Viên ngọc quý, tinh thần vĩnh cửu cho nhận thức, hành động

Xây dựng nhà nước thực sự liêm khiết, trong sạch

Kỷ niệm ngày Đại thắng 30.4 Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước là dịp chúng ta trở về với ký ức hào hùng của một dân tộc đã từng trải qua nghìn năm đô hộ, nô dịch của giặc ngoại xâm. Tự hào và tri ân những hy sinh vô cùng to lớn của các thế hệ người Việt Nam đã ngã xuống, rũ bùn đứng dậy sáng lòa và ngày càng lớn mạnh, sánh vai với các cường quốc trên thế giới. Trong ngày đại thắng, mỗi người dân càng suy ngẫm và nhìn thấy giá trị trường tồn, vĩnh cửu của một đất nước cùng chung nguồn cội để quyết tâm hướng tới tương lai chung lòng chung sức, vượt qua mọi thử thách, đưa đất nước đi tới phồn vinh và hạnh phúc.

Các cô gái thanh niên xung phong trên đường Trường Sơn. Ảnh: TL

Cũng chính thời khắc thiêng liêng của ngày đại thắng, trước những biến động khôn lường của tình hình thế giới, một trong những viên ngọc quý nhất trong tư tưởng Hồ Chí Minh là xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân, là quy luật, mục tiêu, tinh thần vĩnh cửu cho nhận thức và hành động thực tiễn của hệ thống chính trị nước ta, trước hết là của hệ thống cơ quan dân cử.

Cả cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh là cả một cuộc đấu tranh gian khổ, bền bỉ, kiên định không gì lay chuyển với lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Với sự mẫn cảm về các quá trình vận động của lịch sử, thấu triệt ở tinh thần và sức mạnh của toàn dân, Hồ Chủ tịch và Đảng ta đã đoàn kết, tổ chức toàn dân làm nên những chiến công hiển hách, vang dội chống thực dân, đế quốc bành trướng trong suốt thế kỷ XX, tiếp tục đưa đất nước đi theo con đường đã chọn.

Để thực hiện mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH, trong cả cuộc đời làm cách mạng, Hồ Chủ tịch đã dành nhiều nhất thời gian, công sức, trí tuệ hình thành tư tưởng xây dựng nhà nước kiểu mới - nhà nước của dân, do dân, vì dân. Theo tư tưởng của Người, để có một nhà nước vì dân thì trước hết nhà nước đó phải của dân và do dân.

Nhà nước của dân, là Nhà nước trong đó dân là chủ, dân làm chủ; dân là người có địa vị cao nhất, có quyền quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn khẳng định: “Nước ta là nước dân chủ, bao nhiêu quyền hạn là của dân; mọi quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân”.

Trong nhà nước ta, dân là chủ thể của quyền lực nhà nước, do đó người cầm quyền, cán bộ công chức nhà nước chỉ là người được dân ủy quyền có điều kiện và có thời hạn để gánh vác, giải quyết những công việc chung của đất nước. Do đó, theo Người, cán bộ công chức nhà nước là “công bộc”, “đầy tớ” của dân. Và vì vậy, "bất cứ việc gì đều phải bàn bạc với dân, hỏi ý kiến và kinh nghiệm của dân". Làm “công bộc”, “đầy tớ” của dân là một trách nhiệm rất vẻ vang, nhưng rất khó khăn, nặng nề. Muốn vậy, cán bộ phải gần dân, sát dân, hiểu dân, tin dân và phải biết sử dụng sức mạnh to lớn của nhân dân; tác phong của cán bộ phải: "óc nghĩ, mắt thấy, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm chứ không phải nói suông, chỉ ngồi viết mệnh lệnh. Họ phải thật thà nhúng tay vào việc”.

Nhà nước do dân, nhân dân là người tổ chức nên cơ quan nhà nước từ Trung ương đến cơ sở thông qua chế độ phổ thông đầu phiếu, trực tiếp, kín để lựa chọn những người đủ tiêu chuẩn bầu vào cơ quan nhà nước. Nhân dân có quyền thực hiện chế độ bãi miễn theo ba mức độ từ thấp đến cao, bãi miễn đại biểu, bãi miễn các cơ quan nhà nước, bãi miễn nội các Chính phủ nếu các đại biểu đó, các cơ quan nhà nước và nội các Chính phủ không còn phù hợp với nhân dân, đi ngược lại lợi ích của nhân dân. Sự bãi miễn đó là bất cứ lúc nào.

Nhà nước do dân, nghĩa là dân có trách nhiệm, nghĩa vụ đóng góp trí tuệ, sức người, sức của để tổ chức, xây dựng, bảo vệ và phát triển nhà nước “đẩy thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân”. Nhà nước do dân còn thể hiện ở vai trò tham gia quản lý nhà nước, phê bình, kiểm tra, kiểm soát, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, các đại biểu dân cử.

Từ kiểu tổ chức nhà nước của dân và do dân, Nhà nước ta mặc nhiên là nhà nước vì dân, nhà nước phục vụ nhân dân, đem lại lợi ích cho nhân dân. Nhà nước được tổ chức và hoạt động vì một mục tiêu duy nhất là không ngừng cải thiện và nâng cao đời sống của nhân dân, với phương châm "việc gì có lợi cho dân thì phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân thì phải hết sức tránh”.

Để thực hiện nhà nước vì dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm nhấn mạnh phải xây dựng nhà nước thực sự liêm khiết, trong sạch, tránh quan liêu, tham nhũng, đặc quyền, đặc lợi. Phải kiên quyết loại bỏ các ông "quan cách mạng" ra khỏi bộ máy nhà nước. Trong hơn 10 năm qua, công cuộc đấu tranh chống tham nhũng tiêu cực, đặc lợi đã được Đảng và Nhà nước thực thi tiệm cận tư tưởng Hồ Chí Minh, khôi phục mạnh mẽ lòng tin của nhân dân đối với công việc khó khăn, phức tạp này.

Coi trọng, lắng nghe ý kiến cử tri, chuyên gia

Tư tưởng nhà nước của dân, do dân, vì dân của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh là tư tưởng cốt lõi, có tính quy luật trong xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ở nước ta. Một nhà nước vì dân khi và chỉ khi nhà nước đó là của dân, do dân tổ chức ra, giao quyền và giám sát hoạt động của Nhà nước.

Hiến pháp 2013 đã xác định nguyên tắc tổ chức quyền lực nhà nước ở nước ta là: "Quyền lực nhà nước là thống nhất song có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong quá trình thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp". Tính thống nhất quyền lực phải được hiểu là quyền lực nằm trong tay nhân dân mà đại diện là Quốc hội và HĐND các cấp, là cơ quan sở hữu quyền lực chính trị, định quyền và phân công, phân cấp tổ chức thực hiện quyền lực thông qua Hiến pháp, pháp luật ở Trung ương và quyết sách ở địa phương. Các cơ quan của Chính phủ, cơ quan tư pháp, UBND các cấp là các thiết chế tổ chức thực hiện quyền lực nhà nước do dân ủy quyền.

Là những người luôn theo sát, cập nhật thông tin về hoạt động của Quốc hội và HĐND các cấp, là cử tri, chúng tôi rất tin tưởng và phấn khởi nhận thấy Đảng, Nhà nước, Quốc hội tiếp tục khẳng định mục tiêu xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Đặc biệt, Quốc hội đã chuyển biến mạnh mẽ phương thức làm việc chủ động, hiệu quả, đề cao chất lượng, coi trọng và lắng nghe ý kiến cử tri, ý kiến chuyên gia trong quá trình vận hành xây dựng và xem xét thông qua các luật và nghị quyết. Vừa đáp ứng yêu cầu cuộc sống và công tác quản lý nhà nước; vừa nâng cao vai trò, vị trí và hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Hội đồng và Ủy ban của Quốc hội. Mối quan tâm của Quốc hội đối với việc giải quyết ý kiến, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của cử tri đã được tăng lên thông qua việc giám sát chuyên đề, trong đó có sự phân công ủy quyền để tránh trùng lặp, chồng chéo đã góp phần giải quyết thêm nhiều vụ việc tồn đọng kéo dài - nội dung mà nhân dân luôn mong chờ và gửi gắm ở Quốc hội và HĐND các cấp tổ chức nhiều hơn, thường xuyên hơn nữa.

Hoạt động đối ngoại của Quốc hội được tăng cường mạnh mẽ nhằm kết nối, hỗ trợ lẫn nhau của nghị viện và nhân dân các nước đối với Việt Nam, góp phần tạo môi trường hòa bình hữu nghị, phát triển. Đất nước chúng ta đang trong quá trình hội nhập sâu vào các thể chế kinh tế, chính trị thế giới, vì vậy cần có sự giao thoa, tiếp biến, kế thừa các giá trị chung của nhân loại vào điều kiện cụ thể của Việt Nam để phát triển.

Trước những thử thách của thời đại và mâu thuẫn của quá trình phát triển, đất nước ta đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức nhưng tin tưởng sâu sắc rằng, dưới ánh hào quang và giá trị của ngày chiến thắng 30.4, với quyết tâm chính trị phát huy những di sản tinh thần vô giá của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta về nhà nước kiểu mới, giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân, với tầm nhìn và năng lực lãnh đạo của Đảng, nhận thức sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ của hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò ngày càng cao của Quốc hội và HĐND các cấp, khối đại đoàn kết toàn dân tộc và niềm tin của nhân dân sẽ được phát huy. Đất nước ta sẽ tiếp tục vượt qua khó khăn, thử thách, tiếp tục đạt được những thành tựu mới to lớn, toàn diện hơn trên con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.