Vì sao hành vi rẽ phải khi đèn đỏ có thể bị phạt tới 22 triệu đồng? Khi nào được coi là ngoại lệ hợp pháp?
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 cùng Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định rõ mức phạt và các tình huống ngoại lệ khi rẽ phải tại nút đèn đỏ
Theo Người Đưa Tin, ngày 19/8, Phòng CSGT Công an TP.HCM cho biết hành vi “rẽ phải khi đèn đỏ” của một bộ phận người điều khiển xe máy, xe gắn máy trên địa bàn đang là vấn đề gây tranh cãi. Nhiều người tham gia giao thông có thói quen cho rằng khi đến giao lộ gặp đèn đỏ thì mặc nhiên được rẽ phải, coi đây là cách để giảm áp lực ùn tắc.
Tuy nhiên, chính thói quen này đã dẫn tới không ít tình huống xung đột, như việc người đi sau bấm còi, tỏ thái độ khó chịu, thậm chí lời qua tiếng lại khi gặp phương tiện dừng sát lề phải, cản trở hướng rẽ.

Nhiều người tham gia giao thông có thói quen cho rằng khi đến giao lộ gặp đèn đỏ thì mặc nhiên được rẽ phải, coi đây là cách để giảm áp lực ùn tắc. (Ảnh minh họa: Báo Lao Động)
Vừa qua, Đội CSGT Bến Thành (Phòng CSGT Công an TP.HCM) đã xử lý thực tế 10 trường hợp là nhân viên một công ty du lịch điều khiển xe gắn máy hiệu Vespa lưu thông trên đường Lê Lợi. Khi đến giao lộ Lê Lợi – Nguyễn Huệ (phường Sài Gòn), dù tín hiệu đèn đã chuyển đỏ và không có bất kỳ hiệu lệnh, biển báo nào cho phép rẽ phải, cả đoàn xe vẫn tiếp tục rẽ vào đường Lê Thánh Tôn.
CSGT đã lập biên bản vi phạm hành chính với 10 trường hợp này, đồng thời tạm giữ giấy phép lái xe hạng A1. Theo nhận định, nhiều người vi phạm là do thói quen, không nắm rõ quy định, thậm chí không biết rằng mình đang vi phạm pháp luật.
Quy định về tín hiệu đèn giao thông
Căn cứ khoản 4 Điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, tín hiệu đèn giao thông gồm ba màu: xanh, vàng, đỏ.
Đèn xanh: được phép đi, nhưng phải nhường đường cho người đi bộ hoặc xe lăn của người khuyết tật đang qua đường.
Đèn vàng: phải dừng lại trước vạch dừng; nếu đã đi tới hoặc qua vạch dừng thì được tiếp tục. Đèn vàng nhấp nháy cho phép đi nhưng phải quan sát, giảm tốc độ, nhường đường.
Đèn đỏ: cấm đi.
Như vậy, nguyên tắc chung là người tham gia giao thông phải dừng lại khi gặp đèn đỏ. Trường hợp tự ý rẽ phải khi không có chỉ dẫn bổ sung sẽ bị xử lý là “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông”.

Trường hợp tự ý rẽ phải khi không có chỉ dẫn bổ sung sẽ bị xử lý là “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông”. (Ảnh minh họa)
Mức xử phạt theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP
Người điều khiển ô tô:
Vi phạm: phạt tiền từ 18 – 20 triệu đồng, trừ 4 điểm giấy phép lái xe.
Vi phạm gây tai nạn: phạt từ 20 – 22 triệu đồng, trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
Người điều khiển xe máy:
Vi phạm: phạt tiền từ 4 – 6 triệu đồng, trừ 4 điểm giấy phép lái xe.
Vi phạm gây tai nạn: phạt từ 10 – 14 triệu đồng, trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
Như vậy, mức phạt cao nhất đối với hành vi rẽ phải khi đèn đỏ mà gây tai nạn có thể lên tới 22 triệu đồng đối với ô tô.
Các trường hợp được phép rẽ phải khi đèn đỏ
Theo quy định hiện hành, chỉ trong một số tình huống nhất định, người điều khiển phương tiện mới được rẽ phải khi gặp tín hiệu đèn đỏ, gồm:
Có hiệu lệnh trực tiếp của người điều khiển giao thông.
Có đèn tín hiệu hình mũi tên chuyển màu xanh cho phép rẽ phải.
Có biển báo cho phép rẽ phải.
Có hiệu lệnh của vạch kẻ đường hoặc các dấu hiệu khác trên mặt đường như vạch mắt võng ở làn phải, tiểu đảo phân luồng cho phép rẽ trước khi đến đèn tín hiệu.
Ngoài các trường hợp trên, việc tự ý rẽ phải khi đèn đỏ đều bị coi là vi phạm.