Vì sao tuyết có màu trắng?

Ảnh minh họa.

Trên thực tế, mỗi bông tuyết là một tập hợp vô số tinh thể băng nhỏ bé với hình dạng phức tạp và góc cạnh sắc sảo. Khi tuyết rơi xuống và tích tụ, các tinh thể băng này xếp chồng lên nhau, tạo thành một cấu trúc có khả năng phản xạ ánh sáng rất đặc biệt.

Ánh sáng mặt trời – thứ ánh sáng mà chúng ta vẫn gọi là “trắng” – thực chất là sự tổng hợp của nhiều màu sắc khác nhau trong quang phổ, từ đỏ đến tím. Khi ánh sáng chiếu vào lớp tuyết dày đặc, các tia sáng này gặp phải vô số bề mặt nhỏ li ti của tinh thể băng, khiến chúng bị tán xạ mạnh mẽ theo nhiều hướng khác nhau. Không có màu sắc nào trong quang phổ bị hấp thụ đáng kể, tất cả đều được phản chiếu lại một cách gần như đồng đều. Kết quả? Mắt người cảm nhận được một màu trắng sáng, thuần khiết – màu của ánh sáng khi chưa bị phân tách.

Điều thú vị là nếu bạn nhìn vào một tinh thể băng riêng lẻ, bạn sẽ nhận ra rằng nó trong suốt chứ không hề có màu trắng. Màu trắng của tuyết chỉ xuất hiện khi hàng triệu tinh thể băng tụ họp lại với nhau, tạo ra hiện tượng tán xạ ánh sáng quy mô lớn. Đây là lý do vì sao tuyết lại có vẻ trắng tinh khiết, trong khi nước – thứ tạo ra tuyết – lại hoàn toàn trong suốt.

Không chỉ có vai trò về mặt thị giác, tính chất phản xạ ánh sáng mạnh của tuyết còn ảnh hưởng đến khí hậu toàn cầu. Bề mặt tuyết trắng có khả năng phản xạ tới 80–90% ánh sáng mặt trời trở lại không gian, giúp giữ cho khu vực có tuyết không bị nóng lên nhanh chóng. Đây được gọi là “hiệu ứng phản xạ bức xạ mặt trời” (albedo effect), và nó góp phần quan trọng trong việc điều hòa nhiệt độ của Trái Đất.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, với biến đổi khí hậu và sự ấm lên toàn cầu, các lớp tuyết đang tan chảy nhanh chóng ở nhiều khu vực. Khi tuyết biến mất, những bề mặt tối màu bên dưới như đất đá hoặc nước sẽ hấp thụ nhiều nhiệt hơn, làm tăng tốc độ nóng lên của hành tinh. Vì vậy, màu trắng của tuyết không chỉ là một vẻ đẹp tự nhiên mà còn là tấm gương bảo vệ Trái Đất khỏi sức nóng của mặt trời.

Vẻ đẹp trắng muốt của tuyết là một món quà thị giác tuyệt vời mà thiên nhiên ban tặng, nhưng ẩn sau đó là cả một cơ chế vật lý tinh vi và vai trò quan trọng trong hệ sinh thái toàn cầu. Mỗi khi ngắm nhìn những cánh đồng tuyết trắng trải dài bất tận, có lẽ chúng ta sẽ thêm trân trọng sự kỳ diệu của khoa học và thiên nhiên – hai điều tưởng như tách biệt, nhưng lại luôn gắn bó mật thiết với nhau.

Bảo Ngọc (t/h)