Virus RSV - mối đe dọa đường hô hấp với trẻ nhỏ và người cao tuổi

Thống kê cho thấy, cứ 100 trẻ dưới 6 tháng tuổi thì có 2–3 trẻ phải nhập viện do virus RSV. Ảnh minh họa

Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang vừa điều trị thành công một ca suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS) do viêm phổi bởi virus RSV ở trẻ sơ sinh mới 32 ngày tuổi. Bệnh nhi có tiền sử sinh non 36 tuần, nặng 2.300gr, nhập viện trong tình trạng suy hô hấp nhanh, toan hô hấp nặng và suy tuần hoàn, nguy cơ tử vong rất cao.

Ban đầu, trẻ được hỗ trợ thở oxy, sau đó chuyển sang thở máy không xâm nhập. Tuy nhiên, chỉ sau 3 ngày, tình trạng xấu đi, buộc phải đặt ống nội khí quản và thở máy xâm nhập. Dù đã tối ưu thông số, phổi vẫn giãn nở kém, khí máu cho thấy tình trạng toan hô hấp nghiêm trọng. Các bác sĩ quyết định chuyển sang thở máy tần số cao (HFO) – kỹ thuật hồi sức hiện đại áp dụng cho những trường hợp nặng không đáp ứng với thở máy thông thường.

Nhờ can thiệp kịp thời, sau hơn một ngày thở HFO, phổi bệnh nhi cải thiện, chỉ số khí máu ổn định. Trẻ được chuyển về thở máy thường, cai máy thành công sau 7 ngày và xuất viện khỏe mạnh sau hơn 15 ngày điều trị tích cực.

Không chỉ ở Đức Giang, tại Phòng khám Nhi A122 – Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, nhiều trẻ được đưa đến khám trong tình trạng ho, khò khè, khó thở. Kết quả chẩn đoán cho thấy phần lớn mắc RSV.

Theo các bác sĩ, triệu chứng ban đầu của RSV rất giống cảm cúm thông thường: ho, sổ mũi, sốt nhẹ. Tuy nhiên, bệnh có thể diễn biến nhanh thành viêm tiểu phế quản, viêm phổi. Trẻ dễ gặp tình trạng khó thở, rút lõm ngực, tím tái – đặc biệt ở nhóm trẻ dưới 2 tuổi, sơ sinh, sinh non hoặc có bệnh nền tim phổi.

Thực tế tại Việt Nam, RSV được coi là nguyên nhân hàng đầu gây viêm đường hô hấp cấp tính ở trẻ nhỏ. Thống kê cho thấy, cứ 100 trẻ dưới 6 tháng tuổi thì có 2–3 trẻ phải nhập viện do virus này.

Điều đáng lo ngại, hiện chưa có vaccine phòng bệnh hay thuốc điều trị đặc hiệu đối với RSV. Người bệnh chỉ được điều trị hỗ trợ, kiểm soát triệu chứng và phòng ngừa biến chứng. Do đó, việc phát hiện sớm và chăm sóc kịp thời đóng vai trò quyết định trong kết quả điều trị.

Virus RSV có hai phân nhóm chính (RSV-A và RSV-B) và đều có thể gây nhiễm trùng đường hô hấp trên, dưới. Người từng nhiễm RSV vẫn có thể tái nhiễm nhiều lần do miễn dịch không bền vững, nhất là trẻ nhỏ và người cao tuổi.

Để phòng tránh, bác sĩ khuyến cáo cha mẹ cần theo dõi sát các dấu hiệu bất thường ở trẻ: ho nhiều, thở nhanh, khò khè, bú kém, sốt cao, tím tái. Khi xuất hiện những triệu chứng này, cần đưa trẻ đi khám ngay, không tự ý dùng kháng sinh vì RSV là virus, kháng sinh không có tác dụng.

Ngoài ra, cha mẹ cần thực hiện vệ sinh tay thường xuyên, che miệng khi ho, hạn chế để trẻ tiếp xúc với người đang mắc cảm cúm hay nhiễm trùng hô hấp. Trẻ sinh non, trẻ sơ sinh hoặc có bệnh nền cần được theo dõi chặt chẽ hơn.

Mây Hạ