Vợ chồng hơn 60 năm chung sống: Tiếp nhận tình yêu qua những 'ngôn ngữ yêu thương'

Ảnh minh họa

Hơn 60 năm chung sống, cuộc sống vợ chồng của bà Nieves có niềm vui, nỗi buồn, mất mát, bệnh tật, lo lắng về tài chính và công việc. Mỗi người đều có những nỗi lo riêng nhưng họ luôn cảm nhận sự đồng hành và nâng đỡ từ người bạn đời của mình.

"Hạnh phúc là điều mong manh và khó nắm bắt, chỉ hiện lên trong khoảnh khắc. Vì thế, tôi tin rằng điều quan trọng là chọn đúng người và cùng nhau vun đắp một cuộc hôn nhân hòa hợp", bà nói trong khi chồng bà - ông Ramón, 86 tuổi, ngồi bên cạnh gật đầu đồng tình.

Lời chia sẻ của Nieves như một bản tóm lược về thái độ và bí quyết giữ gìn hôn nhân bền vững trong một thời đại mà nhiều chuyên gia nghiên cứu về hành vi ở các cặp đôi nhận định, sự gắn bó lâu dài ngày càng trở nên mong manh.

Đầu tư thời gian để vun đắp mối quan hệ

Nhà xã hội học người Mỹ Karl Pillemer, tác giả cuốn 30 Lessons for Loving, nhận định, chọn đúng người là yếu tố cốt lõi để xây dựng một mối quan hệ dài lâu.

"Về cơ bản, những người có cuộc hôn nhân bền chặt đều mô tả cảm giác gần như hữu hình về sự mãn nguyện và trọn vẹn với lựa chọn bạn đời của mình", ông cho biết sau khi phỏng vấn 700 cặp đôi lớn tuổi để rút ra các bài học về tình yêu.

Ngày nay, việc kỷ niệm "đám cưới vàng" dường như là một mục tiêu đầy thách thức. Theo một nghiên cứu do Cơ quan Quan sát Nhân khẩu học CEUS-CEFAS công bố vào tháng 3/2024, hơn 50% các cuộc hôn nhân ở Tây Ban Nha tan vỡ, chủ yếu ở độ tuổi từ 40 đến 59.

Nhà tâm lý học lâm sàng Lara Ferreiro, một chuyên gia trị liệu hôn nhân, ví hành trình tình yêu như những "màn chơi" trong trò chơi điện tử. Sau 2 giai đoạn đầu là say mê và bình yên, giai đoạn thứ ba, thường rơi vào khoảng 20 năm chung sống, chính là "khủng hoảng".

Hạnh phúc là điều mong manh và khó nắm bắt, chỉ hiện lên trong khoảnh khắc. Vì thế, tôi tin rằng điều quan trọng là chọn đúng người và cùng nhau vun đắp một cuộc hôn nhân hòa hợp”.

Bà Nieves

là lúc 70% các cặp vợ chồng rạn nứt vì nhàm chán, không chung thủy hoặc xa cách. Những ai vượt qua được giai đoạn này mới bước vào giai đoạn thứ tư: Tình yêu đạt đến độ sâu sắc và gắn kết vững chắc.

Lựa chọn đúng người và cam kết gắn bó trọn đời là điều kiện tiên quyết nhưng vẫn chưa đủ để đi đến giai đoạn tình yêu sâu sắc hay cán mốc nửa thế kỷ bên nhau.

"Chúng ta đang sống trong một xã hội mà các mối quan hệ trở nên dễ tan vỡ. Ngay khi có mâu thuẫn đầu tiên, nhiều người chọn cách chia tay, thay vì đối thoại", Ferreiro nói. "Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần tình yêu là đủ, nhưng sự thật không phải vậy".

Vợ chồng bà Nieves kết hôn được 63 năm

"Một mối quan hệ cần được vun đắp, thậm chí là nỗ lực thật nhiều để giữ gìn", Ferreiro cho biết. Theo bà, đây chính là điểm khác biệt lớn nhất giữa thế hệ hiện nay và cha mẹ, ông bà họ. "Chúng ta đã chuyển từ thời kỳ chịu đựng mọi thứ, kể cả bị lạm dụng và tổn thương, sang thời kỳ bỏ cuộc chỉ vì một bất đồng nhỏ", chuyên gia này nhấn mạnh.

Theo các chuyên gia, một cuộc hôn nhân bền vững không thể thiếu đầu tư thời gian để vun đắp mối quan hệ bằng giao tiếp thường xuyên và chân thành. Đó phải là không gian cả hai có thể thoải mái bày tỏ cảm xúc, dù tích cực hay tiêu cực, và tự bản thân muốn gắn bó với nhau chứ không phải vì nghĩa vụ.

Francisco, 86 tuổi, nhớ lại ngày ông và vợ, bà Mari Carmen, kết hôn ở Barcelona cách đây gần 60 năm. "Khi ấy, chúng tôi tin rằng hôn nhân là một cam kết suốt đời", ông nói. Tất nhiên ở thời điểm đó, không có lựa chọn nào khác vì ly hôn chỉ được hợp pháp hóa ở Tây Ban Nha từ tháng 7 năm 1981. Nhưng ngay cả khi pháp luật cho phép, vợ chồng Francisco cũng chưa bao giờ coi ly hôn là lựa chọn của họ.

"Chúng tôi luôn giữ cho mối quan hệ tươi mới nhờ sự tôn trọng và tự do dành cho nhau, đặc biệt là trong việc phát triển sự nghiệp", Mari Carmen, nay đã 80 tuổi, chia sẻ. Với bà, quyết định tiếp tục đi làm sau khi kết hôn và được chồng ủng hộ là yếu tố quan trọng để duy trì mối quan hệ của cả hai.

Ông Francisco vẫn nhớ rõ vào thập niên 1960, quyết định đó không được nhiều người ủng hộ. "Người quen chỉ trích vì tôi để vợ đi làm", ông kể. Nhưng với cả hai, đây là cơ hội để khẳng định rằng họ đặt sự tin tưởng và ủng hộ nhau lên trên chuẩn mực xã hội và ý kiến của người khác.

"Tôi luôn muốn bà ấy có sự độc lập và cảm giác an toàn. Vì thế, tôi ủng hộ vợ tiếp tục công việc kinh doanh, kể cả khi điều đó đồng nghĩa với việc bà ấy phải đi công tác và chúng tôi có ít thời gian bên nhau".

Nhưng chính điều đó đã giúp hai vợ chồng trở nên sáng tạo hơn trong cách tận hưởng thời gian bên nhau, biến sự xa cách thành chất xúc tác để gắn kết. Giờ đây khi đã nghỉ hưu, cả hai vẫn theo đuổi những sở thích riêng và luôn dành thời gian cho sở thích chung và cho nhau, như những người bạn đồng hành thật sự.

"Chúng tôi luôn là bạn tốt của nhau và vẫn như vậy cho đến giờ", Mari Carmen mỉm cười.

Thay đổi và chấp nhận

Theo chuyên gia Ferreiro, trở ngại đầu tiên mà nhiều cặp đôi phải đối mặt chính là "khủng hoảng cấu trúc", giai đoạn mà cả hai nhận ra họ có những kỳ vọng khác nhau đến mức không thể dung hòa, nhất là về các vấn đề như việc có con hay chuyện cả hai cùng đi làm.

Ferreiro khẳng định: "Những cặp đôi như vậy khó lòng gắn bó được với nhau, bởi những khác biệt quá lớn khiến họ không thể phát triển thành một cặp đôi trưởng thành".

Điều đáng nói là khủng hoảng này thường đến sớm, thậm chí trước khi hai người chính thức kết hôn. Bà Nieves chia sẻ: "Ramón và tôi đã trải qua giai đoạn khủng hoảng trong ba năm đầu yêu nhau.

Tôi mới 17 tuổi, còn ông ấy 20 tuổi. Hồi đó, Ramón rất gia trưởng và thích kiểm soát. Chúng tôi thậm chí đã hủy hôn ước hai lần". Chính những lần chia tay đó đã khiến Ramón phải nhìn lại mình, học cách buông bỏ các khuôn mẫu và biết lắng nghe, tôn trọng mong muốn của bạn gái hơn.

Bên cạnh đó, còn có những khủng hoảng mang tính cá nhân, như khi một người mất việc, mắc bệnh nặng hoặc rơi vào khủng hoảng tâm lý. Đây là lúc mối quan hệ bị thử thách thật sự. "Nếu người đang gặp khó khăn cảm nhận được sự đồng hành, hỗ trợ từ bạn đời, mối quan hệ sẽ càng thêm vững chắc", Ferreiro phân tích.

"Ngược lại, nếu người kia không thể, hoặc không muốn đồng hành, khoảng cách giữa họ sẽ ngày càng lớn và tan vỡ là điều tất yếu".

Một điều quan trọng mà các cặp đôi cần hiểu rõ là hôn nhân hạnh phúc không có nghĩa là lúc nào cũng tràn đầy hạnh phúc. Sẽ có những thời điểm khó khăn và chính cách hai người đồng hành vượt qua những giai đoạn ấy mới định hình nên một mối quan hệ bền vững.

Như lời Nieves chia sẻ: "Tôi từng là chỗ dựa cho Ramón khi ông ấy đối mặt với thách thức trong công việc và ông ấy cũng luôn bên tôi khi tôi trải qua bệnh tật hay gặp khó khăn trong cuộc sống".

Với Francisco và Mari Carmen, các vấn đề về sức khỏe khiến họ không thể có thêm con ngoài cô con gái đầu lòng. Thay vì thất vọng, họ cùng nhau vun đắp tình cảm và nỗ lực nuôi dạy con gái trong một mái ấm đầy yêu thương và tôn trọng.

Câu chuyện của Teresa, 74 tuổi, đến từ Zaragoza, càng cho thấy chiều sâu của tình nghĩa vợ chồng. Sau 53 năm chung sống, chồng bà, ông Luis, được chẩn đoán mắc Alzheimer.

"Chúng tôi đã chung sống với nhau nhiều năm và trong chừng ấy năm, chúng tôi luôn nâng đỡ nhau. Tôi phải mạnh mẽ vì cả hai chúng tôi và vì sự lạc quan như chồng đã cho tôi trước đây", bà nhẹ nhàng nói. Dù không tránh khỏi những lúc yếu lòng nhưng Teresa chưa từng nghĩ đến việc ngừng chăm sóc chồng, miễn là sức khỏe của bà cho phép.

Theo các chuyên gia, ngoài khủng hoảng cấu trúc và cá nhân, các cặp đôi còn phải đối mặt với "khủng hoảng phát triển". Đây là giai đoạn chuyển tiếp xảy ra theo chu kỳ, thường cách nhau khoảng 5 năm và trùng với những thay đổi trong cuộc sống của một hoặc cả hai vợ chồng. Đó có thể là lúc sinh con, thay đổi công việc, con cái tự lập hay khi về hưu.

Những giai đoạn này buộc các cặp đôi phải "thiết lập lại" mối quan hệ và điều chỉnh để thích nghi với hoàn cảnh mới.

Trong những thời điểm như thế, điều quan trọng là cả hai biết cách thể hiện và tiếp nhận tình yêu qua những "ngôn ngữ yêu thương": một cái ôm đúng lúc, lời động viên chân thành, sự hỗ trợ, thời gian bên nhau trọn vẹn, hay những món quà nhỏ ý nghĩa.

Những điều tưởng chừng giản dị ấy lại là cách để hai vợ chồng nhắc nhở nhau rằng: Có người ấy trong đời không chỉ là điều tốt đẹp, mà còn là điều không thể thiếu.

Nguồn: La Vanguardia

Ngọc Nguyễn