Việt Nam dự kiến nhập gần 1 triệu trứng gia cầm trong năm tới

Cục Xuất nhập khẩu đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư quy định hạn ngạch thuế quan (HNTQ) nhập khẩu muối và trứng gia cầm năm 2026 nhằm thực thi cam kết của Việt Nam tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và điều hành nhập khẩu hợp lý để bảo vệ sản xuất trong nước.

Hạn ngạch thực tế luôn thấp hơn cam kết WTO

Lượng HNTQ theo cam kết trong WTO đối với mặt hàng muối ban đầu, năm 2007 là 150.000 tấn, trứng gia cầm là 30.000 tá.

Với mức tăng trưởng hạn ngạch hằng năm là 5%, lượng hạn ngạch năm 2026 theo cam kết đối với mặt hàng muối là 379.043 tấn và trứng gia cầm là 75.809 tá (tương đương 909.708 quả).

Căn cứ Luật Quản lý ngoại thương 2017, lượng HNTQ hằng năm sẽ do Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Bộ NN&MT) quyết định dựa trên tình hình thực tế, sau đó thông báo cho Bộ Công Thương để công bố chính thức.

Trên thực tế, lượng HNTQ công bố hằng năm thường điều chỉnh để phù hợp với tình hình sản xuất, tiêu thụ trong nước, đặc biệt là với ngành muối.

Theo đó, để bảo hộ sản xuất trong nước, đặc biệt là đời sống của diêm dân, lượng HNTQ nhập khẩu muối được công bố từ năm 2017 đến nay luôn thấp hơn đáng kể so với mức cam kết.

Cụ thể, năm 2024, lượng cam kết là 343.803 tấn nhưng lượng công bố chỉ 88.000 tấn. Tương tự, năm 2025, lượng cam kết là 360.993 tấn nhưng lượng công bố chỉ 92.400 tấn.

Đối với trứng gia cầm, lượng HNTQ công bố giai đoạn 2007-2023 luôn tuân thủ cam kết.

Tuy nhiên, từ năm 2024, con số này bắt đầu thấp hơn cam kết ở mức không đáng kể. Năm 2024 công bố là 68.670 tá thấp hơn lượng cam kết là 90 tá; năm 2025 là 72.104 thấp hơn lượng cam kết là 95 tá.

Năm 2025 lượng hạn ngạch thuế quan đối với trứng gia cầm công bố thấp hơn lượng cam kết. Ảnh: TÚ UYÊN

Vì sao hạn ngạch nhập khẩu muối chỉ dành cho ngành hóa chất, y tế?

Hiện nay, thương nhân nhập khẩu muối được chia làm ba nhóm đối tượng chủ yếu là nhập khẩu để sản xuất thuốc và sản phẩm y tế (nhập muối tinh khiết), sản xuất hóa chất (nhập muối công nghiệp) và sản xuất thực phẩm (nhập muối thực phẩm hay muối ăn).

Điểm đáng chú ý, dự thảo đề xuất tiếp tục chỉ phân giao HNTQ nhập khẩu muối cho các doanh nghiệp sản xuất thuốc, sản phẩm y tế và sản xuất hóa chất.

Lý giải đề xuất này, theo Cục Xuất nhập khẩu, căn cứ thực tiễn cung - cầu thị trường muối, nguồn cung muối trong nước và số lượng HNTQ của năm, các Thông tư điều hành nhập khẩu muối hàng năm đều quy định đối tượng như đề xuất.

Hơn nữa, muối sử dụng trong sản xuất các sản phẩm dịch truyền, dịch lọc thận và sản xuất hóa chất đòi hỏi tiêu chuẩn chất lượng cao về độ tinh khiết. Tuy nhiên, nguồn cung muối trong nước chưa đáp ứng được yêu cầu cả về số lượng và chất lượng.

Bà con sản xuất muối. Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, qua báo cáo cho thấy, các doanh nghiệp sản xuất hóa chất và y tế hàng năm khi chưa được phân giao HNTQ vẫn phải nhập khẩu muối ngoài hạn ngạch với thuế suất cao hơn để duy trì sản xuất.

Dự báo năm 2026, nhu cầu nhập khẩu muối làm nguyên liệu sản xuất thuốc và sản phẩm y tế hơn 4.000 tấn/năm; làm nguyên liệu sản xuất hóa chất là khoảng 500.000 tấn/năm.

Như vậy, tổng nhu cầu của hai ngành này đã vượt gấp nhiều lần tổng lượng HNTQ được công bố hằng năm. Trong khi đó, ngành thực phẩm có thể sử dụng nguồn cung muối sản xuất trong nước.

Vì vậy, để định hướng, khuyến khích ngành thực phẩm tiêu thụ muối nội địa, qua đó hỗ trợ trực tiếp cho diêm dân trong điều kiện nhu cầu nhập khẩu vượt quá lượng HNTQ.

Theo đó, Cục Xuất nhập khẩu kiến nghị tiếp tục duy trì quy định HNTQ chỉ được phân giao cho thương nhân sử dụng làm thuốc, sản phẩm y tế, hóa chất cho năm 2026.

TÚ UYÊN