Vụ án lừa bán đất nền tại New City Phố Nối: Gần 200 tỷ đồng chiếm đoạt của bị hại đã 'đi đâu', sao chưa thu hồi?

Hàng trăm nền đất tại Dự án New City đã được Cty Thăng Long bán, ký hợp đồng thỏa thuận chuyển nhượng trái quy định, là cơ sở cho bị cáo Thanh và Hội thực hiện hành vi phạm tội đặc biệt nghiêm trọng. Ảnh: Quốc Doanh

Hơn 80 bị hại kháng cáo bản án sơ thẩm

Ngày 23/5, bà Vũ Thị Thu Hà - Thẩm phán TAND Cấp cao tại Hà Nội đã ký Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm đổi với bị cáo Nguyễn Văn Thanh, SN 1993, Chủ tịch HĐQT Cty CP Đầu tư và phát triển TVT Land (Cty TVT Land) và Đỗ Đức Hội, SN 1995, TGĐ Cty TVT Land. Bị cáo Thanh bị kết án tù chung thân, còn bị cáo Hội lĩnh 20 năm tù cùng về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” tại Bản án hình sự sơ thẩm số 40/2023/HSST ngày 20 - 21/3/2023 của TAND tỉnh Hưng Yên.

Bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Hưng Yên bị hơn 80 bị hại và bị cáo kháng cáo. Phần lớn các bị hại đều kháng cáo toàn bộ nội dung bản án; đề nghị hủy án sơ thẩm, trả hồ sơ điều tra bổ sung; điều tra trách nhiệm của Cty CP Đầu tư Bất động sản và Thương mại Thăng Long (Cty Thăng Long), chủ đầu tư Dự án New City Phố Nối để tránh bỏ lọt tội phạm, đồng thời làm rõ nguồn tiền mà Thanh và Hội đã chiếm đoạt để trả cho các bị hại.

Phiên tòa xét xử phúc thẩm do bà Vũ Thị Thu Hà làm chủ tọa diễn ra vào ngày 12/6 nhưng sau đó phiên tòa bị hoãn. Dự kiến, phiên tòa xét xử công khai này sẽ diễn ra vào sáng 14/8 tại Trụ sở TAND tỉnh Hưng Yên theo giấy triệu tập của Thẩm phán TAND Cấp cao tại Hà Nội Vũ Thị Thu Hà.

Dự án Khu đô thị phía Bắc đường trục được chia làm hai phân khu với tên thương mại là V-Green City và New City Phố Nối do Cty Thăng Long làm chủ đầu tư có nhiều sai phạm. Khu V-Green City đã mọc lên nhiều ngôi nhà, biệt thự, lâu đài từ nhiều năm trước. Ảnh: Quốc Doanh

Theo Bản án sơ thẩm số 40/2023/HSST do ông Trần Ngọc Lâm, Thẩm phán TAND tỉnh Hưng Yên làm chủ tọa phiên tòa, trong khoảng từ tháng 4 đến tháng 12/2021, với động cơ tư lợi, Thanh và Hội đã sử dụng thủ đoạn gian dối bằng việc đưa ra thông tin Cty TVT Land làm chủ đầu tư Dự án KĐT New City Phố Nối, có hợp đồng gốc với Cty Thăng Long ở nhiều lô đất tại dự án này, làm cho nhiều người tin tưởng là thật, đã tiến hành ký cam kết, thỏa thuận chuyển nhượng nền đất với Cty TVT Land hoặc ký cam kết, thỏa thuận chuyển nhượng nền đất với nhiều người đối với cùng một nền đất, chiếm đoạt của của 158 người với tổng số tiền hơn 198,8 tỷ đồng.

Trong quá trình điều tra, bị cáo Thanh, Hội và gia đình đã bồi thường khắc phục cho một số bị hại số tiền hơn 14 tỷ đồng. HĐXX TAND tỉnh Hưng Yên đánh giá, hành vi phạm tội của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, đã xâm phạm quyền sở hữu tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ. Các bị cáo đã lợi dụng sự tin tưởng của người dân để chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn của 158 bị hại. Hành vi phạm tội của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng gây bất bình trong dư luận và làm mất trật tự trị an tại địa phương. Chính vì vậy, bị cáo Thanh bị tuyên phạt tù chung thân, còn bị cáo Hội lĩnh 20 năm tù.

Chưa làm rõ trách nhiệm của Cty Thăng Long

Tại phiên tòa sơ thẩm, các luật sư, bị hại đều đề nghị trả hồ sơ điều tra bổ sung để làm rõ việc Cty Thăng Long và các thành viên Cty Thăng Long đã bán đất nền cho Cty TVT Land; Cty TVT Land và cá nhân các bị cáo đã chyển cho phía Cty Thăng Long hơn 89 tỷ để mua đất nền tại Dự án New City Phố Nối. Đồng thời làm rõ trách nhiệm của các cá nhân của Cty Thăng Long, Cty TVT Land và một số Cty Bất động sản (Cty Việt Dũng và Cty Thủ Đô bị tố cáo có hành vi gian dối liên quan đến Hợp đồng thỏa thuận chuyển nhượng nền đất tại Dự án New City Phố Nối) liên quan đến hành vi phạm tội của các bị cáo.

Các bị hại đều yêu cầu làm rõ nguồn tiền gần 200 tỷ mà bị cáo chiếm đoạt đã được sử dụng như thế nào(?). Tài sản của Cty TVT Land còn lại những gì để đảm bảo thi hành án. Ngoài ra, luật sư bào chữa cho bị cáo còn đề nghị HĐXX xem xét số tiền mà các bị cáo đã thanh toán lợi nhuận cho một số người bị hại trước, cần thu hồi để Cty TVT Land trả cho các bị hại sau.

Tuy nhiên, HĐXX sơ thẩm cho rằng, các bị cáo trực tiếp và đưa khách hàng trực tiếp ký kết hợp đồng mua nền đất với các thành viên Cty Thăng Long và đã trực tiếp chuyển cho các thành viên Cty Thăng Long số tiền khoảng 89 tỷ đồng. Ngoài ra, các bị cáo còn mua lại các nền đất của các khách hàng đã ký kết trước đó với Cty Thăng Long.

Bị hại Lê Văn Mạnh gửi đơn cầu cứu tới Báo Kinh tế & Đô thị và cho rằng, các cơ quan tố tụng tác hành vi và hồ sơ liên quan đến Cty Thăng Long ra khỏi vụ án là có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của các bị hại

Sau khi có được các hợp đồng, các bị cáo về triển khai ký các hợp đồng bán đứt và bán cam kết với khách hàng của Cty TVT Land. Đến tháng 4/2021, khi mất khả năng thanh toán các khoản tiền đã cam kết với khách hàng, các bị cáo đã nảy sinh ý định lừa đảo chiếm đoạt tài sản của các khách hàng tiếp theo.

Hành vi của Cty Thăng Long đã bán đất nền và nhận tiền của các bị cáo, Cơ quan ANĐT CA tỉnh Hưng Yên đã tách ra và hiện đang điều tra giai đoạn 2 của vụ án đối với các thành viên và lãnh đạo Cty Thăng Long liên quan đến khoản tiền mua bán đất. Do vậy, liên quan đến một số cá nhân Cty Thăng Long nhận số tiền hơn 89 tỷ của Cty TVT Land để mua đất nền của Cty Thăng Long và việc Cty TVT Land trả tiền thay cho Cty Thăng Long 4 tỷ đồng để thi công dải áp phan đường nội bộ khu trong Dự án New City Phố Nối, Cơ quan ANĐT đã ra quyết định tách hành vi và tài liệu liên quan để tiếp tục xác minh làm rõ nên các hành vi này sẽ được xem xét trong vụ án tiếp theo.

Vì sao không thu hồi số tiền gần 200 tỷ đồng bị cáo đã chiếm đoạt?

Luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên, Cty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, việc các cơ quan tố tụng ở tỉnh Hưng Yên tách hành vi và tài liệu liên quan đến Cty Thăng Long ra khỏi vụ án này là chưa đánh giá được hết mối quan hệ nhân - quả giữa hành vi của Cty Thăng Long và sai phạm của Cty TVT Land, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các bị hại. Bởi lẽ:

Thứ nhất, Cty Thăng Long đã vi phạm quy định về chuyển nhượng QSDĐ theo quy định tại Nghị định 148/2020/NĐ-CP. Ngay từ đầu, Cty Thăng Long chưa được phép bán, ký hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ các lô đất do chưa được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ đối với các nền đất tại Dự án New City Phố Nối. Việc Cty Thăng Long cố tình làm trái quy định của pháp luật khi bán, ký hợp đồng thỏa thuận chuyển nhượng nền đất tại Dự án New City Phố Nối cho Cty TVT Land là cơ sở cho bị cáo Thanh và Hội thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Thứ hai là việc các cơ quan tố tụng ở tỉnh Hưng Yên chưa làm rõ nguồn tiền hơn 93 tỷ mà Cty TVT Land chuyển cho Cty Thăng Long. Số tiền này gồm 89 tỷ, Cty TVT Land chuyển cho các thành viên Cty Thăng Long (ông Nguyễn Thế Hùng, TGĐ Cty Thăng Long nhận 31,18 tỷ; Phan Thế Anh, cộng tác viên Cty Thăng Long nhận 2,609 tỷ; Nguyễn Thị Huyền, thủ quỹ Cty Thăng Long nhận 2,7 tỷ; Nguyễn Thị Hằng, thư ký TGĐ Cty Thăng Long nhận 5,8 tỷ và Quách Đình Trường, nhân viên Cty Thăng Long nhận 14,155 tỷ) và Cty TVT Land trả tiền thay cho Cty Thăng Long 4 tỷ đồng để thi công dải áp phan đường nội bộ khu trong Dự án New City Phố Nối. Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Thanh đã thừa nhận, trong 89 tỷ trả cho Cty Thăng Long có tiền của các bị hại.

Thứ ba là việc chưa làm rõ số tiền gần 200 tỷ bị cáo đã lừa đảo, chiếm đoạt của 158 bị hại đã “đi đâu”, sao không thu hồi? Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Thanh cũng khai, số tiền gần 200 tỷ chiếm đoạt của các bị hại, Thanh đã sử dụng để mua đất của dự án, vào tiếp tiến độ và thanh toán tiền lợi nhuận cho những khách hàng cũ đã mua thỏa thuận chuyển nhượng nền đất đến hạn thanh toán. Ngoài ra, bị cáo Thanh đã đưa hợp đồng gốc cho một số khách hàng cầm cố nền đất đó để đảm bảo nghĩa vụ thanh toán.

Từ những dẫn chứng trên, luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên cho rằng, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, các cơ quan tố tụng ở tỉnh Hưng Yên đã không làm rõ mối quan hệ giữa Cty Thăng Long và Cty TVT Land đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình đánh giá nguyên nhân – kết quả của vụ án, không xác định được đầy đủ các bên có quyền lợi nghĩa vụ liên quan làm căn cứ xác định việc đền bù thiệt hại đối với các bị hại.

“Tổng số tiền 93 tỷ mà Cty Thăng Long đã nhận, đây là số tiền do Cty TVT Land phạm tội mà có nhưng cơ quan tố tụng chưa làm rõ số tiền này được sử dụng vào mục đích gì. Bị cáo Thanh đã khai rõ số tiền gần 200 tỷ chiếm đoạt của các bị hại đã sử dụng vào các mục đích rõ ràng nhưng CQĐT không làm rõ, không thu hồi lại tiền và hồ sơ gốc, không kê biên những nền đất mà Cty TVT Land đã dùng để làm phương tiện lừa đảo và việc cơ quan tố tụng không đưa Cty Thăng Long vào điều tra, truy tố, xét xử trong cùng vụ án này là có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, ảnh hưởng đến việc bồi thường trách nhiệm dân sự cho các bị hại”, luật sư Liên nêu quan điểm.

Liên quan đến đơn kêu cứu của bị hại Lê Văn Mạnh, trú tại quận Hà Đông, Hà Nội và để làm rõ những sai phạm tại Dự án New City Phố Nối cũng như quá trình điều tra giai đoạn 2 của vụ án đối với Cty Thăng Long, ngày 22/5, PV đã đăng ký nội dung làm việc với UBND tỉnh; Sở TN&MT tỉnh; CA tỉnh và VKSND tỉnh Hưng Yên.

Ngày 9/6, UBND tỉnh Hưng Yên đã có văn bản số 1466/UBND-KGVX giao UBND huyện Yên Mỹ và thị xã Mỹ Hào chủ trì, phối hợp với CA tỉnh xác minh, làm rõ nội dung phản ánh của công dân do Báo Kinh tế & Đô thị gửi đến, đồng thời thông tin kết quả cho báo. Tuy nhiên, đã hơn 2 tháng trôi qua, Báo Kinh tế & Đô thị vẫn chưa nhận được phản hồi của những đơn vị này.

Quốc Doanh