VPI tiên phong trong lĩnh vực R&D

Lĩnh vực R&D (Research and Development - Nghiên cứu và Phát triển) là hoạt động cốt lõi của các doanh nghiệp nhằm nghiên cứu, phát hiện và sáng tạo ra các sản phẩm, dịch vụ hoặc quy trình mới, cũng như cải tiến các sản phẩm/quy trình hiện có để đáp ứng nhu cầu thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy tăng trưởng. Hoạt động R&D bao gồm: phân tích sâu về hành vi, nhu cầu khách hàng, thử nghiệm mẫu, nghiên cứu thị trường, phát triển công nghệ mới và áp dụng kiến thức khoa học vào thực tiễn.

VPI là đơn vị tiên phong đẩy mạnh hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước để tối ưu nguồn lực, thời gian nghiên cứu.

VPI được thành lập vào năm 1978 với sứ mệnh nghiên cứu khoa học, làm cơ sở cho việc hoạch định chính sách và chiến lược của Petrovietnam. Do đặc thù của lĩnh vực dầu khí luôn đề cao tính thực tiễn nên mỗi công trình nghiên cứu khoa học của VPI đều hướng đến việc áp dụng trực tiếp vào thực tế sản xuất kinh doanh. Đơn cử như, để nâng cao hệ số thu hồi dầu, có nhiều giải pháp, công nghệ khác nhau như vật lý, hóa chất, công nghệ nano... Trong khi đó, mỗi bể trầm tích, mỗi mỏ dầu lại có tính đặc thù riêng. Bởi vậy, mỗi công trình nghiên cứu nhằm nâng cao sản lượng khai thác dầu của VPI đều được phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thăm dò, khai thác trong ngành, áp dụng vào thực tế khai thác của từng mỏ, được ghi nhận và đánh giá dựa trên hiệu quả thực tế.

Hiện nay, Petrovietnam xác định 3 trụ cột chiến lược phát triển trong giai đoạn mới gồm: Năng lượng - Công nghiệp - Dịch vụ. Trong đó, "Năng lượng" là trụ cột cốt lõi và giữ mối quan hệ tương hỗ giữa 3 trụ cột. Sự chuyển đổi này giúp Petrovietnam chủ động hơn trong đáp ứng yêu cầu về chuyển dịch năng lượng theo hướng xanh và bền vững, cũng như việc tham gia các liên minh, tổ chức quốc tế về năng lượng xanh. Đồng thời, mở rộng hợp tác với các tập đoàn năng lượng lớn trên thế giới không chỉ trong lĩnh vực dầu khí mà cả năng lượng mới (hydrogen xanh, NH3 xanh, nhiên liệu hàng không bền vững - SAF); năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời, lưu trữ năng lượng); các loại phân bón, hóa chất, vật liệu mới bền vững, thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, có thể tham gia chuỗi dịch vụ cung ứng toàn cầu, nhất là trong lĩnh vực thiết bị năng lượng, dịch vụ kỹ thuật chất lượng cao, xuất khẩu công nghệ…

Để thích ứng với xu thế chuyển dịch năng lượng và trên cơ sở chiến lược, định hướng của Petrovietnam, VPI đang chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị sản xuất kinh doanh trong và ngoài Tập đoàn, tập trung vào 3 định hướng chính: Nghiên cứu ứng dụng công nghệ để gia tăng sản lượng sản xuất và sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng dầu khí;

Nghiên cứu, ứng dụng các công nghệ sản xuất các loại năng lượng mới, năng lượng bền vững, các loại hóa chất, vật liệu mới thân thiện với môi trường và có giá trị cao như: SAF, hydrogen xanh, ammonia xanh, vật liệu carbon cấu trúc nano có nguồn gốc từ sinh khối, sản xuất nhiên liệu từ nhựa thải; các nghiên cứu, điều tra về tiềm năng, mô hình, công nghệ phát triển điện gió ngoài khơi; công nghệ chế tạo, sản xuất các loại pin lưu trữ năng lượng và pin hydrogen; thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon (CCUS)…;

Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số và dữ liệu lớn (Big Data) vào công tác quản trị điều hành doanh nghiệp và quá trình sản xuất kinh doanh của các dự án, nhà máy nhằm tối ưu hóa hiệu quả công tác quản trị, điều hành và sản xuất kinh doanh.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng tham quan khu trưng bày chế phẩm nâng cao hệ số thu hồi dầu, giúp gia tăng sản lượng khai thác cho khu vực nghiên cứu mỏ Bạch Hổ.

Trong thời gian qua, VPI đẩy mạnh hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước để tối ưu nguồn lực, thời gian nghiên cứu. Cụ thể, hợp tác với GICON (Đức) để đánh giá khả năng phát triển điện gió ngoài khơi khu vực cụm mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh. Mục tiêu nhằm thay thế nhu cầu sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại giàn khai thác và sản xuất hydrogen xanh, vận chuyển vào bờ thông qua hệ thống đường ống khí hiện hữu để cung cấp cho các đơn vị sản xuất điện và đạm.

Hợp tác với Viện Khoa học và Công nghệ Hàn Quốc (KIST) phát triển công nghệ mới chuyển hóa hiệu quả các nguồn khí giàu CO2 thành các sản phẩm nhiên liệu và hóa chất sạch trên cơ sở phát triển loại xúc tác mới; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về thị trường, công nghệ và cơ sở hạ tầng nhằm đánh giá tiềm năng phát triển các trung tâm thu hồi, lưu giữ CO2 (CCS); Nghiên cứu hợp tác với Topsoe (Đan Mạch) về sản xuất SAF; Hợp tác với Đại học Bách khoa Hà Nội trong triển khai nghiên cứu hóa chất, vật liệu mới và sản xuất, chế tạo robot đáy biển…

Trong giai đoạn phát triển mới, giai đoạn chuyển mình của đất nước, Petrovietnam định hướng phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở liên kết chặt chẽ với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của quốc gia và thế giới. Đồng thời, sắp xếp lại hệ thống khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo theo hướng tăng cường liên kết theo chuỗi các hoạt động đổi mới sáng tạo từ nghiên cứu - phát triển đến ứng dụng - thương mại hóa, đẩy mạnh mô hình hợp tác mẫu giữa Nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp.

Hiện nay, Petrovietnam đang chỉ đạo thực hiện tái cấu trúc các đơn vị nghiên cứu khoa học và đào tạo, định hướng xây dựng Trung tâm Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo theo hướng tinh gọn - hiệu quả, tập trung phát triển lĩnh vực “lõi”, triển khai các nghiên cứu, ứng dụng cụ thể và có giá trị lớn, mang tính đột phá, phù hợp với chiến lược phát triển của Tập đoàn. Theo định hướng này, VPI sẽ tăng cường liên kết chuỗi hoạt động đổi mới sáng tạo từ nghiên cứu - phát triển đến ứng dụng - thương mại hóa, gắn với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh và nhu cầu thị trường, đồng thời thực hiện hiệu quả chủ trương tăng cường liên kết 3 nhà (Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp).

VPI đang tập trung nghiên cứu phát triển các loại nhiên liệu và hóa chất sạch từ khí thiên nhiên có hàm lượng CO2 cao, cũng như chuỗi giá trị các sản phẩm tiên tiến trên cơ sở vật liệu nanocarbon.

Thực tế, VPI đang hợp tác với Vietsovpetro triển khai dự án nâng cao hệ số thu hồi dầu (EOR); hợp tác với Vietsovpetro và Đại học Bách khoa Hà Nội nghiên cứu, thiết kế, chế tạo robot thông minh (mini ROV) phục vụ khảo sát, lắp đặt các công trình ngầm dưới biển; hợp tác với PVOIL trong nghiên cứu, sản xuất hệ phụ gia CNT/graphene chuyên dụng giúp tăng hiệu năng, giảm tiêu hao cho dầu nhờn và sơn; hợp tác với PV Power, Chi nhánh Phát điện Dầu khí trong nghiên cứu, ứng dụng AI để tối ưu hóa vận hành, bảo dưỡng các nhà máy điện… Ngoài ra, VPI cũng đang mở rộng hợp tác với các đối tác trong nước và quốc tế, triển khai các chương trình nghiên cứu chung, chia sẻ dữ liệu và phát triển công nghệ.

Đánh giá về lĩnh vực R&D, TS Nguyễn Văn Tư - Phó Viện trưởng Phụ trách VPI chia sẻ: "Tôi tin tưởng rằng, trên cơ sở các cơ chế chính sách đột phá về khoa học công nghệ theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về khoa học công nghệ, lĩnh vực R&D sẽ được thể chế hóa đầy đủ, đồng bộ trong pháp luật của Nhà nước và quy chế nội bộ của doanh nghiệp. Đặc biệt, với sự quan tâm, chỉ đạo và hỗ trợ tối đa của Petrovietnam trong hoàn thiện mô hình tổ chức và bổ sung các nguồn lực, cơ chế mới cho phát triển khoa học công nghệ, VPI sẽ có cơ hội hoàn thành tốt các nhiệm vụ chiến lược được Tập đoàn giao, bứt phá phát triển về khoa học công nghệ với các sản phẩm có ứng dụng thực tế, đóng góp cụ thể, hiệu quả vào hoạt động sản xuất kinh doanh của Tập đoàn".

Petrovietnam đang chỉ đạo thực hiện tái cấu trúc các đơn vị nghiên cứu khoa học và đào tạo, định hướng xây dựng Trung tâm Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo theo hướng tinh gọn - hiệu quả, tập trung phát triển lĩnh vực “lõi”, triển khai các nghiên cứu, ứng dụng cụ thể và có giá trị lớn, mang tính đột phá, phù hợp với chiến lược phát triển của Petrovietnam.

Bùi Công