Việc luận tội Tổng thống Mỹ đang diễn biến thế nào?

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters

Dưới đây là tất cả những gì chúng ta đã biết về vụ việc này từ khi diễn ra tới nay:

Vụ việc bắt đầu khi ông Trump bị tố giác tạo áp lực lên Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskiy bởi một người giấu tên. Người tố giác lo ngại điều này có thể vi phạm luật bầu cử Mỹ.

Một trong những điểm gây chú ý là file ghi âm cuộc nói chuyện hôm 25/7 cũng được chuyển vào hệ thống bảo quản tài liệu mật quan trọng nhất của Nhà Trắng. Điều này là bất bình thường khi các cuộc gọi giữa các nhà lãnh đạo thường không được bảo mật nghiêm ngặt tới mức đó.

Chính phủ Mỹ sau đó đã công bố đoạn ghi âm cuộc gọi hôm 25/7 giữa ông Trump và ông Zelenskiy. Theo như những gì ghi lại thì việc tố giác là có cơ sở.

Ông Trump đã yêu cầu ông Zelenskiy điều tra lại Burisma, một công ty năng lượng của Ukraina, nơi là Hunter Biden, con trai của Joe Biden, là thành viên hội đồng quản trị.

Vụ việc được đẩy lên đỉnh điểm khi các điều tra viên Mỹ sau đó đã phát hiện ra các đoạn tin nhắn giữa đặc phái viên tại Ukraina Kurt Volker, đại sứ Mỹ tại EU Gordon Sondland và luật sư cá nhân của ông Trump, Rudy Giuliani cho thấy rằng đã có áp lực được tạo lên ông Zelenskiy phải đưa ra tuyên bố sẽ điều tra Burisma, để đổi lấy cơ hội được gặp mặt nói chuyện với ông Trump. Vụ việc này đang là tâm điểm của cuộc điều tra luận tội.

Trong phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ, bản thân ông Sondland cũng xác nhận rằng ông Trump giao phần lớn việc Ngoại giao tại Ukraina cho luật sư Giuliani của mình.

Ông Sondland nói rằng ông Trump đã đích thân chỉ đạo ông và nhiều quan chức khác tại một cuộc gặp ở Nhà Trắng phải phối hợp với ông Giuliani, người tại thời điểm đó đang tìm kiếm những vết nhơ của ông Biden để sử dụng trong cuộc đưa tranh cử 2020.

Kurt Volker cũng đã xác nhận rằng ông đã giúp kết nối ông Giuliani với Thư ký của Tổng thống Ukraina trong cuộc điều tra thêm thông tin xấu của ông Biden. Volker nói rằng ông không hề biết mục đích của ông Giuliani tại thời điểm đó.

Ngoài ra, ông Trump cũng bị cho là đã tạm giữ không giải ngân khoản trợ giúp quốc phòng trị giá 391 triệu đô để tạo áp lực lên ông Zelenskiy, nhằm buộc ông này phải công khai mở rộng điều tra.

Ông Trump đã nhiều lần phủ nhận thông tin trên.

Tuy nhiên, trong phiên điều trần của nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ tại Ukraina, William Taylor, ông này nói rằng ông Trump đã giải ngân khoản trợ giúp quốc phòng với Ukraina ngay thời điểm Kiev tuyên bố sẽ tiến hành các cuộc điều tra như ông Trump mong muốn.

Bản thân phía Nhà Trắng cũng đưa ra những thông tin khá mâu thuẫn tới vụ việc này. Đặc biệt, hôm 1/10, quyền Chánh văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney đã xác nhận thông tin rằng khoản viện trợ cho Ukraina có liên quan trực tiếp tới yêu cầu điều tra từ phía ông Trump. Ông Mulvaney sau đó đã đính chính lại lời của mình.

Cựu đại sứ Mỹ tại Ukraina, Marie Yovanovitch, đã nói với Quốc hội Mỹ trong phiên điều trần rằng ông Trump đã loại bà ra khỏi vị trí đại sứ của mình dựa trên "những lời tố cáo bịa đặt và không có thực". Bà bị triệu hồi khẩn từ Kiev vào tháng 5 vừa qua và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói rằng không thể tiếp tục bảo vệ bà được nữa.

Hoàng Việt (Theo Reuters)