Việt Nam là nước đầu tiên ký Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng

Chủ tịch nước Lương Cường chủ trì buổi lễ cùng với sự tham dự của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres và lãnh đạo, đại diện các nước, các tổ chức quốc tế.

Phát biểu mở đầu, Chủ tịch nước Lương Cường nêu rõ, với chủ đề “Chống tội phạm mạng, chia sẻ trách nhiệm, hướng tới tương lai”, lễ mở ký thể hiện tinh thần đoàn kết quốc tế và cam kết chung của các quốc gia cùng xây dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh và bền vững.

Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu

Sự kiện không chỉ đánh dấu sự ra đời của một công cụ pháp lý toàn cầu, mà còn khẳng định sức sống bền bỉ của chủ nghĩa đa phương, nơi các quốc gia vượt qua các khác biệt, sẵn sàng cùng nhau gánh vác trách nhiệm vì lợi ích chung về hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển.

Chủ tịch nước cho rằng, cùng với những tiến bộ vượt bậc của công nghệ số, các hoạt động tội phạm mạng đang gia tăng nhanh chóng về quy mô, mức độ và hậu quả.

Tội phạm mạng đã trở thành thách thức trực diện đối với an ninh, phát triển của mỗi quốc gia và đời sống, hạnh phúc của mỗi người dân trong thời đại số. Các vụ tấn công mạng, đánh cắp dữ liệu, thao túng thông tin, xâm nhập hạ tầng thiết yếu diễn ra ngày càng tinh vi và có tổ chức, gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đô la cho nền kinh tế toàn cầu mỗi năm; thông tin cá nhân và an toàn của người dân cũng đang bị xâm hại nghiêm trọng, trong đó trẻ em và phụ nữ là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

Chủ tịch nước nhấn mạnh, bảo vệ chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, bảo vệ trên không gian mạng, không chỉ là yêu cầu của thời đại, mà còn là điều kiện tiên quyết để mỗi quốc gia phát triển nhanh, bền vững, góp phần củng cố hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung.

"Công ước Hà Nội - một công ước đa phương toàn cầu về chống tội phạm mạng ra đời là minh chứng sống động cho tinh thần đoàn kết và thượng tôn pháp luật. 5 năm đàm phán, với hàng chục phiên thảo luận và hàng nghìn lượt ý kiến đóng góp, thành quả hôm nay là kết tinh của sự kiên trì, trí tuệ và lòng tin giữa các quốc gia, khi chúng ta cùng lựa chọn đối thoại thay vì đối đầu, hợp tác thay cho chia rẽ", Chủ tịch nước chia sẻ.

Quá trình đó hội tụ các giá trị toàn cầu, phản ánh tinh thần đồng thuận, sức sống của chủ nghĩa đa phương và vai trò trung tâm của Liên Hợp Quốc (LHQ).

"Chúng tôi tự hào khi Hà Nội - Thủ đô của một đất nước vươn lên từ tro tàn của chiến tranh, được lựa chọn làm nơi khởi đầu kiến tạo không gian mạng hòa bình, hợp tác và tin cậy", Chủ tịch nước cho biết

Theo Chủ tịch nước, Công ước Hà Nội gửi đi 3 thông điệp mang ý nghĩa sâu sắc và lâu dài đối với thế giới. Đó là, khẳng định cam kết định hình trật tự, bảo đảm an toàn, an ninh trong không gian mạng trên cơ sở luật pháp quốc tế. Công ước đề cao tinh thần chia sẻ, đồng hành và hỗ trợ lẫn nhau, bởi chỉ khi cùng hợp tác, cùng nâng cao năng lực, chúng ta mới có thể bảo vệ không gian mạng ổn định và bền vững.

Công ước cũng nhấn mạnh mục tiêu cao nhất của mọi nỗ lực là vì người dân, để công nghệ phục vụ đời sống, phát triển mang lại cơ hội cho tất cả, và không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình số hóa toàn cầu.

Chủ tịch nước khẳng định, 3 thông điệp đó thể hiện rõ nét tinh thần cốt lõi của Công ước Hà Nội, một công ước của thượng tôn pháp luật, của hợp tác và của người dân. Đó cũng chính là phương châm mà Việt Nam kiên định theo đuổi trong tiến trình hội nhập quốc tế, lấy pháp luật làm nền tảng, lấy hợp tác làm động lực, lấy người dân là chủ thể, trung tâm và mục tiêu của mọi nỗ lực.

"Việc Việt Nam đăng cai lễ mở ký và là nước đầu tiên ký Công ước Hà Nội là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của chúng tôi đối với thượng tôn pháp luật, thực thi đầy đủ nghĩa vụ quốc tế và góp phần củng cố trật tự pháp lý toàn cầu trong không gian mạng", Chủ tịch nước nói.

Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an ký Công ước của LHQ về chống tội phạm mạng

Để Công ước thực sự đi vào cuộc sống, Chủ tịch nước nhấn mạnh, không chỉ cần ý chí chính trị mà cần cả nguồn lực để thực thi. Hợp tác quốc tế trong đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và chuyển giao công nghệ sẽ giúp nâng cao năng lực của các quốc gia.

Không ai an toàn cho đến khi tất cả đều an toàn

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Thư ký LHQ António Guterres bày tỏ ấn tượng khi đến thăm Việt Nam vào năm 2022, với tương lai đầy hứa hẹn và vai trò quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu.

Tổng Thư ký LHQ António Guterres kêu gọi các quốc gia sớm phê chuẩn và thực thi Công ước, biến những cam kết thành hành động cụ thể nhằm bảo đảm an toàn mạng toàn cầu

"Điều đó khiến Hà Nội trở thành nơi đăng cai lý tưởng cho sự kiện hôm nay - một thành phố thể hiện tinh thần của kỷ nguyên số: đổi mới, tiềm năng và kết nối. LHQ tự hào được hợp tác với Việt Nam để cùng nhau làm nên ngày trọng đại này", Tổng Thư ký phát biểu.

Tổng Thư ký cho biết, kỷ nguyên số đã thu hẹp khoảng cách giữa con người, đồng thời mở rộng vô hạn những cơ hội. Nhưng mỗi cuộc cách mạng công nghệ đều mang một bóng tối song hành. Không gian mạng trở thành mảnh đất màu mỡ cho tội phạm. Mỗi ngày, những chiêu trò lừa đảo tinh vi cướp đoạt tài sản của các gia đình, phá hủy sinh kế và rút hàng tỷ đô la khỏi nền kinh tế toàn cầu.

Ông Guterres lưu ý, trong không gian mạng, không ai an toàn cho đến khi tất cả đều an toàn, chỉ một lỗ hổng cũng có thể đe dọa mọi người ở khắp nơi.

Công ước LHQ về chống tội phạm mạng là một công cụ pháp lý ràng buộc mạnh mẽ, giúp tăng cường khả năng phòng thủ tập thể của chúng ta trước tội phạm mạng.

"Đây là cam kết rằng các quyền con người cơ bản - như quyền riêng tư, phẩm giá và an toàn, phải được bảo vệ cả trực tuyến lẫn ngoại tuyến. Đây cũng là bằng chứng cho sức mạnh bền vững của chủ nghĩa đa phương trong tạo ra giải pháp toàn cầu.

Và hơn thế, đây là lời cam kết rằng không một quốc gia nào, dù phát triển hay đang phát triển sẽ không bị đơn độc trước tội phạm mạng", Tổng Thư ký khẳng định.

Theo Tổng Thư ký, đây cũng là một chiến thắng cho nạn nhân của lạm dụng trực tuyến. Lần đầu tiên trong một hiệp ước quốc tế, hành vi phát tán hình ảnh riêng tư mà không có sự đồng thuận được công nhận là tội phạm. Công ước cũng khuyến khích tăng cường bảo vệ nạn nhân, bao gồm quyền được phục hồi, bồi thường và xóa bỏ nội dung phi pháp.

Trong khi đó, Giám đốc điều hành Văn phòng LHQ về ma túy và tội phạm (UNODC) Ghada Waly cho biết, tác động của tội phạm mạng đối với con người là thảm khốc khiến họ mất tiền tiết kiệm, sinh kế, an toàn, nhân phẩm, thậm chí là tính mạng. Thiệt hại tài chính là khổng lồ, báo cáo của IBM năm 2024 cho thấy chi phí trung bình của một vụ rò rỉ dữ liệu lên tới gần 5 triệu USD.

"Chúng ta đang chứng kiến tội phạm mạng khiến các tập đoàn đa quốc gia gục ngã, xóa sổ các tổ chức nhỏ, và sử dụng các nước đang phát triển làm “nơi thử nghiệm” cho công nghệ tấn công mới", bà Ghada Waly cảnh báo.

Giám đốc UNODC: Hơn bao giờ hết, chúng ta phải bảo vệ con người khi những "kẻ săn mồi" trên mạng ngày càng hoạt động tinh vi hơn

Công ước Hà Nội đã mang đến tiêu chuẩn pháp lý thống nhất, xóa bỏ “vùng an toàn” cho tội phạm mạng; tạo nền tảng hợp tác chung để chia sẻ thông tin tình báo, hỗ trợ tư pháp và nâng cao năng lực, mở cho mọi quốc gia và tương thích với các cơ chế khu vực. Công ước cũng tạo ngôn ngữ trung lập với công nghệ, tập trung vào hành vi phạm tội chứ không vào công cụ, giúp thích ứng với mối đe dọa tương lai. Công ước còn là căn cứ pháp lý để hình sự hóa các hành vi nhắm vào nhóm dễ tổn thương.

Trần Thường

Phạm Hải