Vĩnh biệt nhà văn Xuân Đức, tác giả 'Người không mang họ'

Nhà văn Xuân Đức qua đời ở tuổi 74

Nhà văn Nguyễn Xuân Đức qua đời khoảng 21h tối 20/6 tại nhà riêng tại thành phố Đông Hà, Quảng Trị. Sự ra đi của ông khiến nhiều bạn bè văn giới, người quen biết bàng hoàng và tiếc thương.

Cách đây ba ngày, ông vẫn cập nhật facebook cá nhân. Hôm qua, ông vẫn trả lời tin nhắn trên facebook. Được biết, ông mới bị ngã, đột ngột rời cõi.

Ông tên thật Nguyễn Xuân Đức, sinh ngày 4/1/1947 tại Vĩnh Hòa, Vĩnh Linh, Quảng Trị. Năm 1965 ông tham gia tiểu đoàn 47 quân địa phương Vĩnh Linh, chiến đấu tại mảnh đất Quảng Trị.

Ông tham gia viết báo cho báo quân đội của Khu đội Vĩnh Linh, Quân khu 4. Năm 1979, ông theo học Trường Viết văn Nguyễn Du khoa đầu tiên, sau đó công tác tại Đoàn kịch nói Tổng cục Chính trị cho tới khi giải ngũ năm 1990 với hàm trung tá.

Nhà văn Nguyễn Xuân Đức nhiều năm gắn bó với đề tài chiến tranh

Ông giải ngũ và trở về Thị xã Đông Hà, Quảng Trị và công tác tại Sở Văn hóa và Thông tin tỉnh Quảng Trị với cương vị Phó Giám đốc Sở.

Từ năm 1995-2006 ông là Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Quảng Trị, Tổng Thư ký Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Trị.

Nhà văn Nguyễn Xuân Đức nhận Giải thưởng Nhà nước năm 2007 cho cụm tác phẩm: “Người không mang họ”, “Cửa gió”, “Tượng đồng đen một chân”.

Chiến tranh là một trong những đề tài ông đắm đuối theo đuổi suốt mấy chục năm nay. Ông được đông đảo công chúng biết tới nhiều nhất qua “Người không mang họ”-tác phẩm được đạo diễn Long Vân dựng thành phim. Tiểu thuyết “Cửa gió” là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông. Một số tác phẩm khác đã xuất bản: “Hồ sơ một con người”, “Những mảnh làng”, “Tổ quốc”, “Người mất tích”, “Bến đò xưa lặng lẽ”.

Ông được đánh giá là một trong những tác giả ưu tú của đất Quảng Trị

Một số giải thưởng văn học mà nhà văn Xuân Đức đã được ghi danh: Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam cho tiểu thuyết “Cửa gió”, Giải thưởng văn học Bộ Nội vụ cho tiểu thuyết “Người không mang họ”, Giải A cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam 2002-2004 cho “Bến đò xưa lặng lẽ”.

Không chỉ viết văn, Nguyễn Xuân Đức còn là tác giả của nhiều kịch bản được đưa lên sàn diễn thành công. Có thể kể ra hàng loạt kịch bản của ông được dàn dựng và công diễn: "Người mất tích", "Chứng chỉ thời gian", "Đợi đến bao giờ", "Đám cưới li biệt", "Cuộc chơi", "Cái chết chẳng dễ dàng gì", "Ám ảnh", "Chuyện dài thế kỷ", "Đối mặt", "Kìa bên ngõ xa".

Ông nhận nhiều giải thưởng sân khấu như: Giải thưởng Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam năm 1995 cho kịch bản “Cuộc chơi”, Giải thưởng cuộc vận động viết về chiến tranh cách mạng, Giải thưởng Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Huy chương vàng Hội diễn sân khấu kịch nói toàn quốc với “Cái chết chẳng dễ dàng gì”, “Chuyến tàu tốc hành trong đêm” nhận Giải thưởng Kịch bản sân khấu năm 2007.

Nguyên Khánh