Vì sao Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất Khánh Hòa bị cách chức?

Nhiều sai phạm trong quản lý tài sản công

Theo kết quả thẩm tra, xác minh của UBKT Tỉnh ủy, giai đoạn từ tháng 1-2018 đến hết năm 2021, Trung tâm Phát triển quỹ đất Khánh Hòa (gọi tắt là trung tâm) đã có nhiều sai phạm trong việc chấp hành quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước trong công tác quản lý tài sản công. Cụ thể, trung tâm đã thực hiện ký hợp đồng cho thuê 13 khu đất (do UBND tỉnh giao quản lý) thu số tiền gần 2,76 tỷ đồng, mặc dù Thanh tra tỉnh, Kiểm toán nhà nước khu vực VIII, Sở Tài chính, Sở Tư pháp liên tục có văn bản về việc trung tâm không có thẩm quyền cho thuê đất. Đồng thời, trung tâm tự xác định và phê duyệt giá khởi điểm cho thuê đối với 6 trường hợp để làm các bãi xe tạm với giá từ 20 đến 60 triệu đồng/tháng (thẩm quyền phê duyệt thuộc về UBND tỉnh).

Bãi xe tạm ở 1A đường Phước Long, Nha Trang hiện nay.

Được biết, trung tâm có nhiệm vụ tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và quản lý quỹ đất đã được Nhà nước thu hồi. Tuy nhiên, trung tâm đã cho thuê 9 khu đất không qua đấu giá. Bên cạnh đó, trong khi cho thuê các khu đất khác để làm bãi xe tạm, trung tâm đã ký 3 hợp đồng, 2 phụ lục hợp đồng không qua đấu giá. Đáng nói hơn, trung tâm giảm giá cho 2 trường hợp trúng đấu giá ngay sau khi có quyết định phê duyệt kết quả đấu giá, dẫn đến số tiền thực thu khai thác tại bãi xe từ đơn vị trúng đấu giá thấp hơn đơn vị lựa chọn gây thất thu ngân sách nhà nước 276,9 triệu đồng. Ngoài ra, trung tâm còn ký hợp đồng với các đối tượng chào giá thấp hơn giá khởi điểm khi cho thuê quyền sử dụng đất 2 bãi xe tạm tại khu đất số 7 và số 9 đường Trường Sơn, TP. Nha Trang.

Theo kết quả thẩm tra của UBKT Tỉnh ủy, trung tâm không chấm dứt hoạt động kinh doanh dịch vụ trái phép tại các khu đất cho thuê sử dụng đất làm bãi xe tạm; không thực hiện di dời, chấm dứt việc sử dụng đất trái phép tại khu đất đã được Nhà nước thu hồi. Theo đó, ngày 31-7-2018, ông Nguyễn Tiến Lưu – Giám đốc trung tâm ký thông báo chỉ đạo tổ chức các hoạt động kinh doanh dịch vụ (căn-tin, rửa xe, kinh doanh cà phê) tại bãi xe tạm số 170 đường Lê Hồng Phong, Nha Trang. Sau đó, các cơ quan chuyên môn và UBND tỉnh đã có các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo trung tâm chỉ thực hiện kinh doanh dịch vụ trông giữ phương tiện (không thực hiện các dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng xe, dịch vụ ăn uống…) trên các bãi xe tạm. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế, đến đầu tháng 7-2022, trung tâm vẫn không chấm dứt các hoạt động kinh doanh dịch vụ ăn uống, rửa xe, bán đá granite, điện lạnh, cây cảnh trên các bãi giữ xe tạm. Tiếp đó, tháng 4-2020, UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi đất đã cho Công ty Cổ phần xây dựng Khánh Hòa thuê tại số 310 đường Nguyễn Tri Phương, Nha Trang giao cho trung tâm quản lý. Trung tâm đã tiếp nhận khu đất khi còn tài sản trên đất (quán cà phê, nhà hàng, nhà kho) nhưng sau đó không thực hiện di dời, không có biện pháp để chấm dứt việc sử dụng đất trái phép, để nhà hàng hoạt động kéo dài.

Quản lý, sử dụng tài chính tùy tiện

UBKT Tỉnh ủy đã xác định trung tâm có nhiều sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng tài chính. Cụ thể, năm 2017, Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn ký hợp đồng với UBND tỉnh để thực hiện đầu tư hạ tầng giao thông theo hình thức Xây dựng - Chuyển giao (BT), trong đó có dự án các tuyến đường, nút giao thông kết nối khu sân bay và dự án Nút giao thông Ngọc Hội (Nha Trang). Để thực hiện thu hồi đất đối với các tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng bởi 2 dự án nêu trên, Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn đã ký hợp đồng dịch vụ tư vấn thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với trung tâm và giao tạm ứng kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho trung tâm với tổng số tiền hơn 390,3 tỷ đồng. Theo quy định của Bộ Tài chính, tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải mở tài khoản tiền gửi tại Kho bạc Nhà nước để tiếp nhận vốn tạm ứng do chủ đầu tư chuyển đến để thực hiện chi trả. Tuy nhiên, trung tâm đã gửi hơn 390,3 tỷ đồng vào các ngân hàng thu tiền lãi gần 10,35 tỷ đồng. Theo quy định, trong trường hợp này, toàn bộ tiền lãi phát sinh phải được nộp vào ngân sách nhà nước, nhưng trung tâm lại thực hiện hạch toán vào doanh thu hoạt động tài chính của trung tâm, sử dụng để chi thường xuyên và trích lập các quỹ. Đồng thời, Đoàn kiểm tra của UBKT Tỉnh ủy phát hiện trung tâm cung cấp tài khoản tại ngân hàng để đơn vị thuê đất nộp tiền sử dụng đất với tổng số tiền gần 2,76 tỷ đồng; đồng thời hạch toán số tiền này vào doanh thu của trung tâm và sử dụng để chi thường xuyên, trích lập các quỹ sai quy định.

Trung tâm còn có sai phạm trong việc xây dựng Quy chế chi tiêu nội bộ, như: Thu nhập tăng thêm vượt mức được Sở Tài nguyên và Môi trường quy định; không quy định nội dung chi cụ thể đối với Quỹ bổ sung thu nhập và hạn mức hệ số chi thu nhập tăng thêm của chức danh lãnh đạo đơn vị theo quy định, dẫn đến trung tâm chi vượt mức hệ số thu nhập tăng thêm cho ông Nguyễn Tiến Lưu; không trả đủ tiền lương làm thêm ngoài giờ cho người lao động. Đồng thời, trung tâm còn chi tạm ứng mua sắm không có hóa đơn, chứng từ; sử dụng tiền tạm ứng sai mục đích; để tình trạng tạm ứng kéo dài nhiều năm, có dấu hiệu chiếm dụng ngân quỹ… Riêng ông Nguyễn Tiến Lưu tạm ứng 1,8 tỷ đồng đi công tác không có hóa đơn chứng từ theo quy định và sau 2 năm mới hoàn trả tạm ứng, trong đó có 400 triệu đồng hoàn trả sau khi Đoàn kiểm tra của UBKT Tỉnh ủy tiến hành kiểm tra. Đến thời điểm kiểm tra, tổng số tiền tạm ứng chưa được hoàn ứng tại trung tâm hơn 2,2 tỷ đồng.

UBKT Tỉnh ủy kết luận, với chức trách, nhiệm vụ là Bí thư Chi bộ, Giám đốc trung tâm, ông Nguyễn Tiến Lưu chịu trách nhiệm chính đối với việc trung tâm vi phạm nghiêm trọng pháp luật về quản lý, sử dụng tài chính và tài sản công. Bản thân ông Lưu cũng vi phạm khi sử dụng tiền tạm ứng sai mục đích, chiếm dụng tiền tạm ứng trong thời gian dài… Vì thế, ông Nguyễn Tiến Lưu đã bị các cấp có thẩm quyền thi hành kỷ luật cách hết tất cả chức vụ trong Đảng và cách chức Giám đốc trung tâm.

THÀNH NGUYỄN