Việt Nam-Morocco: Tăng cường gắn kết, giảm phụ thuộc vào các đối tác lớn

Toàn cảnh Kỳ họp lần thứ nhất Tiểu ban hợp tác về thương mại và công nghiệp Việt Nam-Morocco.

Cùng tham dự kỳ họp, về phía Việt Nam có Đại sứ Việt Nam tại Morocco Đặng Thị Thu Hà, đại diện một số đơn vị thuộc Bộ Công Thương (Cục Hóa chất, Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Thị trường châu Á-châu Phi) và Chủ tịch Tập đoàn Hóa chất Việt Nam.

Về phía Morocco có đại diện lãnh đạo Bộ Công Thương và một số đơn vị thuộc Bộ, bao gồm ông Moucharraf Taoufiq, Tổng thư ký Bộ Công Thương; ông Rahal Abdelouahed, Tổng cục trưởng Tổng cục Thương mại; bà El Alaoui Lalla Kenza, Tổng cục trưởng Tổng cục Công nghiệp; ông Benjelloun Mohammed, Vụ trưởng Vụ Quan hệ thương mại quốc tế và các đại diện của Bộ Đầu tư và Đánh giá chính sách công Morocco, Cơ quan Phát triển đầu tư và xuất khẩu Morocco (AMDIE).

Không bỏ phí tiềm năng của mỗi bên

Tại kỳ họp, hai bên đã kiểm điểm lại tình hình và đánh giá những kết quả đạt được trong hợp tác thương mại và công nghiệp giữa hai nước trong những năm gần đây.

Trong năm 2021, tổng trao đổi thương mại song phương đã đạt khoảng 218 triệu USD, tăng 20,8% so với năm 2020. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu đạt khoảng 194 triệu USD, tăng 20,9% và nhập khẩu đạt khoảng 24 triệu USD, tăng 20%.

Nhận định trao đổi thương mại song phương chưa tương xứng với tiềm năng và còn nhiều dư địa để cải thiện hơn nữa, hai bên xác định một số lĩnh vực hợp tác chiến lược, bao gồm thương mại nông sản, năng lượng, dệt may, hóa chất, sản xuất phân bón, khai thác và chế biến khoáng sản.

Về trao đổi thương mại, phía Morocco xác định các mặt hàng nhiều tiềm năng gồm phân bón, phosphat và các sản phẩm từ phosphat, hóa chất, máy móc, dụng cụ, thiết bị điện và linh kiện, gạch men, các loại bột mì, bột và bột nén dạng viên, cá, động vật giáp xác và thân mềm, cũng như các thực phẩm chế biến gồm quả olive và dầu olive.

Trong khi đó, phía Việt Nam xác định các mặt hàng nhiều tiềm năng gồm cà phê, hạt tiêu, hải sản, hàng dệt may, giày dép, sợi, máy móc và thiết bị điện, sản phẩm cơ khí và thực phẩm chế biến, sắt thép và các sản phẩm từ sắt thép, gạch men...

Trên cơ sở đó, hai bên khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ để hỗ trợ các doanh nghiệp triển khai các hoạt động hợp tác thương mại và đầu tư.

Phát biểu tại kỳ họp, ông Moucharraf Taoufiq, Tổng thư ký Bộ Công Thương Morocco, chào mừng Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh và đoàn công tác Việt Nam, đồng thời ghi nhận sự tăng trưởng về trao đổi thương mại giữa hai nước trong những năm gần đây, mặc dù cán cân thương mại đang nghiêng về phía Việt Nam, xuất khẩu của Morocco sang Việt Nam còn hạn chế.

Ông Moucharraf Taoufiq cho biết, phía Morocco coi trọng quan hệ hợp tác với Việt Nam, đề nghị hai bên cùng phối hợp chặt chẽ để phát triển hơn nữa quan hệ thương mại, hợp tác công nghiệp, xây dựng mối quan hệ đối tác lâu dài trên cơ sở cùng có lợi.

Tăng cường hợp tác Morocco-Việt Nam cũng có thể coi là một phần của “Hợp tác Nam-Nam” nhằm ứng phó với những thách thức về kinh tế, chính trị trên môi trường toàn cầu, đặc biệt là tình hình căng thẳng, xung đột giữa các nước lớn hiện nay, giúp hai nền kinh tế tăng cường sự gắn kết, giảm phụ thuộc vào các đối tác lớn.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam nhấn mạnh, kỳ họp lần thứ nhất được tổ chức vào thời điểm có nhiều ý nghĩa.

Theo Tổng thư ký Bộ Công thương Morocco, tuy chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhưng nhờ có sự quan tâm, định hướng của Quốc vương Morocco và trên cơ sở các lợi thế về tài nguyên thiên nhiên cùng nền công nghiệp phát triển, Morocco đã và đang từng bước phục hồi kinh tế, vượt qua khó khăn và nắm bắt nhiều cơ hội đang đặt ra hiện nay.

Với cơ sở hạ tầng giao thông vận tải, kỹ thuật số không ngừng phát triển (đặc biệt là tại thành phố cảng Tanger ở phía Bắc), Morocco có định hướng sẽ trở thành trung tâm logistics quan trọng và là cửa ngõ phía Bắc của châu Phi.

Để tận dụng những lợi thế này, chính phủ khuyến khích các doanh nghiệp nước ngoài (trong đó có doanh nghiệp Việt Nam) quan tâm, đầu tư vào các lĩnh vực mà Morocco có thế mạnh như hóa chất và hóa mỹ phẩm, sản xuất phân bón, dệt may, da giày, năng lượng, công nghiệp ô tô, điện tử…

Thay mặt đoàn Việt Nam, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cảm ơn Bộ Công Thương Morocco đã dành sự tiếp đón trọng thị, chu đáo cho đoàn sang tham dự kỳ họp.

Đại diện Việt Nam nhấn mạnh, kỳ họp lần thứ nhất được tổ chức vào thời điểm có nhiều ý nghĩa khi hai nước về cơ bản đã chuyển sang trạng thái “bình thường mới”, thích ứng an toàn với dịch bệnh. Các hoạt động kinh tế, thương mại đang phục hồi và phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn hậu Covid-19.

Đặc biệt, hai nước cũng kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2021 (27/3/1961-27/3/2021) và hiện đang triển khai nhiều hoạt động hợp tác nhằm góp phần làm sâu sắc hơn mối quan hệ chính trị, ngoại giao tốt đẹp.

Đánh giá cao những tiềm năng, thế mạnh của Morocco, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho rằng, hai bên cần tiếp tục tăng cường hơn nữa trao đổi thương mại song phương và thúc đẩy hợp tác công nghiệp, nhất là trong lĩnh vực hóa chất, phân bón.

Theo lãnh đạo Bộ Công Thương Việt Nam, cơ cấu hàng hóa trao đổi giữa hai nước hoàn toàn có tính bổ sung cho nhau.

Mong muốn nhập khẩu nhiều hơn từ Morocco các mặt hàng đang có nhu cầu như phosphat, phân bón, hóa chất, nguyên phụ liệu dệt may, da giày, dầu thực vật…, trong thời gian tới, Việt Nam có thể tổ chức một đoàn doanh nghiệp đa lĩnh vực sang Morocco để tìm kiếm cơ hội hợp tác, đầu tư.

Giới thiệu tóm tắt một số thành tựu kinh tế, thương mại nổi bật, tình hình hội nhập kinh tế quốc tế, việc ký kết, tham gia 15 hiệp định thương mại tự do (FTA) và những lợi thế về tiếp cận thị trường của Việt Nam với các nền kinh tế lớn, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho rằng, thời gian qua, Morocco đã tập trung nhiều vào các đối tác châu Âu, và giờ là thời điểm thích hợp để mở rộng và thúc đẩy hợp tác với các đối tác châu Á, trong đó có Việt Nam.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh: "Cơ hội để hai nước thúc đẩy hợp tác không chỉ là tăng cường trao đổi thương mại và còn hiện hữu trong lĩnh vực công nghiệp, đầu tư.

Việt Nam có ngành nông nghiệp phát triển, nhiều sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu đứng trong tốp đầu của thế giới, có nhu cầu lớn đối với các loại phân bón và nguyên liệu như DAP, phosphat, kali…

Là nước xuất khẩu phosphat hàng đầu thế giới, Morocco có thể trở thành một nguồn cung ổn định, lâu dài cho thị trường Việt Nam".

Trên cơ sở đó, hai bên đã thảo luận và thống nhất một số định hướng, giải pháp, kế hoạch hoạt động cho quan hệ hợp tác giữa hai nước trong giai đoạn hậu Covid-19, khuyến khích khai thác các cơ hội hợp tác cả về thương mại và đầu tư trong các lĩnh vực tiềm năng. Hai bên nhất trí sẽ phối hợp để tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động hợp tác của các doanh nghiệp.

Kỳ họp lần thứ nhất Tiểu ban về hợp tác thương mại và công nghiệp Việt Nam-Morocco đã diễn ra trong không khí hữu nghị, hợp tác, trên tinh thần xây dựng và hiểu biết lẫn nhau. Phía Morocco đánh giá cao tiềm lực phát triển và các cơ hội thúc đẩy hợp tác với Việt Nam, mong muốn hai bên sẽ tích cực phối hợp để triển khai kết quả kỳ họp.

Kỳ họp lần thứ nhất Tiểu ban về hợp tác thương mại và công nghiệp Việt Nam-Morocco đã diễn ra trong không khí hữu nghị, hợp tác, trên tinh thần xây dựng và hiểu biết lẫn nhau.

Hợp tác linh hoạt trong bối cảnh mới

Trong khuôn khổ chuyến công tác, ngày 2/6, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh đã đến chào và tiếp kiến Bộ trưởng Bộ Công Thương Morocco Ryad Mezzour.

Tại cuộc gặp, hai bên đã chia sẻ về tình hình phòng chống dịch Covid-19, việc mở cửa trở lại nền kinh tế và nhu cầu khôi phục, phát triển các hoạt động kinh tế, thương mại của mỗi nước.

Bộ trưởng Ryad Mezzour rất ấn tượng và đánh giá cao những thành tựu phát triển kinh tế của Việt Nam, coi Việt Nam là một hình mẫu về xây dựng hệ sinh thái phát triển công nghiệp.

Lãnh đạo Bộ Công Thương Morocco bày tỏ mong muốn cùng hợp tác với Việt Nam để phát triển một số chuỗi giá trị trong lĩnh vực điện tử, dệt may, da giày…, phát triển một số sản phẩm chủ lực có hàm lượng giá trị gia tăng cao, có thương hiệu riêng để xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) thay vì chủ yếu làm gia công cho nước ngoài như hiện nay.

Bộ trưởng Ryad Mezzour đề nghị hai bên nghiên cứu các cơ hội hợp tác đầu tư tại Morocco và tại Việt Nam để tận dụng những lợi thế của mỗi nước.

Ngoài ra, hai bên cũng trao đổi về một số thách thức, cơ hội liên quan đến diễn biến, tình hình khu vực và thế giới hiện nay, vấn đề cải cách Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), chiến tranh thương mại, căng thẳng, đối đầu giữa các nước lớn.

Trong bối cảnh đó, hai bên thống nhất cần tăng cường sự hợp tác giữa Việt Nam và Morocco để bổ trợ cho nhau cùng phát triển. Phía Việt Nam đề nghị Bộ Công Thương Morocco tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam triển khai các hoạt động xuất nhập khẩu với đối tác Morocco, đặc biệt trong lĩnh vực hóa chất, phân bón.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh tiếp kiến Bộ trưởng Bộ Công Thương Morocco.

Nhân dịp này, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cũng làm việc với Phó Chủ tịch Phòng Thương mại, công nghiệp và dịch vụ vùng Marrakech-Safi, Chủ tịch Phòng Thương mại, công nghiệp và Ddịch vụ vùng Casablanca-Settat, Chủ tịch Phòng Thương mại, công nghiệp và dịch vụ vùng Rabat-Salé-Kénitra.

Tại các buổi làm việc, hai bên đã trao đổi thông tin về tình hình kinh tế, thương mại, đầu tư; tiềm năng phát triển và các lĩnh vực thế mạnh của mỗi bên; nhu cầu hợp tác xuất nhập khẩu, đầu tư với Việt Nam; và các cơ hội hợp tác đang đặt ra. Hai bên đã chỉ định đầu mối để tiếp tục giữ liên hệ, trao đổi thông tin, cũng như phối hợp trong các hoạt động hợp tác sắp tới.

Đánh giá cao tiềm năng, lợi thế và đóng góp quan trọng của mỗi vùng kinh tế đối với Morocco, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh, các doanh nghiệp Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn tăng cường hơn nữa phát triển quan hệ hợp tác với các đối tác Morocco.

Trong thời gian tới, phía Việt Nam đề nghị hai bên cần tích cực trao đổi thông tin về thị trường, các quy định xuất nhập khẩu; hỗ trợ các doanh nghiệp kết nối giao thương; mời các Phòng Thương mại, công nghiệp và dịch vụ tổ chức đoàn doanh nghiệp sang tham dự một số sự kiện thương mại lớn tại Việt Nam như Hội chợ thương mại quốc tế VietnamExpo, Triển lãm quốc tế công nghiệp thực phẩm Vietnam Foodexpo…

Đại diện Việt Nam cũng đồng thời đề nghị các Phòng Thương mại, công nghiệp và dịch vụ của Morocco đẩy mạnh kết nối với Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam nhằm phát huy vai trò cầu nối cho doanh nghiệp hai bên.

Tại buổi làm việc với Phòng Thương mại, công nghiệp và dịch vụ vùng Casablanca-Settat, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đã trực tiếp trao đổi về nhu cầu hợp tác xuất nhập khẩu, chuyển giao công nghệ giữa tập đoàn, các đơn vị thuộc tập đoàn với các doanh nghiệp đối tác phía Morocco.

Cụ thể, phía Việt Nam có nhu cầu nhập khẩu lớn đối với phân bón các loại, trong đó có phân bón DAP, phosphat, kali, quặng apatit, thuốc tuyển (phụ gia) để tuyển quặng… từ Morocco.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng mong muốn thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm săm lốp, ắc quy ô tô, sản phẩm nhựa sang Morocco.

Đoàn làm việc với Chủ tịch Phòng Thương mại, công nghiệp và dịch vụ vùng Rabat-Salé-Kénitra.

Tại buổi làm việc với Chủ tịch Phòng Thương mại, công nghiệp và dịch vụ vùng Rabat-Salé-Kénitra, phía Morocco đề nghị hai bên tổ chức diễn đàn doanh nghiệp hằng năm để trao đổi thông tin và hỗ trợ các doanh nghiệp kết nối.

Nhân dịp này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam đã dành thời gian tiếp, làm việc với lãnh đạo Công ty Laprophan (doanh nghiệp có hơn 70 năm kinh nghiệm về sản xuất, kinh doanh và phân phối dược phẩm) và Công ty OCP (một trong những doanh nghiệp lớn mạnh nhất Morocco với hơn 100 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phosphat và hóa chất, hiện là một trong những nhà xuất khẩu phosphat, axit photphoric và phân bón phosphat lớn nhất trên thế giới, quy mô hoạt động khắp 5 châu lục).

Lãnh đạo chủ chốt của hai tập đoàn đã trình bày, giới thiệu hoạt động sản xuất, kinh doanh của tập đoàn, nhu cầu mở rộng hoạt động ra nước ngoài, trong đó có Việt Nam. Laprophan và OCP đều rất quan tâm đến thị trường Việt Nam. Riêng OCP đã có các đối tác tại Việt Nam.

Giới thiệu các cơ hội hợp tác kinh doanh, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh đề nghị hai tập đoàn cân nhắc các cơ hội lớn cả về hợp tác thương mại và đầu tư, đồng thời cần chủ động, tích cực hơn trong việc kết nối, giao dịch với các đối tác Việt Nam.

Trong lĩnh vực dược, Việt Nam có thể cung ứng một số loại dược liệu, biệt dược, trang thiết bị, vật tư y tế cho thị trường Morocco. Về mặt hàng phân bón, Việt Nam có ngành nông nghiệp phát triển hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á, có nhu cầu cao đối với phân bón các loại, trong đó có DAP, lân…

Hợp tác với Việt Nam, OCP không chỉ có cơ hội cung ứng phân bón cho thị trường Việt Nam mà còn có cơ hội mở rộng sang các thị trường láng giềng mà Việt Nam có kết nối tốt như Lào, Campuchia, vùng Đông Bắc Thái Lan.

Trong chuyến công tác, đoàn cũng đã đến thăm Làng Việt Nam tại Morocco, nơi có các gia đình hữu nghị Việt Nam-Morocco đang sinh sống và công trình Cổng Việt Nam đang được xây dựng nhằm kỷ niệm 60 năm quan hệ song phương.

Đoàn thăm và gặp gỡ bà con người Việt tại Làng Việt Nam.

Quang Hiếu