Vì sao xuất hiện nhiều trận lốc xoáy kinh hoàng ở rìa phía Bắc bão số 10 Bualoi?

Hoàn lưu sau bão số 10 Bualoi đã gây mưa lớn, gió giật mạnh và dông lốc ở nhiều địa phương phía Bắc, thiệt hại lớn về người và tài sản.

Lốc xoáy gây thiệt hại nặng ở Ninh Bình. Ảnh: Thanh Tuấn

Rạng sáng ngày 29-9, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa và Ninh Bình đã xảy ra các trận lốc xoáy kinh hoàng làm 9 người chết và 20 người bị thương, hàng trăm ngôi nhà của người dân bị sập, tốc mái, nhiều công trình trường học, nhà xưởng bị hư hỏng nặng.

Tại Hưng Yên, báo cáo nhanh của Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự địa phương cho biết khoảng 10 giờ 30 ngày 29-9, trên địa bàn các xã Thái Thụy, Thái Ninh, Đông Thái Ninh xảy ra dông lốc khiến 2 người chết, bị thương 9 người.

Lý giải hiện tượng xuất hiện nhiều cơn lốc xoáy ở rìa phía Bắc của tâm bão số 10 Bualoi, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết trong các cơn dông, lốc xoáy thường được ghi trên không gian rộng, cánh đồng.

Thông thường, các cơn bão đổ bộ Việt Nam có đặc điểm hoàn lưu rìa phía Bắc mạnh hơn hoàn lưu phía Nam. Ở phía Bắc có khối khí mát mạnh hơn khối khí trong cơn bão nên thuận lợi hình thành dông, nguy cơ xuất hiện lốc.

Hiện tượng dông lốc quy mô nhỏ, thời gian tồn tại ngắn nhưng gây thiệt hại lớn về người, tài sản, vật dụng bị cuốn theo cơn lốc. Tuy nhiên, việc dự báo thời điểm, vị trí xuất hiện lốc xoáy rất khó mà chỉ cảnh báo đề phòng lốc xoáy.

Bão số 10 Bualoi quần thảo đất liền trên 12 tiếng

Về cơn bão số 10, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết bão số 10 là cơn bão mạnh, với một số đặc điểm hiếm thấy tốc độ di chuyển rất nhanh trung bình lên tới 30-35 km/giờ (nhanh gấp đôi so với các cơn bão bình thường).

Thời gian lưu bão trên đất liền kéo dài các tỉnh Nghệ An - Bắc Quảng Trị kéo dài ít thấy (từ khoảng 22-23 giờ ngày 28-9 bão đi vào đất liền Nghệ An - Bắc Quảng Trị, đến 10 giờ ngày 29-9 vẫn duy trì cường độ bão) lên tới trên 12 tiếng.

Hoàn lưu bão Bualoi gây mưa lớn toàn Bắc Bộ và Thanh Hóa trở vào đến TP Huế (có nơi mưa trên 500 mm).

Hoàn lưu gió bão mạnh từ cấp 6 trở lên trải dài 11/21 tỉnh ven biển, trong đó khu vực có gió mạnh từ cấp 8 trải dài suốt từ Ninh Bình đến Quảng Trị, khu vực Nam Hà Tĩnh-Bắc Quảng Trị là vùng tâm bão ảnh hưởng cũng là vùng gió mạnh nhất, phổ biến cấp 10-11, giật cấp 13-14.

Xuất hiện lũ lớn trên nhiều sông (hầu hết các sông vượt mức báo động 3): Kiến Giang (Quảng Trị), thượng lưu sông Chu, sông Mã (Thanh Hóa), sông Cả (Nghệ An), Ngàn Phố (Hà Tĩnh ) đã vượt. Các sông khác từ Thanh Hóa đến Huế ở trên báo động 1 đến trên báo động 2.

Nguy cơ sạt lở đất, lũ ống, lũ quét xảy ra tại hầu hết các tỉnh Bắc Bộ, Thanh Hóa-TP Huế, nhất là khu vực Thanh Hóa-Hà Tĩnh.

Đây là một trong những đợt thiên tai nghiêm trọng, khốc liệt, xảy ra gần như đồng thời các loại hình thiên tai đặc biệt nguy hiểm (bão rất mạnh, lũ lớn, đặc biệt lớn; lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt xảy ra trên diện rộng); tác động, ảnh hưởng nặng nề đến hầu hết các hoạt động kinh tế - xã hội, thiết chế hạ tầng từ vùng biển đến đồng bằng, trung du và miền núi.

Thùy Linh