Việt Nam trước những kinh nghiệm quốc tế về phát triển du lịch bền vững

Hang Sơn Đoòng - một trong những điểm đến đặc sắc hàng đầu của Việt Nam trong video về phát triển du lịch bền vững, khu vực tiểu vùng sông Mekong mở rộng. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Ngày 18/11 tại Ninh Bình, Việt Nam cùng nhiều đối tác tổ chức Hội nghị quốc tế về Du lịch bền vững Tiểu vùng sông Mekong mở rộng (GMS). Gần 100 đại biểu các nước trong khu vực và SECO - Tổng cục Kinh tế Thụy Sỹ đang hợp tác với GMS về phát triển du lịch bền vững cùng tham gia.

Hội nghị mang đến kinh nghiệm làm du lịch bền vững của Thụy Sỹ và các nước trong khối GMS, trong đó bao gồm kinh nghiệm của Việt Nam và cam kết trong việc đạt mục tiêu chung trước những thách thức ở nhiều mặt.

Kinh nghiệm từ “Thụy Sỹ bền vững”

Phát biểu tại sự kiện, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Hà Văn Siêu bày trân trọng với sự tham gia và đồng hành của Văn phòng Điều phối du lịch tiểu vùng Mekong mở rộng (MTCO), Hiệp hội Du lịch Châu Á Thái Bình Dương (PATA), Mạng lưới Du lịch Sinh thái châu Á (Asian Ecotourism Network) và Dự án Du lịch Bền vững tại Việt Nam do SECO tài trợ.

Được công nhận là một trong những quốc gia hàng đầu về phát triển bền vững, Thụy Sỹ có dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch xanh. Hiện nước này đang thực hiện dự án Du lịch Thụy Sỹ vì sự phát triển bền vững (ST4SD) tại Việt Nam, thời gian từ 2024-2027.

Tại hội thảo, Giáo sư Fabian Weber từ trường Đại học Khoa học và Nghệ thuật Ứng dụng Lucerne (HSLU) chia sẻ về chương trình "Thụy Sỹ bền vững"- Swissstainable được triển khai từ 2021. Sau 4 năm triển, chương trình ghi nhận số liệu khả quan với hơn 2.300 doanh nghiệp, 15 điểm đến du lịch và gần 80 chứng nhận được công nhận trên hệ thống.

Chuyên gia Fabian Weber tại sự kiện. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Ông Fabian Weber nhấn mạnh 5 xu hướng quan trọng của du lịch bền vững hiện nay và trong tương lai gồm: 1 - Du lịch tái tạo, mang đến tác động tích cực cho cộng đồng; 2 - Du lịch phát thải carbon thấp, hướng đến trung hòa carbon; 3 - Ứng dụng công nghệ mà cụ thể là AI (trí tuệ nhân tạo) và dữ liệu; 4 - Minh bạch, chứng nhận và trách nhiệm giải trình; 5 - Tôn trọng địa phương, trao quyền cho cộng đồng.

“Bền vững không còn mang tính tùy chọn, mà trở thành một yêu cầu bắt buộc để tham gia thị trường du lịch quốc tế” - giáo sư trường HSLU nhận định.

Đại diện Thụy Sỹ khuyến nghị mỗi quốc gia của GMS cần những hành động cụ thể riêng và chung hiện thực hóa hóa chiến lược. Chính phủ và các cơ quan quản lý cần kêu gọi sự tham gia của mọi bên liên quan, phát triển marketing (tiếp thị) mạnh mẽ, đồng thời khuyến khích-ưu đãi-quy định để tạo động lực cho doanh nghiệp và sự tập trung xây dựng tác động tích cực cho cộng đồng.

Cũng tại hội nghị, đại diện du lịch 5 nước GMS gồm Campuchia, Myanmar, Lào, Thái Lan và Việt Nam chia sẻ về các mô hình, tiêu chuẩn, nguồn lực phát triển bền vững. Các bên cùng thảo luận về việc hợp tác chung để học hỏi kinh nghiệm và phát triển khối, vùng.

Con người là trung tâm của du lịch GMS

Giới chuyên môn công nhận GMS là khu vực giàu bản sắc văn hóa và phát triển mạnh mẽ nhờ đó. Trong năm 2024, khu vực này đón 69 triệu lượt khách du lịch quốc tế, đóng góp hàng tỷ USD vào kinh tế địa phương và tạo ra hơn 20 triệu việc làm. Khảo sát còn chỉ ra có đến 83% du khách hướng đến các trải nghiệm du lịch bền vững.

Tuy nhiên khu vực này cũng khá mong manh trước tác động của biến đổi khí hậu, áp lực về khai thác tài nguyên cũng như tác động của tình hình địa chính trị, kinh tế toàn cầu.

Các đại diện từ Campuchia, Thái Lan, Lào và Myanmar chia sẻ các giải pháp như ứng dụng công cụ số và công nghệ thông minh để quản lý điểm đến cũng như ứng xử với di sản, xây dựng các nền tảng trực tuyến để theo dõi sự tiến bộ, đánh giá các điểm đến và trao chứng nhận Tiêu chuẩn của Hội đồng du lịch bền vững toàn cầu (GSTC), phát triển hệ thống dữ liệu đo lường...

Đại diện các nước GMS và chuyên gia quốc tế thảo luận về giải pháp triển khai du lịch bền vững tại khu vực tiểu vùng Mekong mở rộng. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Giống như 5 nước trong khối gồm Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar và Trung Quốc, Việt Nam đặc biệt quan tâm và tôn trọng yếu tố văn hóa và con người, đặt chủ thể văn hóa vào trung tâm của phát triển bền vững để chung tay cùng các cộng đồng bảo vệ và phát triển di sản của mình.

Theo đó, Chương trình Du lịch Xanh của Việt Nam cũng tập trung vào bốn chiến lược phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững của GMS, gồm: Phát triển điểm đến du lịch xanh, trong đó đảm bảo khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu, bảo tồn bền vững và hỗ trợ sinh kế cho cộng đồng, chú trọng việc quảng bá và đề xuất giải thưởng mô hình du lịch xanh toàn quốc, phát triển hỗ trợ nguồn nhân lực địa phương và hợp tác quốc tế.

Đại diện MTCO cũng khẳng định việc 2 ngôi làng Quỳnh Sơn (Lạng Sơn) và Lô Lô Chải (Tuyên Quang) "Làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2025" là minh chứng cho cam kết của Việt Nam trong bảo tồn văn hóa địa phương, phát triển bền vững trên cơ sở bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

Du khách trải nghiệm thu hoạch lúa ở làng Quỳnh Sơn (Lạng Sơn). (Ảnh: Anh Tuấn/TTXVN)

Nhấp nhô những mái ngói cổ làm nên điểm nhận dạng của làng Lô Lô Chải (Tuyên Quang). (Ảnh: Khánh Hòa/TTXVN)

Cũng tại hội nghị, Việt Nam đề xuất phát triển du lịch bền vững dựa trên tiêu chuẩn GSTC, hỗ trợ doanh nghiệp, xây dựng thương hiệu khu vực xanh và bền vững, đồng thời phối hợp các nước GMS trong việc thực hiện các đề xuất chung.

Cục Du lịch Việt Nam sẽ báo cáo chính phủ về chính sách du lịch bền vững, hướng tới mục tiêu NetZero năm 2050, đồng thời tiếp tục tổ chức Diễn đàn Du lịch Xanh Quốc gia nhằm thúc đẩy chuyển đổi xanh trong ngành du lịch.

Cùng 5 nước trong khu vực, việc Việt Nam đồng lòng tham gia và xây dựng Chiến lược Phát triển Du lịch GMS đến năm 2030 được đánh giá là dấu mốc quan trọng định hướng cho giai đoạn phát triển mới, hướng đến một GMS xanh, bền vững và gắn kết./.