Vợ cũ không cấp dưỡng nuôi con, có thể thay đổi quyền nuôi con không?
Hỏi: Tôi và vợ cũ ly dị, thỏa thuận tôi nuôi cả 2 con và vợ phải cấp dưỡng tiền nuôi con, đã có bản án ly hôn.
Sau một thời gian, vợ cũ không cấp dưỡng tiền nuôi 2 con theo bản án của tòa án. Vậy tôi có thể giao lại cho vợ cũ nuôi 1 đứa được không?
HẢI PHÚ (TP Hải Dương)
Trả lời:
Pháp luật hôn nhân gia đình đã quy định rõ việc cấp dưỡng cho con chưa thành niên hoặc con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con là nghĩa vụ của cha, mẹ (điều 110 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014).
Bản án của tòa án có thẩm quyền đã công nhận cho ly hôn, trao anh quyền trực tiếp nuôi dưỡng 2 người con chung và người vợ cũ của anh có nghĩa vụ phải cấp dưỡng tiền để nuôi 2 người con chung.
Việc người vợ cũ có hành vi trốn tránh, không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo đúng bản án đã có hiệu lực pháp luật được xem là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng và buộc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là phải thực hiện nghĩa vụ đóng góp, nuôi dưỡng (theo điều 57 nghị định 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình), hoặc trường hợp nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 186 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 về "tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng".
Theo đó, anh có quyền yêu cầu người vợ cũ thực hiện đúng nghĩa vụ cấp dưỡng mà pháp luật quy định tại khoản 2 điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
Nếu người vợ cũ vẫn tiếp tục trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng thì anh có quyền gửi đơn yêu cầu cấp tòa án có thẩm quyền buộc người vợ cũ của anh phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con theo thủ tục tố tụng dân sự (điều 119 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014).
Còn việc anh muốn giao lại cho vợ cũ của anh nuôi 1 người con chung thì cần phải có một trong các căn cứ là thỏa thuận giữa anh với người vợ cũ trên cơ sở phù hợp với lợi ích của con, hoặc chứng minh được thực tế hiện nay anh không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Khi đó anh có thể làm đơn yêu cầu tòa án có thẩm quyền thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn, lưu ý nếu người con đó của anh đã từ đủ 7 tuổi trở lên thì cần phải xem xét đến cả nguyện vọng của người con đó về việc có muốn thay đổi người nuôi dưỡng hay không (điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014).