Vụ Alibaba: 4.548 bị hại nhận bồi thường bằng cách nào?

Ngày 19-5, TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên án phúc thẩm vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền xảy ra tại Công ty CP Địa ốc Alibaba do Nguyễn Thái Luyện cùng đồng phạm thực hiện. Về phần dân sự, HĐXX tuyên vợ chồng bị cáo Nguyễn Thái Luyện liên đới bồi thường hơn 2.446 tỉ đồng cho hơn 4.548 bị hại.

PV Pháp Luật TP.HCM đã trao đổi với ThS Hồ Quân Chính, Trưởng bộ môn Đào tạo các chức danh thi hành án dân sự (THADS) tại Cơ sở TP.HCM của Học viện Tư pháp, để làm rõ các vấn đề liên quan đến việc THA trong vụ án có số lượng bị hại và số tiền được bồi thường đặc biệt lớn này.

Phải có đơn yêu cầu THA

. Phóng viên: Thưa ông, án phúc thẩm đã được tuyên, vậy theo quy định thì các bị hại cần làm gì để có thể được nhận tiền bồi thường một cách sớm nhất?

ThS Hồ Quân Chính, Trưởng bộ môn Đào tạo các chức danh THADS tại Cơ sở TP.HCM của Học viện Tư pháp

+ Ông Hồ Quân Chính: Cơ quan THA chỉ ra quyết định và tổ chức thi hành, giải quyết cho những người có đơn yêu cầu THA. Do vậy, bị hại phải làm đơn yêu cầu THA tại Cục THADS TP.HCM để yêu cầu được bồi thường theo bản án.

Trong vụ án này, hầu hết bị hại đều có quyền lợi ngang nhau. Do vậy, các bị hại đã làm đơn yêu cầu THA sẽ được cơ quan THADS giải quyết như nhau và được thanh toán theo tỉ lệ do Luật THADS quy định. Không có việc người này được ưu tiên giải quyết nhanh hơn những người khác.

. Sẽ có trường hợp bị hại nộp đơn yêu cầu THA sớm và bị hại nộp đơn yêu cầu THA trễ. Vậy có cần đợi đủ số lượng bị hại trong vụ án thì mới bắt đầu THA và chia đều số tiền bồi thường theo tỉ lệ bị hại?

+ Tại khoản 1 Điều 36 Luật THADS quy định thủ trưởng cơ quan THADS phải ra quyết định THA theo đơn yêu cầu trong thời hạn năm ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu THA. Do vậy, cơ quan THADS phải ra quyết định thi hành theo đúng thời hạn chứ không phải chờ có nhiều người yêu cầu rồi mới ra quyết định một lần.

Số tiền mà cơ quan THA thu được cũng phải thanh toán theo thời hạn luật định. Cụ thể, khoản 5 Điều 47 Luật THADS quy định trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày thu được tiền, tài sản THA, chấp hành viên phải thực hiện việc thanh toán tiền, trả tài sản THA cho người được THA. Trong trường hợp tài sản bán đấu giá thì thời hạn 10 ngày được tính từ ngày giao tài sản cho người trúng đấu giá. Do vậy, những người mà tại thời điểm thanh toán chưa có đơn yêu cầu sẽ không được thanh toán.

Nhanh chân thì còn, chậm chân thì hết

. Việc bồi thường được cơ quan THA thực hiện như thế nào?

+ Cơ quan THADS sẽ xử lý những tài sản đã bị kê biên và thu giữ của người phải THA, sau đó căn cứ Điều 47 Luật THADS và các văn bản hướng dẫn có liên quan để thực hiện việc thanh toán cho các bị hại.

Nguyễn Thái Luyện khẳng định tại phiên tòa rằng số tài sản đã bị thu giữ và kê biên dư sức bồi thường. Ảnh: NGUYỆT NHI

Số tiền thu được sau khi trừ các chi phí THA, trích nộp án phí, trích nộp các khoản phải nộp cho Nhà nước (nếu có) thì số tiền còn lại sẽ thanh toán cho những người đã làm đơn yêu cầu THA theo tỉ lệ số tiền mà họ được THA.

Ví dụ: Bản án có 10 người được bồi thường nhưng tại thời điểm trả tiền mới chỉ có ba người là A, B, C đã làm đơn. Theo bản án, A được bồi thường 1 tỉ đồng, B được bồi thường 600 triệu đồng và C được bồi thường 400 triệu đồng.

Số tiền thu được sau khi đã trừ các chi phí là 1 tỉ đồng. Như vậy, A, B, C sẽ được thanh toán theo tỉ lệ như sau: A được 50% là 500 triệu đồng (tỉ lệ này tính trên tổng số tiền của những người được THA đã yêu cầu thi hành), B được 30% là 300 triệu đồng và C được 20% là 200 triệu đồng.

. Nếu chia như cách trên thì phần của bảy bị hại còn lại ở đâu? Nếu bị hại nghĩ rằng “cơm chưa nấu thì gạo còn đó” nên gần hết thời hạn yêu cầu (năm năm) họ mới yêu cầu THA thì sẽ giải quyết thế nào?

+ Số tiền thu được từ việc xử lý tài sản của người phải THA được bao nhiêu sẽ chi hết cho những người đã nộp đơn yêu cầu THA và không có phần để lại cho những người chưa nộp đơn yêu cầu THA.

Căn cứ khoản 1 Điều 49 Nghị định 33/2020 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 62/2015 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật THADS, trường hợp thanh toán tiền THA theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 47 Luật THADS thì những người được THA đã có đơn yêu cầu... sẽ được ưu tiên thanh toán.

SONG MAI