Việt Nam - Malaysia: Mở rộng hợp tác trong lĩnh vực kinh tế số, chuyển đổi năng lượng
Hai nước Việt Nam - Malaysia thống nhất mở rộng hợp tác trong lĩnh vực kinh tế số, chuyển đổi năng lượng và thương mại song phương theo hướng cân bằng.
Thành công nổi bật từ chuyến thăm chính thức Malaysia của Thủ tướng Chính phủ
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn vừa trả lời phỏng vấn về kết quả chuyến thăm chính thức Malaysia và tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các Hội nghị Cấp cao liên quan của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.
Theo Phó Thủ tướng, Chuyến thăm chính thức Malaysia của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã diễn ra thành công tốt đẹp, đạt được nhiều kết quả quan trọng, khẳng định vị thế và vai trò ngày càng được coi trọng của Việt Nam trong khu vực.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết: “Chính phủ Malaysia đã dành cho Thủ tướng Chính phủ và đoàn sự đón tiếp trọng thị, ấm áp với những nghi lễ cao nhất, thể hiện sự coi trọng đặc biệt dành cho Việt Nam - Đối tác Chiến lược toàn diện duy nhất của Malaysia trong ASEAN”.
Chuyến thăm lần này không chỉ thể hiện sự tiếp nối và triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng XIII mà còn khẳng định ưu tiên của Việt Nam trong việc thúc đẩy quan hệ với các đối tác chiến lược, đặc biệt là các nước láng giềng như Malaysia, hướng đến phát triển “sâu hơn, toàn diện hơn, thực chất hơn, đột phá hơn”.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim chủ trì họp báo chiều 25/5 tại Thủ đô Kuala Lumpur - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiến hành các cuộc trao đổi thực chất và hiệu quả với lãnh đạo cấp cao Malaysia. Một kết quả nổi bật là việc hai bên nhất trí thiết lập cơ chế trao đổi thường niên giữa hai Thủ tướng, nhằm kịp thời rà soát và tháo gỡ các khó khăn, đưa hợp tác song phương phát triển xứng tầm với khuôn khổ Đối tác Chiến lược toàn diện. Đặc biệt, hai nước đã hoàn tất xây dựng Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện giai đoạn 2025 - 2030, dự kiến sẽ ký kết trong năm nay.
Hai bên cũng chia sẻ quan điểm về nhiều vấn đề khu vực và quốc tế, trong đó có việc nhất trí duy trì lập trường chung của ASEAN trong vấn đề Biển Đông. Đây là minh chứng cho sự đồng thuận chiến lược giữa Việt Nam và Malaysia trong việc thúc đẩy hòa bình, ổn định và an ninh khu vực.
Về hợp tác kinh tế, hai nước nhất trí hướng tới mục tiêu đưa kim ngạch thương mại song phương đạt 20 tỷ USD vào năm 2030 theo hướng cân bằng. Các biện pháp cụ thể được đề ra bao gồm hạn chế áp dụng rào cản thương mại, tạo thuận lợi cho xuất nhập khẩu các mặt hàng có thế mạnh, mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, chuyển đổi năng lượng công bằng, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Không dừng lại ở lĩnh vực kinh tế, hợp tác quốc phòng an ninh cũng được đẩy mạnh. Hai nước nhất trí thúc đẩy ký kết các văn kiện liên quan nhằm tăng cường hợp tác phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mạng và các tổ chức khủng bố, phản động. Đặc biệt, hai bên đang xem xét việc thành lập cơ chế tham vấn về các vấn đề trên biển và thiết lập đường dây nóng để phối hợp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU).
Một điểm nhấn đáng chú ý là việc các cơ quan và doanh nghiệp lớn hai nước đã đạt được ba thỏa thuận quan trọng trong lĩnh vực năng lượng và giáo dục - đào tạo. Trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã cùng Thủ tướng Malaysia và Thủ tướng Singapore chứng kiến lễ ký Phụ lục Thỏa thuận hợp tác phát triển về xuất khẩu điện gió ngoài khơi từ Việt Nam sang Singapore. Dự án có sự tham gia của PTSC (Việt Nam), MYEC (Malaysia) và Sembcorp (Singapore), mở ra bước tiến lớn trong hợp tác năng lượng và triển vọng hình thành Lưới điện chung ASEAN.
Có thể khẳng định, chuyến thăm chính thức Malaysia lần này đã tạo xung lực mạnh mẽ, đưa quan hệ Việt Nam - Malaysia bước vào giai đoạn phát triển mới, thiết lập những nền tảng chiến lược cho hợp tác đa lĩnh vực trong tương lai.
Dấu ấn nổi bật của Việt Nam tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 46
Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các hội nghị liên quan tại Kuala Lumpur đã diễn ra với nhiều dấu mốc quan trọng, phản ánh tầm nhìn dài hạn và tinh thần hợp tác của cộng đồng ASEAN. Đoàn Việt Nam do Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu đã có nhiều đóng góp thiết thực, chủ động và mang tính bứt phá.
Dấu mốc đầu tiên là việc lãnh đạo các nước ASEAN ký Tuyên bố Kuala Lumpur về “ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta” và thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045. Cùng với đó là bốn chiến lược lớn về chính trị an ninh, kinh tế, văn hóa xã hội và kết nối. Những định hướng này cho thấy vai trò chủ động dẫn dắt của ASEAN trong định hình tương lai khu vực vì hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng chung.
Một cột mốc lịch sử khác là quyết định kết nạp Timor-Leste trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN vào tháng 10 tới. Đây là bước mở rộng mới sau ba thập kỷ, thể hiện tinh thần bao trùm, gắn bó và kết nối của Cộng đồng ASEAN.

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội đàm với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Hội nghị cũng nhấn mạnh tư duy mở rộng liên kết để thích ứng với các biến động địa chính trị, địa kinh tế. Việc tổ chức Hội nghị Cấp cao ASEAN - GCC và ASEAN - GCC -Trung Quốc mở ra cơ hội đa dạng hóa đối tác, thị trường và chuỗi cung ứng, tạo đà cho hợp tác liên khu vực ngày càng mạnh mẽ.
Trong thành công chung của các hội nghị, đoàn Việt Nam đã đưa ra thông điệp "5 hơn" của Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đoàn kết hơn, Tự cường hơn, Chủ động hơn, Bao trùm hơn và Bền vững hơn. Đây là thông điệp chiến lược cho sự phát triển toàn diện của ASEAN, bảo đảm lợi ích chung trong bối cảnh thế giới nhiều biến động.
Đặc biệt, Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển xanh, bền vững như các trụ cột hợp tác mới. Việt Nam kêu gọi huy động nguồn lực từ cả khu vực công và tư nhân để hiện thực hóa những sáng kiến mang tầm khu vực.
Trước xu hướng phân mảnh toàn cầu, Thủ tướng Chính phủ đề nghị ASEAN và các đối tác tăng cường đối thoại, củng cố lòng tin, ủng hộ thương mại tự do, công bằng và dựa trên luật lệ. ASEAN cần phát huy vai trò trung tâm và kết nối chiến lược dựa trên mạng lưới FTA hiện có.
Tại Hội nghị ASEAN - GCC và ASEAN - GCC - Trung Quốc, Việt Nam đưa ra đề xuất đột phá về đẩy mạnh hợp tác thương mại, đầu tư, liên kết chuỗi cung ứng; đề xuất ký kết Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - GCC và nghiên cứu xây dựng Hiệp định FTA ASEAN - GCC - Trung Quốc. Đồng thời, Thủ tướng đề nghị ưu tiên các lĩnh vực tiềm năng như năng lượng tái tạo, nông nghiệp thông minh, hạ tầng bền vững, công nghệ xanh, hàng không, du lịch và kết nối tài chính khu vực.
Song song với các hội nghị đa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo Chính phủ đã có các cuộc tiếp xúc song phương với lãnh đạo cấp cao nhiều nước láng giềng, đối tác chiến lược. Lãnh đạo các nước đều khẳng định coi trọng vai trò và vị thế của Việt Nam, đánh giá cao chính sách phát triển hài hòa, bền vững, cùng những đột phá chiến lược về thể chế, khoa học công nghệ, hạ tầng và nguồn nhân lực của Việt Nam.
Chiều 28/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng đoàn đại biểu Việt Nam đã về tới Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Malaysia và tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các hội nghị cấp cao liên quan từ ngày 24-28/5. Trong chuyến công tác, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có lịch trình hoạt động dày đặc với hơn 40 hoạt động rất phong phú, đa dạng, cả song phương và đa phương, để lại dấu ấn rõ nét.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên - Trưởng đoàn Bộ Công Thương tháp tùng Thủ tướng Chính phủ thăm chính thức Malaysia và tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các Hội nghị Cấp cao liên quan tại Kuala Lumpur, Malaysia. Đi cùng Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên có lãnh đạo các Cục, Vụ chức năng: Vụ Chính sách thương mại đa biên, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Cục Điện lực, Báo Công Thương, Văn phòng Bộ Công Thương…
Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Malaysia, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cùng đoàn công tác Bộ Công Thương đã có các hoạt động gặp gỡ, tiếp xúc bên lề với đối tác nhằm trao đổi, thảo luận những nội dung thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, công nghiệp giữa hai nước Việt Nam - Malaysia.