Việt Nam chủ trì cuộc họp của Hội đồng Bảo an về Mực nước biển dâng và tác động đến hòa bình, an ninh quốc tế
Chiều 18/10, tại Trụ sở Liên hợp quốc ở New York, đã diễn ra cuộc họp theo thể thức Arria của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) về chủ đề Mực nước biển dâng và các tác động đến hòa bình, an ninh quốc tế.
Cuộc họp được tổ chức theo sáng kiến của Việt Nam, được 10 nước thành viên của HĐBA LHQ gồm Anh, Estonia, Ireland, Mỹ, Na Uy, Niger, Saint Vincent&Grenadines, Pháp và Tunisia cùng 10 nước thành viên LHQ khác gồm CH Dominicana, Đức, Fiji, Guyana, Hà Lan, Malta, Mauritius, Romania, Saint Lucia và Tuvalu đồng bảo trợ và đứng tên tổ chức.
Trợ lý Tổng thư ký LHQ phụ trách các vấn đề xây dựng hòa bình Khaled Khiari, đồng Chủ trì Nhóm công tác I của Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) Valérie Masson-Delmotte và Cố vấn cấp cao của Giám đốc Cộng đồng Thái Bình Dương Coral Pasisi đã báo cáo tại cuộc họp.
Ông Khiari cảm ơn và đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam, cho biết mực nước biển dâng làm suy giảm nguồn tài nguyên, nguồn nước, phá hủy cơ sở hạ tầng, có tiềm năng làm tăng tranh chấp, xung đột bao gồm tranh chấp liên quan đến các vùng biển và tài nguyên biển, thậm chí đe dọa chủ quyền, quyền chủ quyền của các nước đảo nhỏ.
Trợ lý Tổng thư ký LHQ Khiari đề xuất các nước tăng hành động khí hậu và khẳng định Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) tiếp tục là văn kiện khung điều chỉnh các tác động của mực nước biển dâng và hệ quả đến hòa bình, an ninh quốc tế.
Cuộc họp thu hút hơn 40 nước thành viên HĐBA và LHQ tham gia phát biểu. Các ý kiến cho rằng sáng kiến của Việt Nam đáp ứng kịp thời quan tâm chung của cộng đồng quốc tế, là đóng góp quan trọng ngay trước thềm COP26.
Trong trao đổi, hầu hết ý kiến khẳng định mực nước biển dâng là mối đe dọa hiện tại và tương lai, thậm chí đe dọa tư cách quốc gia, nhà nước.
Tác động của mực nước biển dâng làm suy kiệt nguồn tài nguyên nông nghiệp, thủy hải sản, ảnh hưởng đến sinh kế của hàng triệu người, phá hủy nhà cửa, dẫn đến người dân di cư, tị nạn hoặc bị buộc phải rời khỏi nhà cửa, làm trầm trọng thêm xung đột.
Các ý kiến nhấn mạnh cần tập trung vào biện pháp giảm thiểu, thích ứng với biến đổi khí hậu. Các nước nhất trí hệ quả pháp lý do mực nước biển dâng cần được giải quyết trong khuôn khổ luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS.
Bên cạnh đó, một số ý kiến kêu gọi cần có cách tiếp cận toàn diện đối với vấn đề biến đổi khí hậu.
Phát biểu khai mạc cuộc họp, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ cho biết, Việt Nam chia sẻ khó khăn của các nước đảo nhỏ đang phát triển, các nước ven biển, dưới mực nước biển đang phải ứng phó với các tác động tiêu cực hiện tại và tương lai từ mực nước biển dâng.
Đại sứ Đặng Đình Quý cho biết, châu Á là nơi sinh sống của hơn 70% dân số toàn cầu có nguy cơ bị tác động mạnh mẽ nhất do mực nước biển dâng. Trong đó, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và Đồng bằng sông Hồng của Việt Nam là một trong các khu vực bị tác động mạnh mẽ nhất của mực nước biển dâng.
Do đó, Việt Nam coi vấn đề biến đổi khí hậu, mực nước biển dâng và tác động an ninh, phát triển của hiện tượng này là một trong các ưu tiên cao trong nhiệm kỳ thành viên HĐBA 2020-2021.
Trước các bằng chứng ngày càng rõ ràng về tình trạng mực nước biển dâng toàn cầu, Đại sứ khẳng định cam kết của Việt Nam thúc đẩy HĐBA đóng góp vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong ứng phó với thách thức sống còn này.
Cuộc họp theo thể thức Arria là hình thức họp không chính thức của HĐBA LHQ nhằm xem xét các vấn đề mới nổi hoặc còn ý kiến khác nhau, thường có sự tham dự của toàn bộ 15 nước thành viên HĐBA và các nước thành viên LHQ.