Việt Nam và Nhật Bản triển khai nhiều dự án hợp tác về khoa học công nghệ

Đối tác quan trọng không thể thay thế

Ngày 19/9, trong cuộc gặp gỡ phóng viên nhân kỷ niệm 52 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Nhật Bản, Đại sứ Nhật Bản Ito Naoki đã chia sẻ thêm thông tin về các trụ cột hợp tác giữa hai nước. Theo đó, Đại sứ Ito Naoki khẳng định, Việt Nam là “đối tác quan trọng không thể thay thế” đối với Nhật Bản.

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki.

Nhắc lại chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Shigeru Ishiba đến Việt Nam vào tháng 4 năm nay và việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á và trên thế giới năm 2023, Đại sứ Ito Naoki cho hay, hợp tác song phương đã đạt bước tiến vượt bậc trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là khoa học – công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.

Về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực AI và bán dẫn, Đại sứ Ito Naoki cho hay, hôm 17/9, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và Đại học Bách khoa Hà Nội đã lần đầu tiên phối hợp khai giảng chương trình trực tuyến “Trí tuệ người tiêu dùng toàn cầu" (GCI) do Phòng nghiên cứu Matsuo-Iwasawa (Matsuo Lab) thuộc Đại học Tokyo thực hiện.

Trong buổi học đầu tiên, Giáo sư Matsuo đến từ Nhật Bản đã trực tiếp giảng dạy cho khoảng 300 sinh viên của Đại học Bách khoa Hà Nội. Đồng thời, khoảng 1.500 sinh viên đến từ các trường đại học trên toàn quốc và khoảng 7.500 sinh viên từ khoảng 400 trường học trên toàn thế giới cũng tham gia học trực tuyến.

Khóa học GCI vừa khai giảng hôm 17/9 là một trong những hoạt động thuộc dự án hợp tác giữa Việt Nam-Nhật Bản về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Khóa học GCI nhằm giúp sinh viên hình dung được cách áp dụng khoa học dữ liệu để giải quyết các vấn đề xã hội một cách thực tiễn. Đặc biệt, chương trình kỳ vọng sẽ nâng cao sự quan tâm đến khởi nghiệp trong AI và đào tạo ra những người mở đường dẫn dắt các startup ứng dụng công nghệ AI trong tương lai.

Tháng 10 tới, 60 nghiên cứu sinh Việt Nam sẽ bắt đầu khóa đào tạo tiến sĩ tại 5 trường đại học Nhật Bản, hợp tác cùng 5 trường đại học của Việt Nam. Nhật Bản cũng dự kiến sẽ đào tạo 250 tiến sĩ ngành bán dẫn cho Việt Nam, đóng góp vào mục tiêu của Việt Nam đến năm 2030 đào tạo 500 tiến sĩ trong ngành này. Cùng lúc, Đại học Việt – Nhật mở chương trình đào tạo hệ đại học ngành công nghệ bán dẫn cho 100 sinh viên khóa đầu tiên.

Trong lĩnh vực chuyển đổi xanh, hai nước đang triển khai 15 dự án với tổng vốn đầu tư 20 tỷ USD, bao gồm: điện gió ngoài khơi, nhiệt điện khí và năng lượng tái tạo khác. Nhật Bản cũng xem xét cấp khoản vay 300 triệu USD hỗ trợ Việt Nam trong quá trình này. Ngoài ra, một số dự án hạ tầng chiến lược đã và đang được triển khai, nổi bật là Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá trị giá 200 triệu USD từ nguồn vốn ODA Nhật Bản, tuyến đường sắt đô thị số 2 tại Hà Nội và dự án thành phố thông minh smart city ở phía Bắc thủ đô.

Nhấn mạnh hợp tác kinh tế - thương mại tiếp tục là điểm sáng, Đại sứ Ito Naoki cũng cho hay, tổng vốn đầu tư lũy kế của Nhật Bản vào Việt Nam đạt 80 tỷ USD, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2024 đạt khoảng 50 tỷ USD. Theo khảo sát của Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), hiện có hơn 2.000 công ty Nhật Bản hoạt động tại Việt Nam, trong đó 60% kỳ vọng mở rộng kinh doanh trong vòng 1- 2 năm tới.

Chương trình Thạc sỹ công nghệ Nano của trường Đại học Việt Nhật.

Đồng hành để viết tiếp câu chuyện hòa bình

Cũng theo Đại sứ Ito Naoki, dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Việt Nam đang thực hiện nhiều cải cách quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài. Chính phủ Nhật Bản sẽ phối hợp chặt chẽ với Việt Nam để thực hiện chủ trương này.

Chia sẻ thêm rằng, từ sau công cuộc Đổi mới, Nhật Bản và JICA đã đồng hành cùng Việt Nam trong việc hỗ trợ chính sách phát triển bền vững, Đại sứ khẳng định, Việt Nam đang thực hiện mô hình chính quyền hai cấp và với kinh nghiệm của mình, Nhật Bản sẵn sàng chia sẻ cách thức vận hành hiệu quả. Với Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân của Việt Nam, Nhật Bản cũng có thể hỗ trợ bằng kinh nghiệm liên kết doanh nghiệp trong và ngoài nước, thúc đẩy năng suất, tạo sức bật cho doanh nghiệp Việt Nam.

Đại sứ Ito Naoki trong cuộc gặp gỡ với phóng viên ngày 19/9.

Theo Đại sứ Ito Naoki, Việt Nam cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực quan trọng; chú trọng đào tạo đội ngũ chuyên gia, kỹ sư, và các nhà lãnh đạo có khả năng thúc đẩy đất nước tiến lên.

Thứ hai, để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, cần phải hoàn thiện môi trường đầu tư, thu hút nhiều hơn nữa các nhà đầu tư quốc tế. Điều này không chỉ là về nguồn vốn mà còn về việc tạo ra các cam kết hỗ trợ để nâng cao năng suất lao động, nhất là trong các lĩnh vực có khả năng đột phá như công nghệ, bán dẫn, và trí tuệ nhân tạo.

Ba là Việt Nam cần tiếp tục nỗ lực để tích hợp những công nghệ này vào trong đời sống, để giúp đất nước phát triển nhanh chóng và hiệu quả. Việt Nam và Nhật Bản đã có nhiều hợp tác quan trọng trong lĩnh vực này với kết quả bước đầu đáng khích lệ.

Đại sứ Ito Naoki ấn tượng với sự tham gia nhiệt huyết của các bạn trẻ trong hai lễ kỷ niệm lớn của Việt Nam.

Đại sứ Ito Naoki cho biết, ông khâm phục nỗ lực của Việt Nam với những mục tiêu lớn và sự cải cách mạnh mẽ.

Tâm sự về cảm nhận cá nhân khi trực tiếp tham dự hai lễ kỷ niệm lớn của Việt Nam (50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 80 năm Cách mạng tháng 8 thành công và Quốc khánh 2/9, Đại sứ Ito Naoki nhấn mạnh: “Tôi cảm thấy rất vinh dự khi được tham gia vào hai đại lễ lớn A50 tại TP Hồ Chí Minh và A80 tại Hà Nội. Tôi đặc biệt ấn tượng với sự tham gia nhiệt huyết của các bạn trẻ Việt Nam. Ánh mắt và sự nhiệt huyết của các bạn đã thể hiện rõ sự tự hào về những thành tựu mà đất nước đạt được, cũng như lòng tin tưởng, lạc quan về tương lai phát triển. Nhật Bản mong tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam để viết nên câu chuyện hòa bình với giá trị cốt lõi là độc lập – tự do – hạnh phúc".

Sông Thương