Việt Nam thúc đẩy hình thành hệ sinh thái 5G – AI cho phát triển bền vững ASEAN

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy phát biểu tại Hội nghị.

5G và AI: Cặp đôi công nghệ mở đường cho hệ sinh thái số thông minh

Hội nghị ASEAN 5G lần thứ 6 diễn ra chiều ngày 27/10, tại Ninh Bình, trong khuôn khổ tuần Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam 2025. Hội nghị là sáng kiến quan trọng do Việt Nam khởi xướng và chủ trì từ năm 2019 nhằm thúc đẩy phát triển hạ tầng 5G và ứng dụng AI phục vụ mục tiêu phát triển bền vững của khu vực ASEAN.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy nhấn mạnh chủ đề Hội nghị năm nay là "5G và AI: Cùng nhau thúc đẩy chuyển đổi số bền vững, toàn diện và công bằng" phản ánh đúng tinh thần của thời đại, khi phát triển phải gắn liền với đổi mới sáng tạo, hợp tác và trách nhiệm xã hội.

Theo Thứ trưởng Phạm Thế Duy, 5G không chỉ là hạ tầng trọng yếu của nền kinh tế số, mà còn là động lực quan trọng để phát triển AI, tạo điều kiện cho AI được triển khai rộng rãi hơn nhờ tốc độ kết nối siêu nhanh, độ trễ cực thấp và khả năng xử lý dữ liệu thời gian thực.

Ngược lại, AI chính là yếu tố giúp tối ưu hóa mạng 5G, từ quản lý lưu lượng, tiết kiệm năng lượng, dự báo nhu cầu sử dụng, cho tới nâng cao hiệu quả vận hành và chất lượng dịch vụ. Mối quan hệ bổ trợ 2 chiều giữa 5G và AI chính là chìa khóa mở ra hệ sinh thái số thông minh và bền vững, nơi công nghệ phục vụ tốt hơn cho con người và xã hội.

Thứ trưởng Phạm Thế Duy cho biết trong những năm qua, Việt Nam đã không ngừng nỗ lực trong việc phát triển, thử nghiệm và thương mại hóa công nghệ 5G, đồng thời thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và quản trị AI. Với sự đồng hành của các tập đoàn công nghệ lớn như Qualcomm, Ericsson, Nokia, Huawei, Viettel, VNPT, MobiFone, cùng hợp tác chặt chẽ trong khu vực ASEAN, Việt Nam được kỳ vọng sẽ dẫn dắt quá trình hình thành hệ sinh thái 5G - AI năng động và đổi mới.

Thứ trưởng khẳng định: "Bộ KH&CN Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ và thúc đẩy hợp tác quốc tế, đóng góp tích cực vào sự phát triển của một cộng đồng số ASEAN năng động, đổi mới và bền vững".

Tương lai số mở, kết nối và bền vững của châu Á – Thái Bình Dương

Trình bày về "Hợp tác khu vực về 5G: Tiêu chuẩn và chính sách tại châu Á - Thái Bình Dương", Tổng Thư ký APT Masanori Kondo nhấn mạnh tầm nhìn xây dựng khu vực số mở, kết nối, sáng tạo và bền vững.

Tổng Thư ký APT Masanori Kondo trình bày tại Hội nghị.

Ông chỉ ra bốn thách thức chính trong triển khai 5G là chênh lệch tiến độ giữa các nước, khó khăn thương mại hóa, khoảng cách số đô thị - nông thôn và chi phí phổ tần cao. Để khai mở tiềm năng của 5G và chuẩn bị cho 6G/IMT-2030, APT kêu gọi tăng cường hợp tác chính sách, hài hòa phổ tần và thúc đẩy tiêu chuẩn quốc tế, hướng tới kết nối toàn diện trong kỷ nguyên mới. Đồng thời, cam kết thúc đẩy chuyển đổi số khu vực châu Á - Thái Bình Dương, hướng tới một tương lai số mở, kết nối, sáng tạo, bao trùm, an toàn và bền vững cho mọi người.

Đại diện Qualcomm, bà Nies Puwati, Giám đốc Quan hệ Chính phủ Khu vực Đông Nam Á, chia sẻ tầm nhìn "biên thông minh kết nối" (connected intelligent edge) - nơi xử lý AI dịch chuyển ra biên mạng, tạo ra không gian tính toán linh hoạt và hiệu quả hơn.

Theo bà Nies Puwati, lưu lượng dữ liệu di động toàn cầu sẽ tăng gấp 4 lần vào năm 2030, trong đó AI chiếm tới 33% lưu lượng WAN toàn cầu. ITU-R dự báo 6G sẽ mở ra những trải nghiệm hoàn toàn mới, tận dụng toàn bộ phổ tần để phục vụ kết nối thông minh toàn cầu, ứng dụng giao tiếp AI gốc, mở rộng tới dải THz và tích hợp thế giới vật lý - số - ảo.

Ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện trình bày tại Hội nghị.

Ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện chia sẻ về kinh nghiệm quy hoạch và đấu giá băng tần cho phát triển di động băng rộng - nền tảng của ứng dụng AI và 5G tại Việt Nam.

Theo Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện, thành công của Việt Nam được thể hiện qua bước nhảy vọt về tốc độ Internet di động, nhờ cung cấp đủ phổ tần (100 MHz băng trung và 700 MHz băng thấp), đồng thời duy trì chi phí phổ tần ở mức hợp lý, chỉ chiếm khoảng 6% doanh thu nhà mạng. Việt Nam triển khai Nghị quyết 193 của Quốc hội, hỗ trợ 15% chi phí thiết bị cho doanh nghiệp viễn thông, hướng tới mục tiêu phủ sóng 5G đến 90% dân số vào năm 2025.

Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện khuyến nghị ASEAN duy trì chi phí phổ tần ở mức 5-7% doanh thu, đồng thời chuẩn bị sớm cho giai đoạn IMT-2030/6G, đặc biệt ở dải tần 6425–7125 MHz.

Anh Lê