Vụ 57 hồ sơ khống: Cơ quan điều tra Viện Tối cao vào cuộc
'Tôi không dám kết luận việc làm khống 57 hồ sơ có cấu thành tội phạm hay không. Tuy nhiên, ngày hôm kia Cơ quan điều tra VKSND Tối cao đã làm việc với chúng tôi'.
Ông Ngô Đức Thọ, Chánh án TAND tỉnh Đắk Nông, đã nói như vậy trong buổi họp báo sáng 17-6, tại UBND tỉnh Đắk Nông, liên quan đến vụ 57 hồ sơ khống khiến ba cán bộ tòa bị kỷ luật.
Theo đó, khi được hỏi việc làm khống 57 hồ sơ có cấu thành tội phạm hay không, ông Thọ nói: "Tôi không dám kết luận. Tuy nhiên, ngày hôm kia Cơ quan điều tra VKSND Tối cao đã làm việc với chúng tôi".
"Việc kết luận có vi phạm pháp luật hình sự hay không thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra VKSND Tối cao. Quan điểm cá nhân tôi là không đủ yếu cấu thành tội làm sai lệch hồ sơ vụ án theo Điều 375 BLHS. Hành vi của bà Dung là không thêm, không bớt mà là làm khống, không gây hậu quả…" - ông Thọ nói.
Theo ông Ngô Đức Thọ, với cương vị chánh án TAND tỉnh Đắk Nông, ông đã nhận trách nhiệm. Theo đó, sau khi có kết luận của Thanh tra TAND Tối cao thì Ban cán sự Đảng TAND tỉnh đã họp và có bản kiểm điểm gửi cơ quan liên quan. Cá nhân ông Thọ đã có bản kiểm điểm trước tòa án tỉnh và gửi bản kiểm điểm đến TAND Tối cao. Kiểm điểm này đã được chấp nhận, không bị yêu cầu kiểm điểm lại.
Về hậu quả của việc cán bộ tòa làm khống hồ sơ, ông Thọ nói rằng là người đứng đầu, ông phải chịu trách nhiệm khi cấp dưới mà mình trực tiếp quản lý vi phạm: "Chúng tôi chưa làm tốt công tác giáo dục tư tưởng chính trị, giáo dục đạo đức, phẩm chất, bản lĩnh nghề nghiệp, bản lĩnh chính trị cho thẩm phán. Từ đó, thẩm phán có suy nghĩ lầm lạc, suy nghĩ đối phó để rồi lập khống hồ sơ để nâng tỉ lệ giải quyết vụ án, giảm tỉ lệ án hủy. Đó là lỗi của chúng tôi".
Cũng tại buổi họp báo, chánh án TAND tỉnh đã thông tin lại vụ việc. Theo đó, nhận thấy tỉ lệ án hủy trong nhiệm kỳ cao hơn mức quy định (1,16%), đầu năm 2016, bà Bùi Thị Dung khi đó là thẩm phán TAND huyện Đắk Song đã nhờ các cá nhân quen biết và bản thân tự nộp nhiều đơn khởi kiện không có bị đơn và tranh chấp trên thực tế tại TAND huyện Đắk Song.
Quá trình này, bà Dung tự bỏ tiền để đóng tạm ứng án phí. Sau đó, bà Dung báo cáo lãnh đạo xin được xét xử nhiều án để nâng cao tỉ lệ xét xử, giảm tỉ lệ án hủy nhằm đủ điều kiện tái bổ nhiệm thẩm phán sơ cấp. Các hồ sơ khống đã được TAND huyện Đắk Song thụ lý (57 hồ sơ) và giao cho một số thẩm phán, thư ký giải quyết theo hướng đình chỉ do đương sự rút đơn khởi kiện.
Sau khi nắm bắt thông tin, TAND tỉnh đã yêu cầu chánh án TAND huyện Đắk Song báo cáo. Đến ngày 12-12-2016, chánh án TAND tỉnh Đắk Nông ra quyết định hủy kết quả thi đua đối với TAND huyện Đắk Song, danh hiệu chiến sĩ thi đua cơ sở và hạ mức đánh giá cán bộ công chức đối với ông Phạm Văn Phiếm (lúc này là chánh án TAND huyện Đắk Song).
Cũng theo ông Thọ, phía TAND tỉnh Đắk Nông đã chủ động trao đổi, phối hợp với lãnh đạo VKSND các tỉnh, thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra. Trên cơ sở đó, đoàn liên ngành đã có báo cáo kết luận về vụ việc trên.
Ngày 6-6-2017, TAND tỉnh Đắk Nông có Kết luận 183/KL-TA về sai phạm của công chức. Sau khi đánh giá tính chất, mức độ, hậu quả, thái độ, vai trò, trách nhiệm, hành vi vi phạm của các cá nhân, TAND tỉnh kết luận “không xử lý kỷ luật” đối với ông Phạm Văn Phiếm và công chức liên quan mà kiểm điểm nghiêm túc, rút kinh nghiệm tại cơ quan, đơn vị.
Ngày 31-7-2020, tại Kết luận thanh tra số 253, TAND Tối cao nhận định: “Các hành vi vi phạm của công chức, thẩm phán TAND huyện Đắk Song đã xảy ra từ lâu (2016); vụ việc đã được Đoàn kiểm tra liên ngành VKSND và TAND tỉnh Đắk Nông kiểm tra, xác minh, kết luận vi phạm.
Sau khi phát hiện vi phạm, chánh án TAND tỉnh Đắk Nông đã cho kiểm tra, xác minh, và ban hành kết luận về sai phạm của công chức, thẩm phán có liên quan. Các sai phạm nêu trên không có vụ lợi về vật chất, chưa gây thiệt hại về kinh tế cho tổ chức, cá nhân và nhà nước. TAND huyện Đắk Song đã tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm trước cơ quan, đơn vị. Một số công chức, thẩm phán có vi phạm đã nghỉ việc".
Ngày 15-10-2020, chánh án TAND Tối cao điều động ông Phạm Văn Phiếm về làm chánh án TAND huyện Tuy Đức (đây là một huyện vùng xa, nghèo, giáp biên giới). Chánh án TAND tỉnh cũng điều động bà Nguyễn Thị Hải Âu về làm phó chánh án TAND huyện Krông Nô kể từ ngày 1-10-2020 (đây là huyện nghèo và xa trung tâm nhất tỉnh Đắk Nông). Ông Phạm Xuân Hoàng, thẩm phán sơ cấp, cũng được điều động về công tác tại TAND huyện Krông Nô. Ông Nguyễn Xuân Triệu, thẩm phán sơ cấp, về TAND huyện Tuy Đức kể từ ngày 10-10-2020.
Bên cạnh đó, ngày 3-6, UBKT Tỉnh ủy Đắk Nông ban hành quyết định kỷ luật khiển trách đối với các ông/bà Phạm Văn Phiếm - nguyên chánh án, Nguyễn Thị Hải Âu - nguyên phó chánh án và Nguyễn Xuân Diệu - nguyên thẩm phán TAND huyện Đắk Song.
“Việc vi phạm của các cán bộ nói trên đã gây ảnh hưởng rất xấu đến uy tín và hình ảnh tòa án trong nhân dân và toàn xã hội. Trước hết, Ban cán sự Đảng, lãnh đạo TAND tỉnh Đắk Nông đã nghiêm túc nhận thiếu sót, khuyết điểm trước lãnh đạo TAND Tối cao và xem đây là bài học kinh nghiệm sâu sắc trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý và xử lý cán bộ, công chức có hành vi vi phạm.
Quan điểm của chúng tôi là luôn cầu thị, lắng nghe và nghiêm túc kiểm điểm để khắc phục và sữa chữa sai phạm; nếu làm chưa đúng, chưa đầy đủ thì phải tiếp thu để làm cho đúng, cho đầy đủ” - ông Thọ phát biểu tại cuộc họp báo.