Vĩnh biệt NSND Ngô Mạnh Lân - họa sĩ tuổi thơ của bao thế hệ

Nghệ sĩ Ngô Mạnh Lân qua đời tại Hà Nội. (Ảnh: @dinhtuanvu)

NSND, họa sĩ Ngô Mạnh Lân sinh năm 1934 tại xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Ông đến với mỹ thuật từ sớm. Năm 1954, ông tốt nghiệp trường Mỹ thuật Việt Nam ở chiến khu Việt Bắc do họa sĩ Tô Ngọc Vân phụ trách.

Hai năm sau, nghệ sĩ Ngô Mạnh Lân được cử đi học khoa Đạo diễn hoạt hình tại Đại học Quốc gia Điện ảnh Liên Xô (cũ). Sau tốt nghiệp, ông trở về nước, làm việc tại Xưởng phim Hoạt họa búp bê Việt Nam, nay là Hãng phim Hoạt hình Việt Nam. Ông là một trong những họa sĩ đặt nền móng cho nghệ thuật hoạt hình của Việt Nam.

Năm 1963, họa sĩ Ngô Mạnh Lân cho ra mắt bộ phim hoạt hình đầu tiên mang tên Một ước mơ. Những bộ phim sau đó của ông ghi nhiều dấu ấn với công chúng và đạt nhiều giải thưởng như: Dế Mèn phiêu lưu ký, Chuyện ông Gióng, Trê cóc, Con sáo biết nói, Những chiếc áo ấm, Thạch Sanh, Rừng hoa, Bộ đồ nghề nổi giận, Bước ngoặt, Phép lạ hồi sinh...

Với những tác phẩm này, họa sĩ đã đoạt 3 giải Bông sen Vàng, 4 giải Bông sen Bạc, nhiều Bằng khen của Ban giám khảo tại các kỳ Liên hoan phim Việt Nam và một số giải thưởng quốc tế như Bồ Nông Bạc tại Liên hoan phim Hoạt hình quốc tế ở Mamaia (Romania) năm 1966 cho phim Mèo Con, Bồ câu Vàng tại Liên hoan phim quốc tế Leipzig, Cộng hòa Dân chủ Đức (1970) cho phim Chuyện ông Gióng.

Với tổng cộng 17 bộ phim được thực hiện, ông là một trong những nghệ sĩ hàng đầu trong ngành điện ảnh hoạt hình Việt Nam. Ông từng giữ cương vị Giám đốc Hãng phim hoạt hình Việt Nam, đồng thời nghiên cứu và giảng dạy về hoạt hình.

Bìa sách "Dế mèn phiêu lưu kí", minh họa Ngô Mạnh Lân. (Ảnh tư liệu)

Nghệ sĩ Ngô Mạnh Lân trở thành Tiến sĩ nghệ thuật học vào năm 1984 và được phong hàm Phó giáo sư (năm 1991). Ngoài công việc đạo diễn, ông còn là một họa sĩ, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam. Ông đã vẽ nhiều ký họa, tranh sơn dầu, hoạt hình, tranh cổ động, bìa tem, bìa sách, truyện tranh và nhận được nhiều giải thưởng về mỹ thuật.

Năm 1997, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân và Huân chương Lao động hạng Nhất. NSND Ngô Mạnh Lân nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2007 cho các tác phẩm: Mèo con, Chuyện ông Gióng, Con sáo biết nói, Những chiếc áo ấm, Trê cóc.

Cháu ngoại của ông, đạo diễn Đinh Tuấn Vũ cho biết, những ngày trước khi bệnh chưa trở nặng, nghệ sĩ Ngô Mạnh Lân vẫn vẽ miệt mài. Đó là những ký ức về các làng quê từng gắn bó với ông trong quãng thời trai trẻ, chân dung các cháu và chắt của ông. Ông vẫn đọc và tổng hợp tư liệu như tính cách từ trước tới nay của ông, luôn học hỏi và suy nghĩ không ngừng.

"Ông ngoại tôi đã rời xa cõi tạm vào một buổi chiều mát mẻ của Hà Nội. Ông ra đi thanh thản, nhẹ nhàng. Đó là điều an ủi duy nhất trong nỗi đau lớn này. Con, cháu, chắt cúi đầu tiễn biệt ông", đạo diễn Đinh Tuấn Vũ chia sẻ.

L.A