VSD: Phát huy thành tựu, không ngừng phát triển
Trong 6 tháng đầu năm 2019, mặc dù giữ được đà tăng trưởng tuy nhiên kinh tế thế giới vẫn có những diễn biến phức tạp hơn dự báo. Trong nước, 6 tháng đầu năm 2019, tình hình kinh tế vĩ mô vẫn giữ được ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, thị trường tiền tệ, tỷ giá và mặt bằng lãi suất ổn định. Nhờ các nhân tố tích cực trên, thị trường chứng khoán Việt Nam đã và đang duy trì và phát triển; quy mô thanh khoản thị trường được cải thiện.
Tính đến ngày 14/6/2019, chỉ số VN-Index đạt 953,61 điểm, tăng 6,8% so với cuối năm 2018, quy mô vốn hóa thị trường đạt 4,34 triệu tỷ đồng, tăng 9,6% so với năm 2018 tương ứng với 78,4% GDP của năm 2018. Theo đó, hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán qua Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) trong 6 tháng đầu năm 2019 cũng đạt nhiều thành tựu, thể hiện qua hoàn thành một số nhiệm vụ quan trọng sau:
Tích cực tham gia xây dựng Luật Chứng khoán (sửa đổi) thế hệ 2 và các văn bản hướng dẫn dưới luật có liên quan: Sau hơn hai năm xây dựng, đến nay, dự thảo Luật Chứng khoán (sửa đổi) thế hệ hai đã cơ bản được hoàn thành để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nhằm hoàn thiện thể chế, ổn định môi trường pháp lý, bảo đảm cho sự phát triển ổn định, bền vững, an toàn của thị trường chứng khoán (TTCK). Dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), năm 2019, VSD đã phối hợp với đơn vị đầu mối của UBCKNN tiếp tục hoàn thiện nội dung các chính sách có liên quan đến hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán trong dự thảo Luật chứng khoán (sửa đổi) thế hệ hai. Hiện dự thảo Luật Chứng khoán đã được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp tháng 5/2019. Sau khi ban hành Luật Chứng khoán (sửa đổi) thế hệ 2 sẽ là nền tảng pháp lý quan trọng cho các hoạt động trên TTCK nói chung và hoạt động sau giao dịch nói riêng, góp phần thu hút ngày càng nhiều nhà đầu tư (NĐT) trong nước và ngoài nước tham gia thị trường.
Tích cực tham gia xây dựng hệ thống công nghệ thông tin mới cho toàn thị trường: Công nghệ thông tin là nền tảng quan trọng đảm bảo cho thị trường vận hành an toàn, hiệu quả, thông suốt và bảo mật cũng như phát triển các sản phẩm dịch vụ mới. Với ý tưởng hình thành hệ thống công nghệ thông tin thống nhất cho toàn thị trường kết nối trực tiếp từ khâu đăng ký, lưu ký giao dịch đến bù trừ thanh toán, thực hiện quyền, gói thầu “Thiết kế, lắp đặt cung cấp và chuyển giao hệ thống công nghệ thông tin” đã và đang được Sở Giao dịch Chứng khoán (GDCK) TP. Hồ Chí Minh (HOSE), Sở GDCK Hà nội (HNX) và VSD phối hợp với nhà thầu tích cực triển khai dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, UBCKNN. Trong 6 tháng đầu năm 2019, VSD đã phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư là HOSE và phía nhà thầu hoàn thành một số công việc chuẩn bị cho việc kiểm thử, nghiệm thu hệ thống. Hệ thống mới đi vào hoạt động sẽ góp phần nâng cao năng lực tổ chức, quản lý và vận hành thị trường, góp phần phát triển các sản phẩm dịch vụ mới tiệm cận thông lệ và chuẩn mực quốc tế.
Đa dạng hóa các dịch vụ sau giao dịch cho TTCK: Trong 6 tháng đầu năm 2019, VSD đã tập trung hoàn thành công tác chuẩn bị cho việc triển khai cho một số sản phẩm sản phẩm mới theo lộ trình sản phẩm đã được phê duyệt như chứng quyền có bảo đảm (CW), hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (HĐTL TPCP), cụ thể:
- Đối với sản phẩm CW: Để đáp ứng kỳ vọng của nhiều công ty chứng khoán và đông đảo NĐT trên thị trường, với vai trò là đơn vị cung cấp dịch vụ sau giao dịch cho sản phẩm này, trong thời gian qua, VSD đã thực hiện cải tiến hệ thống để đáp ứng các hoạt động dịch vụ cung cấp cho sản phẩm chứng quyền, đầu tư về nhân sự, hoàn chỉnh các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ nhằm đảm bảo sự ổn định và chính xác khi sản phẩm chứng quyền được triển khai. Dưới sự chỉ đạo chặt chẽ của UBCKNN, VSD đã hoàn thiện hệ thống và các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ để bắt đầu triển khai cung cấp dịch vụ cho CW từ tháng 6/2019.
- Đối với sản phẩm HĐTL TPCP: Bám sát lộ trình phát triển sản phẩm chứng khoán phái sinh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhằm từng bước đa dạng hóa sản phẩm phái sinh, dưới sự chỉ đạo của UBCKNN, VSD đã hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin, ban hành các quy chế nghiệp vụ hướng dẫn cho các thành viên bù trừ (TVBT), phối hợp với HNX, ngân hàng thanh toán và các TVBT hoàn thiện hệ thống để sẵn sàng thực hiện bù trừ, thanh toán cho sản phẩm HĐTL TPCP trong tháng 7/2019.
Với sự chuẩn bị thấu đáo của VSD và các Sở GDCK, thành viên thị trường và các tổ chức phát hành, hai sản phẩm này khi ra đời sẽ không chỉ góp phần đa dạng hóa sản phẩm mà còn tăng thêm sức hấp dẫn của thị trường đối với các NĐT trong và ngoài nước, góp phần hoàn thiện cấu trúc sản phẩm và tăng quy mô thanh khoản cho thị trường, phù hợp với tiến trình phát triển chung của thế giới.
Đảm bảo cho TTCK vận hành an toàn, thông suốt và hiệu quả: Trong 6 tháng đầu năm 2019, VSD đã thực hiện tốt hoạt động nghiệp vụ về đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, đảm bảo cho TTCK vận hành thông suốt, an toàn, bảo mật, cụ thể:
- Về hoạt động cho TTCK cơ sở: Tổng số chứng khoán đăng ký tại VSD thời điểm 15/6/2019 là 154 tỷ chứng khoán, tăng 3,1% so với năm 2018. Số lượng chứng khoán lưu ký tại VSD đạt 86 tỷ chứng khoán, tăng 3,6% so với năm 2018 và chiếm hơn 55% tổng số chứng khoán đăng ký. Tính đến 15/6/2019, VSD đã cấp 30.864 mã số giao dịch cho NĐT nước ngoài, bao gồm 4.309 tổ chức và 26.555 cá nhân. Trong 6 tháng đầu năm 2019 (tính đến 15/6/2019), tổng giá trị thanh toán tiền giao dịch chứng khoán qua VSD đạt 1,6 triệu tỷ đồng và không có thành viên nào phải sử dụng đến Quỹ hỗ trợ thanh toán.
- Về hoạt động cho TTCK phái sinh: Tính đến ngày 15/6/2019 đã có 73.338 tài khoản của NĐT được đăng ký trên hệ thống bù trừ, thanh toán chứng khoán phái sinh của VSD, tăng 28,3% so với năm 2018. Số lượng hợp đồng mở có hiệu lực đến thời điểm ngày 15/6/2019 là 26.425 hợp đồng, tăng 22% so với năm 2018. Trong 6 tháng đầu năm 2019 (tính đến 15/6/2019), tổng giá trị giao dịch đạt hơn 1 triệu tỷ đồng; hoạt động bù trừ giao dịch ký quỹ và thanh toán giao dịch được VSD thực hiện an toàn, suôn sẻ. Tổng giá trị thanh toán lãi/ lỗ vị thế đạt hơn 1 nghìn tỷ đồng và không có trường hợp nào phải sử dụng đến Quỹ bù trừ để đảm bảo khả năng thanh toán.
Để bắt nhịp với những thay đổi của TTCK Việt Nam, cũng như để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của NĐT, VSD cam kết sẽ cố gắng không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ, phát huy các giá trị cốt lõi, tập trung phát triển hạ tầng công nghệ, đảm bảo vững chắc cho sự ổn định và phát triển của TTCK Việt Nam và đóng góp tích cực cho các mục tiêu kinh tế chung của đất nước. Trên tinh thần đó, trong 6 tháng cuối năm 2019, VSD sẽ tập trung vào triển khai một số nhiệm vụ quan trọng nhằm hoàn thành kế hoạch đặt ra trong chương trình công tác năm 2019, cụ thể: (i) Tiếp tục tham gia hoàn thiện khung pháp lý cho TTCK Việt Nam trong đó tập trung vào hoàn thiện xây dựng dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi thế hệ hai và các văn bản hướng dẫn liên quan đến các hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ thanh toán giao dịch chứng khoán; (ii) Tiếp tục hoàn thành hệ thống công nghệ thông tin hỗ trợ sau giao dịch trong gói thầu “Thiết kế, giải pháp, cung cấp lắp đặt và chuyển giao hệ thống công nghệ thông tin”; (iii) Triển khai cung cấp một số sản phẩm/dịch vụ mới như: bù trừ thanh toán cho sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (HĐTL TPCP); dịch vụ cho sản phẩm Quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện.
Khối lượng công việc những tháng cuối năm của VSD là không nhỏ, tin tưởng rằng, dưới sự chỉ đạo sát sao của cơ quan quản lý, với sự hỗ trợ, sát cánh của thành viên, tổ chức phát hành và sự ủng hộ, đồng hành của các NĐT trong và ngoài nước cũng như của các đối tác, VSD sẽ tiếp tục vững bước, vượt qua những khó khăn, hoàn thành các nhiệm vụ đặt ra cho năm 2019, làm tiền đề cho sự phát triển của những năm tiếp theo và góp phần nâng cao vị thế của VSD cũng như góp phần thiết thực vào sự ổn định và phát triển của TTCK Việt Nam, phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế.