Việt Nam và Nam Phi thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư và năng lượng

Nam Phi là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại châu Phi

Sáng 24/10/2025, tại trụ sở Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đã có buổi tiếp và làm việc với Bộ trưởng Bộ Thương mại Công nghiệp và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi Parks Franklyn Mpho Tau.

Tham dự buổi làm việc, về phía Việt Nam có đại diện các đơn vị: Cục Công nghiệp, Cục Xuất nhập khẩu, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Vụ Chính sách thương mại đa biên và Vụ Dầu khí và Than. Về phía Nam Phi có đại diện các đơn vị phụ trách thương mại, công nghiệp và đầu tư.

Quang cảnh buổi làm việc

Tại buổi làm việc, hai bên đã cùng nhau đánh giá tổng quan quan hệ thương mại song phương, khẳng định Nam Phi hiện là đối tác thương mại lớn nhất và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi.

Theo thống kê, năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều đạt gần 1,7 tỷ USD, tăng 47,2% so với năm 2023. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nam Phi đạt 773,2 triệu USD, tăng 1,3%, và kim ngạch nhập khẩu đạt 946,3 triệu USD, tăng mạnh 134,1%.
Về cơ cấu hàng hóa, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu các sản phẩm điện tử, công nghệ cao và hàng tiêu dùng như điện thoại, máy vi tính, linh kiện, giày dép, hàng dệt may. Trong khi Nam Phi xuất khẩu sang Việt Nam các mặt hàng thế mạnh như rau quả, đá quý, kim loại thường, kim loại quý và hóa chất.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long.

Những kết quả này cho thấy hợp tác thương mại giữa hai nước đang phát triển tích cực, tuy nhiên vẫn còn dư địa lớn để mở rộng, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu và nâng cao năng lực tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Mở rộng hợp tác năng lượng, khoáng sản và đàm phán FTA với SACU
Trên cơ sở mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long và Bộ trưởng Parks Franklyn Mpho Tau đã thống nhất nhiều định hướng hợp tác cụ thể nhằm đưa hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư giữa hai nước lên tầm cao mới.
Trước hết, hai bên nhất trí tổ chức Kỳ họp lần thứ 6 Ủy ban Thương mại hỗn hợp Việt Nam - Nam Phi vào đầu năm 2026 tại Việt Nam. Đây sẽ là diễn đàn quan trọng để rà soát các kết quả hợp tác, tháo gỡ khó khăn và đề ra mục tiêu mới cho giai đoạn tiếp theo.
Về hợp tác đa phương, Bộ trưởng Bộ Thương mại Công nghiệp và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi khẳng định ủng hộ việc Việt Nam đàm phán Hiệp định Thương mại tự do (FTA) với Khối Liên minh Thuế quan miền Nam châu Phi (SACU), đồng thời đề nghị Việt Nam làm việc chặt chẽ với Ban Thư ký SACU để sớm thống nhất nội dung đàm phán.
Trong lĩnh vực năng lượng và khoáng sản, hai bên cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ký kết Bản ghi nhớ (MOU) về hợp tác khoáng sản, dự kiến được hoàn tất và ký kết nhân dịp Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Johannesburg tháng 11/2025. Theo Bộ trưởng Parks Franklyn Mpho Tau, mặc dù lĩnh vực này do Bộ Khoáng sản và Dầu mỏ Nam Phi phụ trách, song ông cam kết sẽ thúc đẩy nội dung hợp tác để sớm đi đến thống nhất.

Bộ trưởng Bộ Thương mại Công nghiệp và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi Parks Franklyn Mpho Tau khẳng định ủng hộ việc Việt Nam đàm phán Hiệp định Thương mại tự do (FTA) với Khối Liên minh Thuế quan miền Nam châu Phi (SACU)

Bên cạnh đó, Nam Phi bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực mua bán than và năng lượng, góp phần thúc đẩy thương mại song phương. Phía Nam Phi cũng mời Việt Nam tham dự các sự kiện quốc tế về năng lượng do nước này tổ chức trong thời gian tới.
Về phía Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long giới thiệu Chương trình Đối tác Chuyển đổi năng lượng Công bằng (JETP) sáng kiến hợp tác giữa Việt Nam và các quốc gia phát triển (Nhóm đối tác quốc tế gồm G7, EU, Đan Mạch, Na Uy) nhằm hỗ trợ Việt Nam thực hiện chuyển dịch năng lượng sạch, giảm phát thải và hướng tới mục tiêu Net-Zero vào năm 2050.
Ở lĩnh vực đầu tư, Bộ trưởng Nam Phi mong muốn các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng như công nghiệp chế biến, ô tô, nội thất, may mặc và thép. Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long khẳng định Bộ Công Thương Việt Nam luôn khuyến khích doanh nghiệp mở rộng đầu tư, đồng thời cam kết hỗ trợ thông qua các chương trình xúc tiến thương mại hằng năm nhằm đưa hàng hóa Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường Nam Phi.

Buổi làm việc đã diễn ra trong không khí hợp tác, tin cậy và cởi mở.

Buổi làm việc giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại Công nghiệp và Cạnh tranh Cộng hòa Nam Phi đã diễn ra trong không khí hợp tác, tin cậy và cởi mở. Những kết quả đạt được không chỉ tạo tiền đề quan trọng để hai nước nâng tầm quan hệ đối tác kinh tế, mà còn góp phần củng cố sự hiện diện của Việt Nam tại thị trường châu Phi – khu vực giàu tiềm năng và ngày càng có vị thế trong thương mại toàn cầu.

Quỳnh Trang