Vì sao vợ 'bầu Kiên' kêu bị thiệt hại 15 tỷ đồng?

Vụ án “bầu” Kiên do Cục Thi hành án TP. Hà Nội (THA Hà Nội) thực hiện nhiệm vụ thi hành án. THA Hà Nội đã ủy thác cho Chi cục Thi hành án dân sự quận 10 TP.HCM (THA quận 10). THA quận 10 đã kê biên xử lý 3 căn nhà thuộc sở hữu chung của vợ chồng “bầu” Kiên tại quận 10, quận Phú Nhuận, quận Bình Thạnh, TP.HCM.

Không có quyền nhận ủy thác

Quá trình THA, bà Đặng Ngọc Lan, vợ “bầu” Kiên đã nộp tiền để nhận lại hai căn nhà tại quận 10, quận Bình Thạnh. Riêng căn nhà tại số 5 Hồ Biểu Chánh, quận Phú Nhuận bị THA quận 10 bán đấu giá với giá khởi điểm 29,74 tỷ đồng. Công ty CP đầu tư và thương mại DIC trúng đấu giá với giá 29,8 tỷ đồng.

Trước và sau khi căn nhà này bị bán đấu giá, bà Lan vợ Bầu Kiên đã có nhiều tố cáo, khiếu nại THA quận 10 về việc không được thực hiện quyền ưu tiên mua, không được tự nguyện nộp tiền để nhận lại căn nhà …

Phân tích về điều này, luật sư Hoàng Đôn Hùng - Đoàn luật sư TP. HCM cho biết: Theo quy định tại Nghị định số 62 năm 2015 về thi hành án dân sự thì: Trường hợp người phải THA có nhiều tài sản ở nhiều nơi thì THA thực hiện ủy thác đến nơi có tài sản giá trị lớn nhất.

Ngôi nhà tại số 5 Hồ Biểu Chánh, quận Phú Nhuận, TP. HCM của vợ chồng "bầu" Kiên. Ảnh: Thanh niên

Trên thực tế khi tiếp nhận ủy thác thì THA quận 10 đã không xác định trong 3 tài sản tại TP.HCM (quận 10, quận Bình Thạnh, quận Phú Nhuận) của vợ chồng “bầu” Kiên thì tài sản nào có giá trị lớn nhất. Sau khi được định giá bởi chính THA quận 10, thì tài sản tại quận 10 có giá trị 29,15 tỷ đồng, tài sản tại quận Bình Thạnh có giá trị 42,6 tỷ đồng, tài sản tại số 5 Hồ Biểu Chánh, quận Phú Nhuận (bị bán đấu giá) có giá trị 29,74 tỷ đồng.

Như vậy, tài sản tại quận 10 là tài sản có giá trị nhỏ nhất, THA quận 10 không có thẩm quyền tiếp nhận ủy thác thi hành án trong trường hợp này.

“Sau khi có kết quả định giá, THA quận 10 biết rõ về giá trị tài sản tại quận 10 là nhỏ nhất, nhận thấy mình không có thẩm quyền theo luật định, thì phải trả lại hồ sơ, để THA Hà Nội ủy thác cho cơ quan thi hành án có thẩm quyền. THA quận 10 đã tiếp nhận ủy thác và ra quyết định thi hành án không đúng thẩm quyền. Do việc tiếp nhận ủy thác không đúng thẩm quyền nên tất cả các quyết định, hành động của THA quận 10 sau đó đều trái luật”- luật sư Hùng phân tích.

Về việc nhiều văn bản, thông báo của THA quận 10 về việc xử lý căn nhà số 5 Hồ Biểu Chánh không được gửi, giao hợp lệ cho bà Lan vợ Bầu Kiên. Sau khi có khiếu nại, tố cáo của bà Lan, có ý kiến của VKS, THA quận 10 lại nêu đã “tống đạt cho bà Lan bằng cách niêm yết”.

Theo luật sư Hoàng Đôn Hùng Luật Thi hành án dân sự quy định rõ là: Việc niêm yết công khai văn bản thông báo chỉ được thực hiện khi không rõ địa chỉ của người được thông báo hoặc không thể thực hiện được việc thông báo trực tiếp. trong khi đó bà Lan có địa chỉ cư trú rõ ràng, có số điện thoại liên lạc nhưng THA quận 10, Thừa phát lại Ba Đình (được THA quận 10 ủy quyền) không hề thông báo việc tống đạt cho bà Lan biết, không có giấy mời bà Lan lên nhận các văn bản, không chứng minh được việc không thể tống đạt cho bà Lan và không có biên bản xác định việc không tống đạt được cho bà Lan. Trong khi đó, bà Lan vẫn cư trú địa chỉ đã đăng ký, không trốn tránh.

“Tống đạt, niêm yết là các khái niệm khác nhau. Tống đạt là việc giao văn bản, tài liệu, còn niêm yết là việc thông báo. THA quận 10 nêu tống đạt bằng cách niêm yết là đánh tráo khái niệm. Có cơ sở để khẳng định, việc tống đạt các văn bản của THA quận 10 cho bà Lan là không hợp lệ. Chính vì nguyên nhân này, bà Lan đã không thực hiện được các quyền hợp pháp của mình”- luật sư Hùng phân tích.

Viện Kiểm sát Tối cao yêu cầu hủy kết quả bán đấu giá

Khi định giá tài sản, THA quận 10 và Công ty định giá đã không xác định hiện trạng thực tế của tài sản, vi phạm quy định của pháp luật về thẩm định giá. THA quận 10 cho rằng đã xác định hiện trạng “bên ngoài” nhà, đất tại số 5 Hồ Biểu Chánh, phường 12, quận Phú Nhuận giống như hiện trạng trong giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở.

Bà Đặng Ngọc Lan (vợ ông Nguyễn Đức Kiên) yêu cầu tòa hủy hợp đồng mua bán nhà đất số 5 Hồ Biểu Chánh. Ảnh: VietnamNet

Việc THA quận 10, tổ chức định giá không vào bên trong nhà để xác định hiện trạng tài sản, thu thập số liệu, đánh giá chất lượng công trình xây dựng, mà chỉ dựa vào “bên ngoài” để thẩm định giá là trái quy định của pháp luật thẩm định giá.

Chính vi phạm này đã dẫn tới việc định giá thiếu 51,2 m2 diện tích đất, gây thiệt hại nghiêm trọng cho vợ chồng “bầu” Kiên.

Về vụ việc này, ngày 01/12/2016, VKSND Tối cao có công văn số 4989/VKSTC- V11 chỉ đạo VKSND TP. HCM yêu cầu Cơ quan thi hành án dân sự hủy bỏ kết quả bán đấu giá tài sản, tổ chức lại việc thi hành án đúng quy định pháp luật.

VKSND TP.HCM khẳng định việc THA Quận 10 tiếp nhận ủy thác, ra quyết định thi hành án và tổ chức thi hành án là không đúng thẩm quyền, không đúng quy định pháp luật.

Báo cáo trước đó của VKSND TP. HCM cho thấy những vi phạm có tính chất nghiêm trọng của THA quận 10 như: Không xác minh đầy đủ tài sản thi hành án, dẫn đến việc kê biên, bán đấu giá vượt quá bản án tuyên; việc giao văn bản, quyết định về thi hành án cho đương sự không đúng quy định của pháp luật, làm ảnh hưởng quyền lợi của đương sự trong việc định đoạt tài sản kê biên; tài sản bị kê biên là tài sản thuộc sở hữu chung nhưng chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục để đảm bảo quyền lợi của đồng sở hữu…

Các sai phạm như đã nêu gây thiệt hại cho vợ chồng “bầu” Kiên. Gần một năm trôi qua, đến nay Bộ Tư pháp cho biết vẫn đang “xem xét, làm rõ”. Vụ sai phạm này được bà Đặng Ngọc Lan cho biết là thiệt hại cho vợ chồng bà khoảng 15 tỉ đồng.

Hà Châu