Việt Nam và Estonia bắt tay cùng tiến vào kỷ nguyên số
Estonia - đất nước nhỏ bé, xinh đẹp nằm bên bờ biển Baltic, tuy xa cách về địa lý với Việt Nam nhưng hai nước vốn có quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống rất tốt đẹp.

Chiều 6/6 (theo giờ địa phương), tại thủ đô Tallinn, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Tọa đàm doanh nghiệp Việt Nam-Estonia.
Là nước có vai trò và tiếng nói quan trọng trong EU, Estonia đã tích cực hỗ trợ Việt Nam ký kết Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) và là một trong những nước EU đầu tiên phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA). Estonia cũng là hình mẫu tiêu biểu toàn cầu về chuyển đổi số quốc gia, khoa học công nghệ, (AI), đổi mới sáng tạo, Chính phủ số, xã hội số và công dân số, an ninh mạng..., đều là những lĩnh vực mà Việt Nam có nhu cầu hợp tác rất lớn.
Chính phủ và nhân dân Estonia đã đón tiếp Thủ tướng Phạm Minh Chính hết sức trọng thị, ấm cúng, tình cảm chân thành. Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Estonia Kristen Michal đã có cuộc hội đàm rất thành công trên tinh thần cởi mở, thân thiện, hiểu biết lẫn nhau.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng đến thăm đất nước Estonia tươi đẹp, mến khách, hình mẫu của đột phá, khởi nghiệp, chính phủ số, công dân số ở châu Âu. Thủ tướng đề nghị phía Estonia tăng cường hợp tác, trao đổi thông tin, chia sẻ các bài học kinh nghiệm quý báu về chuyển đổi số, kinh tế số, xây dựng , phát triển hạ tầng số, xây dựng trung tâm dữ liệu lớn của Việt Nam, đào tạo nhân lực chất lượng cao… là những lĩnh vực mà Estonia có thế mạnh và Việt Nam có nhu cầu, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội nhanh và bền vững.
Thủ tướng Kristen Michal khẳng định, chuyến thăm này mang tính lịch sử trong quan hệ hai nước khi Thủ tướng Phạm Minh Chính là nhà Lãnh đạo Chính phủ Việt Nam đầu tiên thăm Estonia; khẳng định Estonia mong muốn tăng cường hợp tác trên mọi lĩnh vực với Việt Nam, sẵn sàng sát cánh cùng Việt Nam trong quá trình chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, và tăng cường hợp tác về khoa học-công nghệ, trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng, giáo dục đào tạo.
Thủ tướng Kristen Michal kỳ vọng lớn vào thành công của Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam-Estonia sẽ mở ra triển vọng hợp tác tốt đẹp giữa hai nước. Thủ tướng cho biết, hai nước đã ký kết thỏa thuận hợp tác về chuyển đổi số và kinh tế số.
Estonia là minh chứng cho quá trình chuyển đổi số thành công và điều này đã tạo ra sự thay đổi lớn, cải thiện đời sống của người dân, cũng như thúc đẩy kinh tế và tạo ra công ăn việc làm. Mỗi năm, việc thực hiện Chính phủ số giúp tiết kiệm khoảng 2% GDP cho Estonia.
Nước này cũng chia sẻ kinh nghiệm rộng rãi trong rất nhiều năm, hỗ trợ dự án số và tại hơn 150 quốc gia; các công ty công nghệ thông tin cũng đã mang tới những cơ hội hợp tác giá trị, đặc biệt là trong lĩnh vực giải pháp số, công nghệ xanh và khởi nghiệp sáng tạo.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ, Estonia là hình mẫu của đột phá, khởi nghiệp, chính phủ số, công dân số ở châu Âu. Thủ tướng cho biết, hai bên đã thống nhất cao thúc đẩy quan hệ hai đất nước lên tầm cao mới, sâu sắc hơn, bao trùm hơn, hiệu quả hơn. Hai bên đã ký kết thỏa thuận thúc đẩy xây dựng chính quyền số, xã hội số, công dân số…
Thủ tướng mong, sắp tới Estonia sẽ sớm cử một đoàn chuyên gia sang hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực này, qua đó tạo động lực truyền cảm hứng cho sự phát triển về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ cho Việt Nam. Điều đặc biệt là Estonia là một nước có thể dẫn dắt thế giới bằng trí tuệ của mình trong lĩnh vực Chính phủ số, kinh tế số…
Do đó Thủ tướng khẳng định Việt Nam cũng phải nỗ lực “theo kịp, tiến cùng và vươn lên” dẫn dắt cuộc chơi này. Đại sứ Estonia tại Trung Quốc kiêm nhiệm Việt Nam, Mông Cổ và Thái Lan Hannes Hanso trả lời phỏng vấn báo chí đã bày tỏ, Estonia là quốc gia tiên tiến nhất về kỹ thuật số trên thế giới; có 100% dịch vụ công trực tuyến, và có rất nhiều kinh nghiệm hợp tác quốc tế ở các lĩnh vực này.
Hơn nữa, Estonia đã trở thành một quốc gia thu nhập cao với hệ thống giáo dục, y tế rất tốt, có một nền kinh tế thị trường rất thành công, đổi mới, nền khoa học-công nghệ tiên tiến, phát triển. Vì vậy, Estonia sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm để hợp tác với Việt Nam.
Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Estonia cũng tập trung chủ đề tăng cường kết nối kinh tế, nhất là hợp tác số. Các doanh nghiệp Estonia có nhiều ưu thế trong các lĩnh vực: đổi mới sáng tạo, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, kinh tế số, công nghệ tài chính, trí tuệ nhân tạo, thông minh và cảng biển số...
Bộ trưởng Ngoại giao Estonia Margus Tsahkna bày tỏ nhất trí với quan điểm của Thủ tướng Phạm Minh Chính, đó là hai bên cần thúc đẩy hợp tác nhanh và tiết kiệm thời gian, mang lại kết quả cụ thể. Ông khẳng định, Việt Nam có thể tin tưởng vào Estonia làm cầu nối để tiến vào thị trường EU. Mặc dù hai nước cách xa về địa lý nhưng Việt Nam có thể tìm thấy môi trường Estonia tin cậy vì nước này luôn là nước giữ đúng lời hứa, nói đi đôi với làm.
Estonia là quốc gia số, có trình độ số hóa thuộc hàng cao nhất thế giới và từ năm tới sẽ là nước đầu tiên trên thế giới thực hiện phổ cập giáo dục AI. Các doanh nghiệp Việt Nam không cần hiện diện tại Estonia vẫn có thể tham gia hệ sinh thái số của Estonia.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam sẽ là đầu mối, cửa ngõ để các doanh nghiệp, nhà đầu tư Estonia vào khu vực ASEAN đang phát triển năng động; Estonia là đầu mối, cửa ngõ cho doanh nghiệp Việt Nam vào khu vực Baltic và Bắc Âu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân với bà con cộng đồng người Việt Nam tại Estonia. (Ảnh: NGUYỄN HỒNG)
Thăm Trung tâm e-Estonia, được coi là biểu tượng của Chính phủ số hàng đầu thế giới. Thủ tướng và lãnh đạo một số bộ, ngành Việt Nam đã trực tiếp đặt câu hỏi đối với Trung tâm. Thủ tướng đề nghị chia sẻ bài học kinh nghiệm về việc thực hiện chuyển đổi số với đất nước 1,3 triệu dân như Estonia có gì khác với việc chuyển đổi số tại quốc gia 100 triệu dân như Việt Nam? Trung tâm có lời khuyên gì cho Việt Nam để tiến kịp Estonia trong chuyển đổi số?
Đại diện Trung tâm e-Estonia đã trình bày với Thủ tướng rằng, việc chuyển đổi số với các ứng dụng, công cụ, tiện ích dành cho 1,3 triệu dân và 100 triệu dân không có sự khác biệt lớn, các ứng dụng từ 1 triệu dân có thể nhân rộng ra 100 triệu dân rất dễ dàng, vấn đề là có hạ tầng tốt và an toàn, hệ thống dữ liệu phi tập trung và các ứng dụng dễ dàng, thân thiện với người sử dụng.
Khi Thủ tướng đề nghị cử đoàn công tác sang Việt Nam 1-2 tuần để chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi số, lãnh đạo Trung tâm bày tỏ sẵn sàng cử đoàn công tác sang không chỉ trong 1-2 tuần mà thậm chí 1 tháng để hỗ trợ Việt Nam.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã dành thời gian tới thăm làm việc với Công ty Cybernetica - một trong những biểu tượng của nền kinh tế số Estonia và là đơn vị tiên phong toàn cầu về các giải pháp chính phủ điện tử, an ninh mạng và hạ tầng số.
Cybernetica được công nhận là một trong những kiến trúc sư chính của e-Estonia, phát triển các phần cốt lõi của hệ sinh thái e-Estonia, bao gồm hệ thống bỏ phiếu điện tử, nền tảng trao đổi X-Road, công nghệ định danh kỹ thuật số. Cybernetica đã triển khai các giải pháp chính phủ điện tử tại hơn 35 quốc gia...
Tại cuộc làm việc, Thủ tướng và lãnh đạo các bộ, ngành Việt Nam đã trao đổi với Cybernetica về ứng dụng các giải pháp trong cải cách về thể chế; các quy định, hành lang pháp lý; vấn đề cân bằng giữa số hóa và dữ liệu công dân; hợp tác công tư; đầu tư hạ tầng số...