Vietnam Open Summit 2025: 'Mở' để làm chủ tương lai số Việt Nam
Chiều 3/11, tại Hà Nội, Vietnam Open Summit 2025 được tổ chức với chủ đề 'AI với công nghệ mở và mã nguồn mở', quy tụ hàng trăm chuyên gia, doanh nghiệp công nghệ, nhà hoạch định chính sách trong nước và quốc tế.
“Công nghệ số phải rẻ như không khí”
Chiều 3/11, tại Hà Nội, Vietnam Open Summit 2025 được tổ chức với chủ đề “AI với công nghệ mở và mã nguồn mở”, quy tụ hàng trăm chuyên gia, doanh nghiệp công nghệ, nhà hoạch định chính sách trong nước và quốc tế.
Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã đưa ra một thông điệp sâu sắc: “Công nghệ số đã, đang và sẽ trở thành không khí thở của chúng ta. Và vì thế, nó phải rẻ như không khí. Cách để đạt được điều đó là công nghệ mở”...
Theo Bộ trưởng, công nghệ mở không chỉ giới hạn ở mã nguồn mở, mà còn bao gồm kiến trúc mở, chuẩn mở và văn hóa mở- nền tảng cho một xã hội sáng tạo toàn dân. Khi mọi người cùng tham gia phát triển và chia sẻ công nghệ, giá thành sẽ giảm, năng lực đổi mới sẽ tăng, và công nghệ thực sự trở thành tài sản chung của toàn xã hội.
Trong kỷ nguyên mà công nghệ số trở thành hạ tầng của mọi lĩnh vực, từ kinh tế, giáo dục, y tế đến quản trị nhà nước, Bộ trưởng nhấn mạnh: “Niềm tin số sẽ là yếu tố quyết định thành công của cuộc di chuyển vĩ đại nhất trong lịch sử - từ thế giới thực sang thế giới ảo. Niềm tin đó chỉ có thể được xây dựng trên nền tảng công nghệ mở”.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, công nghệ mở là con đường để các quốc gia làm chủ vận mệnh số của mình. Nếu trước đây, chúng ta “mua hộp đen” từ các nước khác và phó mặc an ninh công nghệ cho họ, thì nay, xu hướng toàn cầu đang thay đổi: nhiều quốc gia chỉ lựa chọn công nghệ khi và chỉ khi công nghệ đó là mở, đặc biệt trong các hạ tầng trọng yếu như dữ liệu, AI, hay điện toán đám mây.
“Mở” không chỉ là triết lý kỹ thuật, mà là lựa chọn chiến lược để đảm bảo chủ quyền số. Đó cũng là lời cảnh báo trước nguy cơ tập trung quyền lực công nghệ vào tay một số tập đoàn đa quốc gia. Trích lời Elon Musk, Bộ trưởng nói: “Nếu AI mạnh nằm trong tay vài công ty thì đó là rủi ro lớn nhất cho tương lai loài người”. Chỉ khi mở, AI mới có thể được giám sát, minh bạch và phục vụ con người.
“Mở để sáng tạo. Mở để an toàn. Mở để tự chủ”- đó là triết lý xuyên suốt của Vietnam Open Summit 2025, cũng là hướng đi Việt Nam lựa chọn cho kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.
Mở-khơi dậy sức sáng tạo toàn dân
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, sự sáng tạo vĩ đại nhất là sáng tạo của toàn dân. Không một công ty hay tập đoàn nào có thể giải quyết mọi bài toán của xã hội. Mỗi cá nhân hiểu rõ vấn đề của mình hơn ai hết, và vì thế, họ cũng chính là người giỏi nhất để tìm ra lời giải.
Diễn đàn công nghệ mở 2025
Công nghệ mở tạo điều kiện để mỗi người “đứng trên vai người khổng lồ”, kế thừa và phát triển tri thức nhân loại, từ đó tạo ra giá trị mới. Với một quốc gia đi sau như Việt Nam, muốn đi nhanh hơn, phải đi cùng nhau. Mở mã nguồn, mở dữ liệu, khuyến khích cộng đồng sáng tạo, đó là con đường để Việt Nam rút ngắn khoảng cách, phát triển thành quốc gia công nghệ “Make in Vietnam”, vừa kế thừa tri thức nhân loại, vừa đóng góp tri thức Việt cho thế giới.
Chủ đề năm nay - “AI với công nghệ mở và mã nguồn mở”, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc biến người dùng thành người sáng tạo, và biến AI thành công nghệ an toàn, minh bạch, vì con người.
Ba trụ cột của hệ sinh thái AI mở Việt Nam
Phát biểu tại diễn đàn, PGS.TS Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp nối tinh thần “Mở để làm chủ”, khẳng định tầm quan trọng của công nghệ mở trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.
Ông nhấn mạnh: “Chúng ta đang đứng ở một ngã ba lịch sử: một bên là con đường phụ thuộc vào những hộp đen công nghệ đóng, độc quyền; bên còn lại là con đường của tự chủ, sáng tạo và chủ quyền - con đường mang tên Công nghệ Mở. Việt Nam chọn con đường thứ hai”.
Theo Thứ trưởng, lựa chọn “AI Mở” là khẳng định bản lĩnh dân tộc - tiếp nối tinh thần độc lập tự cường của Việt Nam. Bởi lẽ, AI ngày nay không chỉ là một công nghệ ứng dụng, mà là “hạ tầng trí tuệ quốc gia” -tương đương với điện, đường hay mạng Internet. Một quốc gia không làm chủ hạ tầng trí tuệ sẽ không thể giữ chủ quyền số trong thế kỷ XXI.
Để hiện thực hóa tầm nhìn “AI Mở - Chủ quyền Số”, Thứ trưởng Vũ Hải Quân đề xuất ba trụ cột sức mạnh: Thứ nhất, Hạ tầng tính toán quốc gia - “Xương sống vật lý cho Trí tuệ Việt”. AI tạo sinh đòi hỏi năng lực tính toán khổng lồ. Việt Nam cần xây dựng các trung tâm dữ liệu “Make in Vietnam”, các cụm siêu máy tính và hạ tầng tính toán hiệu năng cao (HPC) hiện đại, an toàn, tự chủ - nền móng để trí tuệ Việt Nam phát triển độc lập.
Thứ hai, nền tảng dữ liệu mở - “huyết mạch nuôi dưỡng AI Việt”. Nếu hạ tầng là xương sống, thì dữ liệu là dòng máu. Việt Nam cần nhanh chóng hình thành các kho dữ liệu mở quốc gia, chuẩn hóa và chia sẻ an toàn, đặc biệt là dữ liệu tiếng Việt, để các mô hình ngôn ngữ lớn “Make in Vietnam” có thể hiểu và phục vụ người Việt một cách sâu sắc nhất.
Thứ ba, cộng đồng AI mở - “Bộ óc tập thể của quốc gia”.
Sức mạnh của công nghệ nằm ở con người. Việt Nam cần xây dựng một “bộ óc tập thể” gồm các nhà khoa học, kỹ sư, doanh nghiệp, startup và cộng đồng cùng nhau đóng góp, chia sẻ, đổi mới. Đó là cách để trí tuệ Việt không chỉ ứng dụng công nghệ, mà còn đóng góp cho kho tàng tri thức nhân loại.``
Để biến tầm nhìn thành hiện thực, Thứ trưởng Vũ Hải Quân kêu gọi sự vào cuộc của ba chủ thể: Nhà nước - Doanh nghiệp - Cộng đồng.
Nhà nước: kiến tạo thể chế, hoàn thiện hành lang pháp lý, ban hành Luật Trí tuệ nhân tạo, xây dựng sandbox thử nghiệm linh hoạt, đầu tư hạ tầng tính toán quốc gia, và đổi mới mua sắm công để tạo “đơn đặt hàng” cho các giải pháp AI Việt.
Doanh nghiệp và viện trường: tiên phong nghiên cứu, phát triển và ứng dụng các giải pháp AI mở, tạo ra sản phẩm “Make in Vietnam” có sức cạnh tranh toàn cầu.
Cộng đồng: mỗi kỹ sư, mỗi chuyên gia trở thành “chiến sĩ trên mặt trận tri thức mở”, cùng nhau xây dựng “bộ óc tập thể” của quốc gia.
Thứ trưởng nhấn mạnh: “Chúng ta đã nói nhiều về AI hóa, giờ là lúc hành động. Hãy đưa AI vào từng bệnh viện, từng trường học, từng doanh nghiệp. Hãy để công nghệ mở khai phóng tiềm năng vô hạn của trí tuệ Việt Nam”.
Vietnam Open Summit 2025 không chỉ là diễn đàn trao đổi chính sách, mà là cam kết của Việt Nam trong việc phát triển và làm chủ công nghệ số dựa trên chuẩn mở, mã nguồn mở và văn hóa mở. Đây vừa là chiến lược phát triển quốc gia, vừa là chương trình hành động cụ thể.
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Diễn đàn
Theo đó, năm 2026, Việt Nam sẽ triển khai Chương trình hành động quốc gia phát triển cộng đồng mở, đặc biệt trong lĩnh vực AI mở, nhằm hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững, tự chủ và mang bản sắc Việt Nam.
Theo PGS.TS Vũ Hải Quân, nếu năm 1945, Bác Hồ khẳng định “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, thì năm 2025, trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo - Việt Nam khẳng định: “Không có gì quan trọng hơn chủ quyền số”. Với tinh thần đó, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo về AI mở của khu vực và thế giới, góp phần hiện thực hóa khát vọng quốc gia hùng cường, phồn vinh vào năm 2045.
