Viện kiểm sát: Ông Đinh La Thăng làm trái chỉ đạo của Chính phủ

Sáng 12/3, đại diện VKSND đối đáp với quan điểm tranh luận của các bị cáo và luật sư bào chữa trong phiên xử vụ án xảy ra tại dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ.

Phản bác lại luận điểm của ông Đinh La Thăng (cựu Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN) và nhóm luật sư, đại diện VKS phân tích việc triển khai các dự án nhiên liệu sinh học là nhiệm vụ Chính phủ và Bộ Công Thương giao cho Tập đoàn Dầu khí PVN.

Sau đó, tập đoàn đã chỉ đạo các đơn vị thành viên chuẩn bị thực hiện các dự án, đồng thời thành lập ban chỉ đạo để thực hiện các dự án này.

Đại diện VKSND đề nghị tuyên bị cáo Thăng 12-13 năm tù. Ảnh: N.H.

Theo kiểm sát viên, ông Đinh La Thăng với vị trí người đứng đầu PVN và là Trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, trong đó có dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ, đã chỉ đạo về chủ trương, giao cho Tổng công ty Xây lắp dầu khí (PVC) được chỉ định thầu.

“Bị cáo Thăng giao nhiệm vụ trực tiếp cho PVC và chỉ đạo người đại diện phần vốn góp tại PVB là chủ đầu tư dự án để chỉ định thầu”, công tố viên đối đáp.

Về tư cách pháp nhân của Công ty cổ phần hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB), đại diện VKS cho rằng đây là công ty cổ phần nhưng được thành lập theo chủ trương của Tập đoàn Dầu khí trên cơ sở nghị quyết do bị cáo Thăng ban hành.

Cũng theo kiểm sát viên, ông Đinh La Thăng đã thừa nhận PVB là con đẻ của 3 công ty con khác thuộc PVN. Ba đơn vị thành viên của PVN còn có phần vốn góp chiếm tỷ lệ hơn 80% tại PVB. Do đó, trên thực tế, PVB hoàn toàn bị chi phối và lệ thuộc vào sự chỉ đạo toàn diện của tập đoàn.

Căn cứ các lập luận, đại diện VKS nhận định từ những chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, các bị cáo tại PVB và PVC đều tiếp nhận ý chí chung của Chủ tịch PVN về chủ trương chỉ định thầu dự án Ethanol Phú Thọ.

“Các bị cáo tại PVC là đồng phạm”, người giữ quyền công tố nói và đánh giá chủ trương phát huy nội lực trong tập đoàn không sai. Song khi thực hiện, ông Thăng và các bị cáo đã vi phạm pháp luật.

Đại diện VKS ghi nhận tại tòa, ông Thăng cho rằng bị cáo không có trách nhiệm phải biết nhà thầu có năng lực và kinh nghiệm hay không khi chỉ đạo chỉ định thầu cho liên danh của PVC. Đối đáp với quan điểm này, kiểm sát viên lập luận trên thực tế, PVC không hề đủ năng lực thực hiện dự án ở Phú Thọ.

“Đây là hành vi vô trách nhiệm, bất chấp các quy định về chỉ định thầu và đi ngược lại chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”, công tố viên nói về hành vi của ông Thăng.

Theo lời đối đáp, sai phạm của ông Thăng trong vụ án thể hiện qua những bút phê, chỉ đạo kết luận tại một số cuộc họp yêu cầu giao thầu chỉ định dự án cho PVC dù thời điểm đó, chủ đầu tư là PVB còn chưa xem xét việc lựa chọn nhà thầu.

Ông Thăng còn bị xác định đã chỉ đạo PVB lùi thời gian sơ tuyển nhà thầu, hạ một số tiêu chí của dự án để việc chỉ định thầu được thực hiện cho liên danh PVC.

Dựa vào các chứng cứ trong hồ sơ vụ án và diễn biến phiên tòa, đại diện VKS giữ nguyên quan điểm luận tội khi cho rằng cựu Chủ tịch PVN Đinh La Thăng biết rõ PVC chưa thực hiện dự án nào về Ethanol. Song, bị cáo vẫn chỉ đạo quyết liệt để liên danh nhà thầu của PVC được chỉ định thầu.

Sau khi VKS kết luận không có căn cứ chấp nhận quan điểm bào chữa của các luật sư và phần trình bày của bị cáo, ông Đinh La Thăng bước đến bục khai báo để tiếp tục tranh luận. Theo lời cựu Chủ tịch HĐTV PVN, cáo trạng quy kết thiệt hại trong vụ án là hơn 543 tỷ đồng. Bị cáo kiến nghị đại diện VKS xác định rõ đây là tiền lãi suất từ khoản vay ngân hàng của chủ đầu tư hay giá trị thiệt hại của dự án.

Ông Thăng trình bày việc vay vốn giữa chủ đầu tư và ngân hàng là hợp đồng kinh tế dân sự. Khi bên vay cần trả nợ phải lấy tài sản thế chấp để thanh toán. Do đó, bị cáo cho rằng hành vi liên quan vụ án đã bị hình sự hóa và kiến nghị VKS đối đáp.

Ngoài ra, bị cáo còn nói rằng cáo trạng quy kết ông biết nhà thầu năng lực yếu kém nhưng vẫn chỉ đạo chỉ định thầu, là không phù hợp. “Đề nghị VKS đưa ra chứng cứ, văn bản nào chứng minh điều này”, ông Thăng nói và cho rằng đó không phải thẩm quyền, trách nhiệm của Chủ tịch PVN mà thuộc về chủ đầu tư.

Chiều nay, phiên tòa tiếp tục với phần đối đáp giữa các bị cáo và đại diện VKSND.

Ông Thăng bị đề nghị mức án cao nhất trong số 12 bị cáo. Ảnh: TTXVN.

Khi luận tội trước đó, VKS quy kết ông Đinh La Thăng có vai trò chính trong vụ án. Là Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, bị cáo biết liên danh của PVC không đủ năng lực nhưng vẫn ra chủ trương chỉ định thầu cho đơn vị này.

Ông Thăng còn bị xác định chỉ đạo quyết liệt Công ty cổ phần hóa dầu và nhiên liệu sinh học (PVB) và PVC hoàn tất thủ tục chỉ định thầu cho liên danh trái quy định.

Trịnh Xuân Thanh đã lợi dụng chức vụ quyền hạn, làm trái công vụ khi chỉ đạo thuộc cấp cho PVC Kinh Bắc tạm ứng 25 tỷ trái quy định. Với mục đích mua khu đất hơn 3.400 m2 tại Tam Đảo, bị cáo hưởng lợi 3 tỷ, đồng thời gây thiệt hại cho PVC hơn 13 tỷ đồng.

Với 10 bị cáo còn lại, VKS đánh giá họ có vai trò đồng phạm, tích cực thực hiện những chỉ đạo trái quy định của cấp trên, tạo điều kiện cho liên danh nhà thầu của PVC được chỉ định triển khai dự án Ethanol.

Hoàng Lam