”, dù sự chênh lệch chỉ đúng 1 đồng.

Vì sao số 9 vẫn được ưa chuộng?

Người tiêu dùng thừa biết 99.000 VND về bản chất không khác 100.000 VND, nhưng chiến lược này vẫn phát huy tác dụng. Thói quen đọc giá từ trái sang phải khiến nhiều người có xu hướng liên tưởng 99.000 VND “gần giống” 90.000 VND hơn là 100.000 VND, từ đó chấp nhận chi tiền dễ dàng hơn.

Tương tự, mức giá 199.999 VND được hiểu trong khoảng “rẻ hơn 200.000 VND”, thay vì là con số tròn trịa. Theo chuyên gia tiếp thị Subimal Chatterjee, Đại học Binghamton (Mỹ), người tiêu dùng luôn có tâm lý tránh chi tiêu quá mức, nên ngay cả sự chênh lệch nhỏ nhất cũng tạo ra khác biệt về cảm xúc mua sắm.

Tạp chí Harvard Business Review cũng từng phân tích rằng, số 99 ở cuối dãy số niêm yết đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Người mua thường tin rằng họ đang chọn được sản phẩm với mức giá “tốt nhất có thể” và tiết kiệm được một khoản, dù chỉ rất nhỏ. Thậm chí, theo chuyên gia tiếp thị Eric Anderson, Đại học Northwestern, số 9 không chỉ được dùng khi giảm giá mà còn cả khi tăng giá, bởi nó vẫn giữ được sự “hấp dẫn” trong mắt người tiêu dùng.

Con số 9 - thủ thuật tiếp thị hay sự đánh lừa cảm giác?

Charm Pricing không phải là một hình thức lừa đảo, mà chỉ là cách doanh nghiệp khai thác tâm lý mua sắm để thúc đẩy tiêu dùng. Tuy nhiên, sự khác biệt về giá thường không đáng kể. Một chiếc áo 199.999 VND về thực chất chẳng khác bao nhiêu so với 200.000 VND, và nếu người mua chọn nhiều sản phẩm có mức giá “kết thúc bằng 9” như vậy, tổng chi tiêu rất dễ vượt xa dự tính ban đầu.

Các chuyên gia khuyến cáo, cách tốt nhất để không bị “con số 9” đánh lừa chính là luôn tính toán tổng chi phí thực tế, thay vì chỉ nhìn vào những con số tưởng chừng như “hời hơn”.

La Khê (tổng hợp)