Việt Nam - địa chỉ thu hút đầu tư ngành công nghiệp bán dẫn

Ngành bán dẫn tại Việt Nam thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nước ngoài. Ảnh tư liệu

Ngày càng gia tăng sức hút

Ngành bán dẫn đóng vai trò then chốt trong việc sản xuất các thiết bị điện tử hiện đại thông qua việc cung cấp các linh kiện bán dẫn thiết yếu như bộ vi xử lý, bộ nhớ và thiết bị lưu trữ dữ liệu... Được thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng tăng đối với các thiết bị điện tử và sự phát triển vượt bậc của công nghệ mới, theo báo cáo mới nhất của hãng nghiên cứu thị trường Gartner, doanh thu bán dẫn toàn cầu năm 2024 đạt 626 tỷ USD, tăng 18,1% so với năm 2023. Dự báo cho thấy, vào năm 2025, thị trường bán dẫn sẽ tiếp tục đà tăng trưởng với doanh thu ước đạt 705 tỷ USD.

Tại Việt Nam, trong thời gian vừa qua đã thu hút nhiều ông lớn trong ngành bán dẫn như Samsung, Qualcomm, Infineon, Amkor với nhiều dự án đầu tư xây dựng nhà máy, mở rộng sản xuất, lắp ráp có giá trị lên tới tỷ USD. Sản xuất chip bán dẫn được định vị là động lực mới đưa Việt Nam thành quốc gia thịnh vượng. Đến cuối năm 2024, công nghiệp bán dẫn Việt Nam vượt giá trị 6,16 tỷ USD, đưa Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất quan trọng của nhiều doanh nghiệp bán dẫn toàn cầu.

Ngành công nghiệp bán dẫn ngày càng gia tăng sức hút trước những sự thay đổi toàn cầu. Đại dịch Covid-19 làm tăng nhu cầu về chất bán dẫn do sự phụ thuộc ngày càng cao vào các thiết bị điện tử trong và hậu giãn cách xã hội.

Được hưởng lợi từ những thay đổi toàn cầu, ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đứng trước nhiều cơ hội. Điển hình, Samsung đầu tư trung tâm phát triển sản phẩm lớn nhất Đông Nam Á tại Hà Nội.

Một số doanh nghiệp vi mạch bán dẫn từ Hà Lan cũng đã bắt đầu đầu tư vào Việt Nam. Công ty BE Semiconductor Industries N.V của Hà Lan đã nhận giấy chứng nhận đầu tư vào Khu công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh, với số vốn hơn 115 tỷ đồng (tương đương 4,9 triệu USD) trong giai đoạn đầu, để đầu tư thuê nhà xưởng, sản xuất. Dự án này dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong năm 2025.

Theo ông Thomas Rooney - Quản lý cấp cao Bộ phận cho thuê công nghiệp Savills, có nhiều lý do giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư bán dẫn. Về vị trí địa lý, Việt Nam có vị trí chiến lược ở Đông Nam Á, dễ dàng tiếp cận các thị trường lớn trong khu vực, có điều kiện tự nhiên thuận lợi với trữ lượng đất hiếm lớn - nguyên liệu quan trọng trong sản xuất chip bán dẫn. Về chính trị, Việt Nam có hệ thống chính trị ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài. Đồng thời, Chính phủ Việt Nam cũng tích cực thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn với những chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư hấp dẫn.

Yếu tố giúp Việt Nam trở thành “người chơi” chủ chốt

Bà Linda Tân - Chủ tịch Hiệp hội Bán dẫn Đông Nam Á (SEMI) nhận định, Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ, là một trong những nền kinh tế có tốc độ phát triển nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á. Đại diện SEMI đã chỉ ra bốn yếu tố đã, đang và sẽ giúp Việt Nam trở thành “người chơi” chủ chốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đầu tiên, Việt Nam có “sự ổn định chính trị và quyết tâm lớn của Chính phủ” trong thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, với lộ trình và mục tiêu rõ ràng cho ba giai đoạn.

Việt Nam có vị trí địa lý thuận lợi, ở gần một số thị trường lớn nhất toàn cầu hiện nay như Trung Quốc và ASEAN, đồng thời nằm trên các tuyến hàng hải chủ chốt dễ dàng sang châu Âu và Bắc Mỹ.

Bên cạnh đó, với tỉ lệ dân số trẻ và đam mê công nghệ, Việt Nam có nguồn nhân lực tiềm năng cung cấp cho ngành bán dẫn với chi phí lao động tương đối cạnh tranh với các thị trường khác.

Ngoài ra, các doanh nghiệp FDI đang có vai trò lớn trong thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam. Các tên tuổi lớn như Samsung, Amkor, Intel, Micron, Marvell, Infineon… đều có nhà máy tại Việt Nam, củng cố thêm vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhằm thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp trong nước trong lĩnh vực công nghệ cao, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 182/2024/NĐ-CP vào ngày 31/12/2024 về việc thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ Hỗ trợ đầu tư cho công nghệ cao. Quỹ này được thiết lập để hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào ngành công nghệ cao, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và bán dẫn. Theo quy định, doanh nghiệp có thể nhận hỗ trợ lên đến 50% chi phí đào tạo nhân lực và 30% chi phí đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D).

Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam đang mở rộng các cánh cửa để các doanh nghiệp trong nước và quốc tế mạnh dạn đầu tư, hợp tác nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới, tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận nguồn vốn cần thiết để mở rộng và nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua đổi mới sáng tạo. Nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới đã chọn Việt Nam làm điểm đến đầu tư. Tập đoàn NVIDIA đã ký thỏa thuận với Chính phủ Việt Nam để thành lập trung tâm nghiên cứu và phát triển AI, cùng trung tâm dữ liệu AI tại Việt Nam. Hệ sinh thái AI tại Việt Nam chắc chắn sẽ trở nên sôi động bậc nhất khu vực khi các trung tâm dữ liệu và hệ thống sáng tạo quy mô lớn hoàn thành.

Tuy nhiên, dù sở hữu nhiều lợi thế, Việt Nam vẫn đang đối mặt với thách thức về sự thiếu hụt nhân lực và kinh nghiệm phát triển nền tảng công nghệ cao do năng lực tự chủ công nghệ lõi hạn chế, đồng thời chịu nhiều sự cạnh tranh gay gắt từ các chính sách ưu đãi của các quốc gia có nền tảng vững chắc như Singapore, Malaysia và Indonesia.

Hồng Quyên