Việc hoãn show 'Về đây bốn cánh chim trời' và trách nhiệm pháp lý

Tối 28-12, tại Cung Thể thao Điền kinh Mỹ Đình (Hà Nội), hàng nghìn khán giả có mặt để theo dõi chương trình ca nhạc "Về đây bốn cánh chim trời" – đêm nhạc tôn vinh bốn nhạc sĩ Văn Cao, Phạm Duy, Trịnh Công Sơn và Trần Tiến.

Tuy nhiên, khi thời điểm biểu diễn cận kề, sân khấu vẫn vắng nghệ sĩ và sau đó ban tổ chức thông báo hủy chương trình.

Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ cung cấp thông tin

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng phản ứng của khán giả là điều dễ hiểu. Việc bỏ tiền mua vé đồng nghĩa với việc xác lập quan hệ dân sự giữa người tiêu dùng và đơn vị tổ chức.

Khi chương trình bị hủy mà không có thông báo kịp thời, người mua vé có quyền yêu cầu hoàn tiền và bồi thường thiệt hại phát sinh.

Trong trường hợp có đơn khiếu nại, tố cáo, cơ quan chức năng sẽ xem xét nguyên nhân dẫn đến việc hủy show là do yếu tố khách quan hay chủ quan, có hay không dấu hiệu gian dối, lạm dụng, từ đó xác định trách nhiệm pháp lý tương ứng.

Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng đây không đơn thuần là một sự cố tổ chức mà còn có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của rất nhiều người.

Khi khán giả đã bỏ tiền, sắp xếp thời gian, di chuyển đến địa điểm biểu diễn nhưng không được phục vụ, họ có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại về vật chất và tinh thần theo quy định của pháp luật. Trường hợp có tranh chấp, cơ quan có thẩm quyền sẽ căn cứ vào mức độ lỗi, thiệt hại thực tế và quan hệ hợp đồng để giải quyết.

Ở góc độ khác, luật sư Hoàng Hà (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng việc ban tổ chức chỉ thông báo hoãn chương trình khi khán giả đã ngồi kín khán phòng là hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ cung cấp thông tin trung thực, đầy đủ và kịp thời.

Luật sư Hoàng Hà (Đoàn luật sư TP.HCM).

"Căn cứ khoản 2 Điều 4 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 thì người tiêu dùng có quyền được cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về hàng hóa, dịch vụ và tổ chức, cá nhân kinh doanh.

Ban tổ chức đã biết trước các rào cản không thể vượt qua (như lệnh cấm tác quyền từ đơn vị quản lý và việc ban nhạc rút lui từ ngày 27-12) nhưng vẫn giữ bí mật.

Việc ban tổ chức im lặng để khán giả tiếp tục mua vé và di chuyển đến địa điểm diễn là hành vi tước đoạt quyền được biết sự thật của khách hàng, khiến họ đưa ra các quyết định sai lầm gây thiệt hại về kinh tế như mua vé máy bay, đặt khách sạn, bỏ công sức đi lại…"- luật sư Hoàng Hà nói.

Theo luật sư Hoàng Hà, trong trường hợp này, hành vi của ban tổ chức có thể đã có dấu hiệu gây nhầm lẫn, thậm chí lừa dối người tiêu dùng.

Việc mở cửa đón khách, thông báo lùi giờ trong khi thực tế chương trình không thể diễn ra cho thấy dấu hiệu che giấu thông tin, khiến khán giả tin rằng chương trình vẫn sẽ được tổ chức.

Đây không chỉ là sự thiếu chuyên nghiệp mà còn có thể bị xem xét là hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Không chỉ dừng lại ở việc hoàn tiền vé, luật sư Hoàng Hà cho rằng khán giả còn có quyền yêu cầu bồi thường các thiệt hại phát sinh như chi phí đi lại, lưu trú, ăn ở nếu chứng minh được những khoản chi này phát sinh từ việc tin tưởng vào thông tin do ban tổ chức cung cấp.

Trường hợp có thiệt hại về sức khỏe, danh dự hoặc nhân phẩm, người bị ảnh hưởng còn có thể yêu cầu bồi thường tổn thất tinh thần theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Trách nhiệm pháp lý không thể né tránh

Tiếp cận sự việc dưới góc độ pháp lý rộng hơn, luật sư Diệp Năng Bình (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng việc thông báo hủy chương trình chỉ vài giờ trước khi biểu diễn, trong khi khán giả đã có mặt tại địa điểm, là biểu hiện rõ ràng của việc vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Pháp luật quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh phải cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời về dịch vụ. Việc chậm trễ hoặc cung cấp thông tin không đầy đủ khiến người tiêu dùng đưa ra quyết định sai lầm đều bị coi là hành vi vi phạm.

Sân khấu chương trình trước đêm biểu diễn. Ảnh: ĐỖ QUỐC BẢO.

Theo luật sư Bình, trong trường hợp ban tổ chức liên tục thay đổi thông tin về việc chương trình có diễn ra hay không nhưng vẫn tiếp tục bán vé, hành vi này còn có dấu hiệu vi phạm quy định về quảng cáo.

Pháp luật cấm quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng cung cấp dịch vụ. Việc duy trì việc bán vé trong khi biết rõ chương trình không thể diễn ra đúng kế hoạch có thể bị xem là hành vi cung cấp thông tin sai lệch cho người tiêu dùng.

Về trách nhiệm bồi thường, luật sư Diệp Năng Bình cho rằng nếu việc hủy chương trình xuất phát từ lỗi của đơn vị tổ chức thì họ phải chịu trách nhiệm bồi thường toàn bộ thiệt hại phát sinh.

Các khoản bồi thường có thể bao gồm tiền vé, chi phí đi lại, lưu trú, ăn uống và những chi phí hợp lý khác có chứng từ chứng minh.

Chỉ trong trường hợp ban tổ chức chứng minh được việc hủy show là do sự kiện bất khả kháng – tức là sự kiện xảy ra khách quan, không thể lường trước và không thể khắc phục dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết – thì mới có thể được xem xét miễn trách nhiệm dân sự.

Những lý do mang tính chủ quan như trục trặc tài chính, thiếu nhân sự, thay đổi kế hoạch hay lỗi vận hành không được coi là bất khả kháng.

Luật sư cũng nhấn mạnh rằng, ngay cả trong trường hợp viện dẫn lý do bất khả kháng, ban tổ chức vẫn có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ trách nhiệm thông báo, hoàn tiền và khắc phục hậu quả theo quy định của pháp luật. Việc im lặng hoặc chậm trễ thông tin đều có thể bị xem xét là vi phạm.

Từ góc độ quản lý nhà nước, khi xảy ra tranh chấp, khán giả có quyền gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng như Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Công Thương hoặc các cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để yêu cầu xem xét, xử lý.

Trong trường hợp không đạt được thỏa thuận, người tiêu dùng có quyền khởi kiện ra tòa án để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Các luật sư đều cho rằng vụ việc là lời cảnh báo đối với các đơn vị tổ chức biểu diễn trong việc tuân thủ pháp luật và tôn trọng khán giả. Hoạt động biểu diễn nghệ thuật không chỉ là hoạt động sáng tạo mà còn là hoạt động kinh doanh có điều kiện, đòi hỏi trách nhiệm pháp lý rõ ràng.

Khi niềm tin của khán giả bị tổn hại, hậu quả không chỉ dừng lại ở một chương trình bị hủy mà còn ảnh hưởng lâu dài đến môi trường văn hóa và uy tín của thị trường biểu diễn nói chung.

VIẾT THỊNH