Vụ 5 công nhân tử vong do bệnh bụi phổi ở Nghệ An: 'Chờ chế độ đến bao giờ khi người cứ chết dần, chết mòn'

Ám ảnh 'bụi đá' nơi làm việc

Theo phản ánh của anh Chính, từ năm 2019 - 2023 đã có 5 công nhân Công ty TNHH Châu Tiến chết do bệnh bụi phổi hoặc liên quan đến bệnh phổi. Nhưng đến nay họ vẫn chưa được xác định là bệnh nghề nghiệp để được hưởng các chế độ theo quy định. Công nhân mắc bệnh phổi cần hỗ trợ lúc còn sống. Đó là điều quan trọng mang tính nhân đạo.

Anh Chính cho hay, anh vào làm việc ở bộ phận vận hành máy quang phổ, tách hạt của Công ty TNHH Châu Tiến từ năm 2017. Cũng như nhiều lao động khác làm việc tại công ty này, khi anh Trần Hữu Quang (SN 1985, trú xã Nghi Hưng, Nghi Lộc) tử vong do bệnh bụi phổi thì mọi người làm việc ở đây mới tá hỏa đi khám sức khỏe vì đều có các triệu chứng tương tự như ho, khó thở, sút cân.

Bụi mù mịt trong xưởng sản xuất bột đá của Công ty TNHH Châu Tiến.

Hầu hết các công nhân khi đến cơ sở y tế khám, đều được chẩn đoán bị bệnh bụi phổi. "Khi anh Quang mất tôi mới giật mình nhớ lại anh Hồ Đức Hùng (trú xã Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu) làm cùng tổ tách hạt với tôi đã mất từ năm 2019 cũng do liên quan đến bệnh phổi. Giờ xem lại hình ảnh chỗ tôi làm việc bụi mù mịt mà kinh hãi. Cùng làm việc với nhau trong xưởng nhưng do bụi mù nên mọi người không thể nhìn thấy mặt nhau dù chỉ đứng cách nhau hơn 10 mét." – anh Chính nhớ lại.

Nhà xưởng trắng xóa bụi đá.

May mắn hơn nhiều lao động khác, sau khi ra Bệnh viện Phổi Trung ương khám, được chẩn đoán bị bụi phổi silic, các bác sĩ đã chir định rửa 2 lá phổi của anh. Anh Chính cho hay: "Tôi rất mừng vì là một trong số ít công nhân được chỉ định rửa phổi. Nhưng khi hỏi kỹ, các bác sĩ trả lời mặc dù đã rửa được phổi nhưng chức năng phổi cũng chỉ còn khoảng 30%. Nhiều lúc trái gió trở trời thì thở sẽ khó khăn, nhưng không phải phụ thuộc vào oxy là may mắn lắm rồi".

Sau thời gian điều trị tại Bệnh viện Phổi Trung ương, anh Chính được cho về nhà để điều trị tiếp. Thời gian đó, phía Công ty TNHH Châu Tiến có đến thăm hỏi và hỗ trợ 500 ngàn đồng. Tuy nhiên chỉ một thời gian sau, công ty TNHH Châu Tiến có gọi điện đến hỏi anh Chính có tiếp tục làm việc nữa không, nếu không thì nghỉ việc. Anh Chính nhớ như in: "Tôi đang điều trị bệnh nhưng khi nhận được cuộc điện thoại này trong lòng ức lắm. Vì nghĩ lãnh đạo công ty không quan tâm, sống không có tình, có nghĩa với người lao động nên tôi quyết định xin nghỉ việc ngay sau cuộc điện thoại ấy".

Mặc dù bụi phổi silic là một trong những bệnh nghề nghiệp, nhưng kể từ khi có kết quả chẩn đoán đến nay đã 1 năm, tôi cũng như nhiều công nhân khác vẫn chưa được Công ty TNHH Châu Tiến đưa đi giám định bệnh nghề nghiệp, để được hưởng các chế độ trợ cấp theo quy định. "Chờ chế độ đến bao giờ khi người cứ chết dần, chết mòn", anh Chính cho hay.

Cần vào cuộc quyết liệt để giải quyết chế độ

Sau khi sự việc xảy ra, UBND tỉnh Nghệ An đã có văn bản giao cho các sở, ngành liên quan tiến hành làm rõ nguyên nhân và các vấn đề liên quan để đảm bảo quyền lợi cho người lao động tại Công ty TNHH Châu Tiến.

Trao đổi với phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống về vấn đề này, bác sĩ Lê Tuấn Anh, Trưởng khoa bệnh nghề nghiệp (Trung tâm kiểm soát bệnh tật Nghệ An) cho biết: "Chúng tôi đã phối hợp với đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra toàn diện Công ty TNHH Châu Tiến từ tháng 5/2023. Đoàn đã làm việc Ban quản lý Khu kinh tế Đông Nam, Công ty TNHH Châu Tiến và tiến hành lấy mẫu nguyên liệu (đầu vào, đầu ra) để phân tích. Kết quả tương tự như phía công ty cung cấp là hàm lượng silic tự do trong nguyên liệu và thành phẩm cao trên 99%".

Bác sĩ Lê Tuấn Anh cảnh báo: "Với môi trường này thì nguy cơ mắc bệnh bụi phổi silic cấp tính rất cao nếu như trang bị bảo hộ lao động không đảm bảo, không phù hợp. Và thực tế đã có nhiều công nhân tại Công ty TNHH Châu Tiến mắc bệnh bụi phổi silic".

Anh Hoàng Văn Sơn (SN 1976, Công nhân công ty TNHH Châu Tiến) đang phải điều trị bệnh bụi phổi hơn 1 năm nay.

"Tuy nhiên, để xác định bệnh bụi phổi silic nghề nghiệp thì cần có thời gian. Bởi, phải xác định rõ người lao động có tiếp xúc với yếu tố độc hại trong quá trình lao động hay không. Rồi đến kết quả quan trắc môi trường, xem môi trường đó có yếu tố gây bệnh nghề nghiệp không. Khi đã xác định được bệnh nghề nghiệp thì Hội đồng giám định y khoa sẽ tiến hành giám định mức suy giảm khả năng lao động để có căn cứ hỗ trợ cho công nhân.

Đối với các trường hợp đã tử vong (5 trường hợp) thì việc điều tra bệnh nghề nghiệp rất khó khăn nhưng không phải là không làm được. Các trường hợp này đã có hồ sơ bệnh án ở các bệnh viện, bảo hiểm y tế cũng như các hồ sơ thể hiện rõ quá trình công tác ở bộ phận, thời gian làm việc bao lâu ở môi trường nào trong công ty", bác sĩ Lê Tuấn Anh cho biết thêm.

Thanh tra Sở Y tế và CDC Nghệ An kiểm tra xưởng sản xuất của Công ty TNHH Châu Tiến.

"Hiện nay, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Nghệ An đã có công văn đề nghị Cục quản lý môi trường Y tế (Bộ Y tế) hỗ trợ nhân lực, kỹ thuật điều tra ca bệnh tại Công ty TNHH Châu Tiến và Cục đã chỉ đạo Bệnh viện phổi Trung ương; Viện Giám định y khoa; Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường hỗ trợ CDC để điều tra ca bệnh nghề nghiệp đối với người lao động đã mất; xác định bệnh nghề nghiệp, giám định mức suy giảm lao động cho các công nhân đang điều trị bệnh bụi phổi silic và liên quan đến bệnh phổi.

Ngoài ra, CDC cũng đã tham mưu cho Sở Y tế Nghệ An thành lập đoàn điều tra bệnh nghề nghiệp tại Công ty TNHH Châu Tiến, cố gắng làm khẩn trương để đưa ra kết quả sớm nhất, giúp cho các công nhân được hưởng các chế độ theo quy định. Những công nhân này đều là trụ cột gia đình nhưng giờ trở thành người phụ thuộc. Rất xót xa. Hơn nữa, nhiều gia đình rất khó khăn, cùng kiệt khi có chồng hoặc con bị bệnh bụi phổi" – bác sĩ Lê Tuấn Anh nói.

Công ty TNHH Châu Tiến.

Trong khi đó, cán bộ Phòng Lao động việc làm - An toàn lao động (Sở LĐTB&XH Nghệ An) cho biết, đang phối hợp với Thanh tra sở để kiểm tra cũng như chỉ đạo Công ty TNHH Châu Tiến khắc phục các tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện các quy định pháp luật về an toàn vệ sinh lao động.

Cán bộ này cho biết thêm, chúng tôi đã có kết luận về việc chấp hành pháp luật về an toàn vệ sinh lao động tại công ty này. Cụ thể, công ty chưa thực hiện đầy đủ theo quy định của pháp luật về ATVSLĐ, chăm sóc sức khỏe người lao động cũng như các biện pháp cải thiện điều kiện lao động chưa hiệu quả, người lao động đang làm việc sử dụng khẩu trang chưa đúng chủng loại ngăn ngừa được bụi.

Từ năm 2017-2022, Công ty thực hiện không đầy đủ theo quy định của pháp luật về: Quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động theo quy định; Phân loại số lao động làm các công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm…

Đái tháo đường: Nhận biết bệnh sớm qua những dấu hiệu nào? I SKĐS

Vũ Đồng