Viện Nghiên cứu chiến tranh Mỹ: Nga quá vội vã khi tấn công Kharkov

Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW), một cơ quan nghiên cứu trực thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ, trong bài viết ngày 25/5 cho rằng, Quân đội Nga có thể đã phát động chiến dịch Kharkov quá sớm, khi chưa tập trung đủ lực lượng. Quân đội Nga đã cố gắng thiết lập đầu cầu trên lãnh thổ Ukraine, trước khi Mỹ nối lại viện trợ quân sự cho Ukraine.

ISW cho rằng, những ai chỉ trích đà tấn công của quân Nga quá yếu và sai lệch vị trí là sai lầm. ISW chỉ ra rằng, chính quân số hạn chế của Nga trên hướng Kharkov khiến họ không thể “tiến nhanh và thâm nhập sâu” ngay từ đầu.

Mặc dù các nguồn tin Ukraine cho biết, họ đã nhận được thông tin tình báo rằng, Cụm quân phía Bắc của Quân đội Nga có ý định tập trung tổng cộng 50.000 đến 70.000 quân tại khu vực xuất phát tiến công, nhưng họ đã vội vàng mở cuộc tấn công, khi chỉ tập hợp được 35.000 quân.

ISW cho rằng, chính vì sự chuẩn bị vội vàng, nên trong giai đoạn đầu của cuộc tấn công (nếu có giai đoạn thứ hai) đã kết thúc “một cách nhanh chóng” với số lượng lớn binh lính thương vong và vũ khí bị phá hủy; .

Theo phản đoán của ISW, chiến dịch mùa hè do Nga chuẩn bị sẽ bắt đầy từ cuối tháng 5 đến khoảng giữa tháng 6. Nhưng Moscow không ngờ Quốc hội Mỹ lại thông qua gói viện trợ Ukraine một cách đột ngột và nhanh chóng vào ngày 23/4 (đặc biệt là sự thay đổi đột ngột trong lập trường của Mike Johnson).

Vào thời điểm này, công tác chuẩn bị cho chiến dịch Kharkov của Cụm quân phía Bắc của Quân đội Nga vẫn chưa hoàn tất. Trước tình hình đó, Moscow quyết định thời gian nổ súng chiến dịch Kharkov vào ngày 10/5.

Nhưng thực tế đã chứng minh rằng, một cuộc chiến tranh được phát động vội vàng mà không có sự chuẩn bị đầy đủ về hậu cần và quân số, chắc chắn sẽ phải trả giá rất đắt; ISW nhận xét.

Điều này không có nghĩa là Quân đội Nga không có lợi ích gì, nhưng lợi ích này khác xa với giá trị mong đợi, gần như không đáng kể và thậm chí Ukraine có thể thu hồi được một phần. Mục tiêu của Chiến dịch Kharkov của Nga là chiếm thành phố Kharkov?

Có một mối liên hệ cần được giải thích ở đây: Sau khi Quốc hội Mỹ thông qua dự luật viện trợ, vũ khí thực sự không đến nhanh như Tổng thống Biden nghĩ ban đầu. Vào thời điểm này, Đức và các nước châu Âu khác đã kịp thời vận chuyển một số lượng lớn đạn pháo và tên lửa cho Ukraine.

ISW cho rằng, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Nga có thể đang chờ đợi tăng thêm lực lượng để tăng cường các hoạt động tấn công và bước vào giai đoạn thứ hai của chiến dịch; nhưng chưa biết liệu điều này có được thực hiện hay không?

Do kế hoạch của chiến dịch Kharkov là cần một lực lượng từ 50.000 đến 70.000 quân, nên việc tái huy động quân số của Nga là rất khó khăn. Nên nhớ cũng ở mặt trận Kharkov, khi Quân đội Ukraine phản công vào tháng 9/2022, quân Nga phải rút lui nhanh chóng vì không có quân phòng ngự.

Ngoài ra, ISW cũng chỉ ra rằng, ngay cả khi mọi sự chuẩn bị đã đạt đến giới hạn sức mạnh cuối cùng, Cụm quân phía Bắc vẫn sẽ thiếu quân số cần thiết để thực hiện thành công các hoạt động bao vây hoặc đánh chiếm thành phố Kharkov.

Tuy nhiên nhận xét của ISW đã nhận được sự phản biện của giới quân sự độc lập đó là, mục đích của Quân đội Nga mở chiến dịch Kharkov không phải là chiếm thành phố Kharkov, mà chỉ là lập vùng đệm an toàn cho khu vực biên giới. Điều này đã được Tổng thống Putin tuyên bố rõ vào hôm 13/5.

Với hình thái chiến tranh vị trí như hiện nay, thậm chí với quân số trên 100.000 quân, Quân đội Nga cũng khó có thể vây hãm Kharkov. Minh chứng cụ thể là trận Chasov Yar đang diễn ra, và trước đó là trận Bakhmut, Marinka hay Avdiivka, với lực lượng rất lớn nhưng Quân đội Nga phải chật vật mới giành chiến thắng.

Giới phân tích quân sự độc lập cũng cho rằng, việc mở mặt trận Kharkov cũng nhằm kéo dãn lực lượng của Quân đội Ukraine ở một số hướng trọng điểm, nhất là mặt trận Donbass, Zaporozhye-Nam Donetsk, để Quân đội Nga tấn công.

Ngoài ra, mặt trận Kharkov cũng là khu vực không có trận địa phòng ngự kiên cố; việc quân Ukraine tập trung về đây, cũng là thời cơ để Nga tiêu diệt quân Ukraine ngoài công sự bằng hỏa lực. Do vậy trong những ngày qua, thiệt hại của quân Ukraine rất lớn, nhất là trên hướng thành phố Volchansk. (Nguồn ảnh: ISW, Topwar, Sputnik, Kyiv Independent).

Tiến Minh (Theo Understandingwar)