Vì sao không quy định chu kỳ kiểm định ô tô theo số km xe chạy?

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa có văn bản gửi Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng trả lời kiến nghị cử tri tỉnh này về chu kỳ đăng kiểm xe ô tô, nghiên cứu xem xét giới hạn theo số km, trên giấy đăng kiểm sẽ ghi rõ thời gian và số km cho lần đăng kiểm tiếp theo, điều kiện nào đến trước phải đưa xe đi đăng kiểm. Về con số km cụ thể cần được các chuyên gia nghiên cứu, tính toán cho phù hợp.

Bộ GTVT cho biết, việc quy định chu kỳ kiểm định xe cơ giới tham gia giao thông theo thời gian sử dụng như ở Việt Nam hiện nay được xây dựng trên cơ sở khoa học, thực tiễn quản lý và hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế.

Về vấn đề này, Bộ GTVT cho biết, chu kỳ kiểm định xe ô tô được thiết lập dựa trên các nghiên cứu và thông tin khoa học về tuổi thọ và an toàn của các linh kiện, tổng thành trên xe ô tô. Các đơn vị quản lý và các tổ chức kiểm định xe ô tô trên thế giới đã phát triển các quy định và hướng dẫn về chu kỳ kiểm định xe ô tô dựa trên các yếu tố: năm sản xuất xe, tần suất sử dụng xe và môi trường hoạt động.

Đối với năm sản xuất xe, các nghiên cứu đã chứng minh rằng các tổng thành, hệ thống trên xe ô tô, như động cơ, hệ thống treo, hệ thống phanh và hệ thống lái sẽ có xu hướng hư hỏng và hao mòn theo thời gian. Đặc biệt là các chi tiết như: lốp xe, các chi tiết bằng cao su, linh kiện kim loại… có thể bị lão hóa theo thời gian, kể cả trường hợp không sử dụng xe. Do đó, các chu kỳ kiểm định xe ô tô được thiết lập dựa trên năm sản xuất của xe.

Về tần suất sử dụng xe cũng là một yếu tố quan trọng được sử dụng để xác định chu kỳ kiểm định xe ô tô. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các bộ phận trên xe ô tô sẽ chịu tác động lớn hơn và hao mòn nhanh hơn khi xe được sử dụng với tần suất lớn (ví dụ: các loại xe taxi, xe khách, xe tải,…).

Ngoài ra, môi trường hoạt động cũng ảnh hưởng đến chu kỳ kiểm định. Ví dụ, xe ô tô hoạt động trong môi trường nhiều bụi bẩn, đất đá hoặc môi trường có độ ẩm cao, độ muối cao sẽ có xu hướng hư hỏng nhanh hơn so với xe hoạt động trong môi trường khô ráo và sạch sẽ.

Dựa trên các yếu tố đó, các quy định và hướng dẫn về chu kỳ kiểm định xe ô tô khác nhau sẽ được áp dụng trong các quốc gia và khu vực khác nhau trên thế giới. Tuy nhiên, điểm chung của các quy định này là đảm bảo an toàn và bảo vệ sức khỏe của người lái xe và người tham gia giao thông.

Như vậy, có thể thấy, chỉ số quãng đường xe đã chạy (km trên đồng hồ) chỉ là một trong rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc quyết định chu kỳ kiểm định nên không thể quyết định việc kiểm định chỉ dựa trên chỉ số này.

Tham khảo quy định của nước ngoài, tất cả các nước trên thế giới đều quy định kiểm định theo chu kỳ thời gian. Theo thống kê của Tổ chức Đăng kiểm ô tô quốc tế (CITA), nhiều quốc gia trên thế giới đều quy định thời hạn kiểm định của xe ô tô theo thời gian sử dụng với chu kỳ khác nhau phụ thuộc vào mục đích sử dụng (xe cá nhân, xe kinh doanh).

"Như vậy, việc quy định chu kỳ kiểm định xe cơ giới tham gia giao thông theo thời gian sử dụng như ở Việt Nam hiện nay được xây dựng trên cơ sở khoa học, thực tiễn quản lý và hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế", Bộ GTVT nhấn mạnh.

Yến Chi