VN-Index chạm ngưỡng 1.700, tháng 9 lạc quan hay thận trọng?

Chứng khoán thu hút mạnh dòng tiền từ các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trong nước trong tháng 8. Hình minh họa.

Dòng tiền đi cùng sự phân hóa

Trong tuần trước ngày lễ, chỉ số chính của thị trường chứng khoán có lúc áp sát mốc 1.7000 điểm. Dù không chinh phục thành công ngưỡng tâm lý này trong phiên cuối cùng của tháng 8, thị trường vẫn ghi nhận mạch tăng bốn tuần liên tiếp.

Kết tuần, chỉ số VN-Index đạt mức trên 1.680 điểm, tương đương tăng 2,23% theo tuần và hơn 8% theo tháng. Trong tháng cũng ghi nhận nhiều phiên giảm điểm mạnh đan xen, nhưng sau đó lực cầu quay lại mạnh mẽ ở những phiên kế tiếp, bất chấp áp lực bán ra ngày càng tăng tại vùng chỉ số VN-Index lập đỉnh, đi cùng nền thanh khoản suy yếu so với hồi đầu tháng.

Nhờ dòng tiền hứng khởi và "chưa có điểm dừng", chứng khoán tháng 8 nhìn chung ghi nhận nhiều mốc kỷ lục mới. Không chỉ về vùng điểm số mà cả giá trị thanh khoản với lượng giao dịch lớn hơn. Giá trị giao dịch khớp lệnh trên sàn HOSE bình quân mỗi phiên lên đến 46.500 tỉ đồng, cao hơn nhiều so với con số 32.743 tỉ đồng tháng 7 và 18.623 tỉ đồng vào tháng 6.

Giá trị giao dịch lớn tăng mạnh nhờ dòng tiền chảy vào nhóm cổ phiếu có vốn hóa lớn. Nhờ đó, tổng giá trị vốn hóa của thị trường HOSE tăng 12,5%, cao hơn nhiều so với mức 8,4% trong tháng 7 vừa qua. Tính trong tháng 8, dòng tiền vào nhóm tài chính (chủ yếu là ngân hàng, chứng khoán) chiếm đến hơn 47%, cao hơn 6,5 điểm phần trăm so với tháng trước. Tháng đỉnh điểm trước đó (41%) là vào tháng 10-2024.

Thống kê cũng cho thấy hiệu suất đầu tư của ngành tài chính cao nhất, lên đến 19,67%, tiếp theo bất động sản (gần 15%) và ngành năng lượng (hơn 10%), theo số liệu của Vietstock. Trừ lĩnh vực hàng tiêu dùng, nhiều ngành khác lại tăng nhẹ hoặc đi ngang, cá biệt có ngành công nghệ thông tin (chủ yếu là FPT) lại suy giảm gần 5%.

Trao đổi với KTSG Online, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam, đánh giá bức tranh tháng 8 nhìn chung tăng trưởng tích cực khi chỉ số đã sát mức 1.700 điểm đi cùng thanh khoản ở mặt bằng cao. Tuy nhiên, cũng có ba điểm “lịch sử” cần chú ý đến.

Thứ nhất là sự phân hóa đang diễn ra rất mạnh mẽ. Đà tăng chủ yếu đến từ nhóm tài chính, trong đó có ngân hàng và chứng khoán vượt trội. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn có “họ” Vingroup. Sự cộng hưởng từ nhóm này đóng góp chính cho đà tăng của chỉ số tiến về mức 1.700 điểm.

Thứ hai là mốc lịch sử về chỉ số định giá P/E. Theo đó, chỉ số này đã đi lên gần sát mức trung bình trong 10 năm. Đây được xem là “vùng cản” gây áp lực điều chỉnh cho thị trường trong thập kỷ qua và chưa vượt được.

Cuối cùng là sự bán ròng mạnh mẽ của khối ngoại, nếu tính theo tháng thì được xem là tháng bán ròng kỷ lục trong lịch sử từ trước đến nay. Thống kê cho thấy khối ngoại bán ròng hơn 42.000 tỉ đồng trong tháng 8, trong đó giá trị bán ròng của cổ phiếu VIC chiếm hơn 30% tổng giá trị bán ròng.

Ngoài nhóm bất động sản bị bán ròng mạnh, nhóm tài chính (nổi bật là cổ phiếu ngân hàng, chứng khoán như VPB, CTG, VCB, SSI…) cũng rơi vào trường hợp tương tự. Tỷ lệ sở hữu của khối ngoại cũng đã giảm dưới mức 15%, mức thấp nhất trong 5 năm trở lại đây, theo số liệu của Công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.

Điểm tích cực trong câu chuyện dòng tiền là sự tham gia mạnh mẽ từ nhóm nhà đầu tư cá nhân và cả nhóm tổ chức trong nước (mua ròng 9.450 tỉ đồng lũy kế), trong khi nhóm tự doanh của các công ty chứng khoán gần như đi ngang.

Khối ngoại bất ngờ bán mạnh trong tháng 8 khi thị trường "lên đỉnh". Nguồn: Vietstock

Cơ hội nào cho tháng 9

Theo ông Minh, tháng 9 thông thường trong lịch sử là tháng không tích cực theo chu kỳ, không chỉ ở thị trường Việt Nam mà cả nhiều thị trường quốc tế. Thêm vào kịch bản gặp vùng cản trung bình của 10 năm và áp lực bán ròng khối ngoại, thị trường sẽ gặp thử thách.

Yếu tố quan trọng là tỷ giá tiếp tục được nhiều chuyên gia nhắc đến trong tháng 9. Trong bối cảnh các nhà đầu tư quốc tế đặt kỳ vọng cao vào khả năng giảm lãi suất đô la Mỹ của Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed), áp lực lên tiền đồng cũng kỳ vọng được giảm bớt phần nào.

Ngoài ra, câu chuyện nâng hạng thị trường (thời điểm công bố kết quả đánh giá là vào đầu tháng 10) với xác suất tương đối cao, cũng là yếu tố tác động tích cực đến tâm lý thị trường. Cần lưu ý thêm nhóm ngành chứng khoán đã “chạy” trở lại trong vài phiên gần đây.

Bên cạnh câu chuyện tỷ giá và nâng hạng, ông Đào Hồng Dương, Giám đốc phân tích Ngành và Cổ phiếu, Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho biết những thông tin về biến động về cán cân thương mại và kim ngạch xuất khẩu trong tháng 8 và 9 cũng sẽ ảnh hưởng đến thị trường, vì cho thấy mức độ ảnh hưởng thực tế của thuế quan. Tính đến giữa tháng 8 thì thặng dư thương mại vẫn khá tốt, nhưng có dấu hiệu chững lại, theo ông Dương.

Với các nhà đầu tư cá nhân, cơ hội tăng trưởng trên thị trường chứng khoán hiện nay đến từ hai kỳ vọng chính là chính sách tiền tệ mang định hướng mở rộng ngày càng mạnh mẽ để thúc đẩy tăng trưởng GDP. Định hướng thứ hai mà các nhà đầu tư nhìn vào là việc tăng cường phát hành thêm của các công ty chứng khoán, tức kỳ vọng thị giá sẽ còn tăng.

Từ góc độ tăng trưởng lợi nhuận, nhiều nhà phân tích đánh giá định giá của doanh nghiệp có thể còn xem xét lại nhờ mức tăng tích cực trong nửa đầu năm và sự tăng tốc của tín dụng.

Theo thông cáo của quỹ đầu tư PYN Elite, định giá thị trường được xem là một trong những yếu tố ảnh hưởng tích cực đến VN-Index, có thể khiến thị trường bùng nổ trong giai đoạn tới. Theo triển vọng tăng trưởng lợi nhuận rất mạnh (2025 lên đến 32% và 2026 là 19%) thì mức P/E cho năm 2026 là 11,1 điểm, tức còn cách xa so với ngưỡng trung bình 10 năm hiện nay.

Tuy nhiên, theo ông Minh của Yuanta Việt Nam, vấn đề là nếu không tính vào những khoản thu nhập bất thường được báo cáo, lợi nhuận cốt lõi trong quí 2 vừa qua đang suy giảm. Đây là điểm mà các nhà đầu tư cần chú ý thêm.

Trong ngắn hạn, hầu hết các chuyên gia phân tích tỏ ý thận trọng về kịch bản tiếp theo của thị trường, nghiên về khả năng điều chỉnh, nhưng đều lạc quan về triển vọng trung và dài hạn. Sự điều chỉnh trong tháng 9, nếu có, cũng được xem là bình thường và cần thiết để tạo đà vững chắc hơn cho giai đoạn tiếp theo. Tuy nhiên, câu hỏi là ngoài những yếu tố tích cực và tiêu cực gần như được cho là đã ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, liệu còn những "điểm mù" nào trên thị trường hay không.

Dũng Nguyễn