Vì sao TP.HCM giải ngân đầu tư công chậm chạp?

Trong 8 tháng, TP.HCM đã giải ngân khoảng 55.566 tỷ đồng vốn đầu tư công, đạt 36,7% kế hoạch vốn TP giao và đạt 46,7% kế hoạch vốn Thủ tướng giao.

Cụ thể, năm 2025, Thủ tướng giao TP.HCM giải ngân đầu tư công 118.948,861 tỷ đồng. Đồng thời, sau sắp xếp, TP.HCM được cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn ngân sách trung ương sang năm 2025 là 508,662 tỷ đồng.

Trước đó, đến hết quý II, giải ngân đầu tư công của TP.HCM đã tăng lên mức 43%. Đây cũng là lần đầu tiên TP.HCM được Chính phủ khen về tỷ lệ giải ngân đầu tư công tăng cao trong một quý.

Tuy nhiên, đến đầu tháng 9, giải ngân đầu tư công của TP chỉ đạt 46,7% kế hoạch vốn Thủ tướng giao.

Nút giao An Phú là một trong những công trình giao thông điển hình chậm tiến độ bị nhắc tên liên tục.

Chủ tịch Nguyễn Văn Được cho biết khi có chỉ đạo quyết liệt, quý II tỷ lệ giải ngân tăng lên hơn 43%, là lần đầu tiên trong lịch sử giải ngân quý II trên 40%. Tuy nhiên, đến nay cũng chỉ nằm ở mức 46,7%. Điều đó cho thấy công tác giải ngân chưa căn cơ, giải phóng mặt bằng công trình trọng điểm luôn bị vướng và lúng túng.

Theo ông Nguyễn Văn Được, giải ngân đầu tư công của TP.HCM chậm phần lớn là nguyên nhân chủ quan, trong đó sự phối kết hợp giữa Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng với xã phường chưa chặt chẽ, có phần "ngại ngùng, không dám làm". Lý do các đơn vị đưa ra là sáp nhập đơn vị hành chính, cán bộ xã phường lúng túng.

Sự linh hoạt giữa các dự án cũng không rõ ràng, thiếu dứt khoát. Ông Được dẫn chứng như dự án đường Bình Tiên (Quận 6 cũ), chỉ cần điều chỉnh ranh giới, hồ sơ kỹ thuật không thay đổi, nhưng cán bộ cứ lấy lý do chờ phê duyệt khiến dự án ách tắc. Nếu cán bộ dám làm, dám chịu trách nhiệm thì dự án sẽ đẩy nhanh hơn.

Hay dự án Quốc lộ 13 vẫn chưa rục rịch; Quốc lộ 22 qua Củ Chi, tỉnh Tây Ninh đã tiến hành giải phóng mặt bằng ráo riết nhưng các xã phường của TP vẫn đang lên phương án phê duyệt bồi thường...

Ông Nguyễn Văn Được yêu cầu từ nay đến cuối năm, các địa phương phải quan tâm đẩy mạnh giải phóng mặt bằng, chú ý đặc biệt với các công trình giao thông bao gồm đường sắt đô thị, đường cao tốc.

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được yêu cầu cán bộ linh hoạt, dám nghĩ dám làm để giải quyết các ách tắc của TP.

“Tôi nhắc lại một lần nữa là tập trung đầu tư công và giải ngân đầu tư công, để làm sao quý III và quý IV phải đảm bảo tăng trưởng 10,4%, đạt được chỉ tiêu tăng trưởng 8,5%. Cùng với đó là tháo gỡ khó khăn cho các dự án ách tắc. Đặc biệt quan tâm dự án chống ngập hơn 10.000 tỷ đồng mà Chính phủ đã cho chủ trương tháo gỡ", ông Được yêu cầu.

Chủ tịch UBND TP nói rằng thêm 1% với TP.HCM là rất khó, muốn đạt được phải hoàn thành chỉ tiêu đầu tư công được giao.

Bên cạnh đó, các xã phường, sở ngành cũng tập trung đề xuất các dự án đầu tư cho năm 2026 và thời gian tới, chọn lựa các dự án trọng điểm, cần thiết triển khai ngay. Đồng thời tập trung hoàn thiện quy hoạch TP.HCM mới để tiếp nhận đầu tư, chào đón các nhà đầu tư.

Theo UBND TP.HCM, dự kiến nhu cầu kế hoạch vốn đầu tư công năm 2026 của TP là 156.936,605 tỷ đồng. Dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030 là 331.967,862 tỷ đồng.

8 tháng đầu năm, bức tranh kinh tế xã hội của TP.HCM được đánh giá có nhiều gam màu sáng, tiếp tục đóng vai trò cực tăng trưởng quan trọng nhất của đất nước.

TP thu ngân sách đạt gần 525 nghìn tỷ đồng, đạt 78,7% so với dự toán Trung ương giao và 75,8% so với dự toán HĐND Thành phố giao, tăng gần 16% so với cùng kỳ. Ông Được cho rằng một phần trong đó là nhiều dự án được tháo gỡ vướng mắc, giải phóng nguồn lực, tạo được niềm tin của nhà đầu tư.

Sau 2 tháng, giải ngân đầu tư công của TP chỉ tăng vài phần trăm.

Cũng nhờ vậy mà thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tăng trưởng 58% so với cùng kỳ, đạt gần 6,891 tỷ USD.

8 tháng qua, rất nhiều nhà đầu tư lớn của thế giới và trong nước đã đến TP và trở lại TP đặt vấn đề đầu tư với các dự án quy mô lớn từ công nghệ, hạ tầng, dữ liệu lớn... Đặc biệt, TP vừa đăng cai tổ chức thành công các sự kiện du lịch, trong đó có diễn đàn TPO được khách quốc tế đánh giá cao. Qua sự kiện này bạn bè quốc tế biết đến Việt Nam, đến TP.HCM và văn hóa truyền thống đặc biệt.

Hà Linh