Vụ bắn chết quan chức cản trở giấc mơ thống nhất của Tổng thống Moon Jae-in

Cái bắt tay lịch sử giữa hai nhà lãnh đạo Hàn - Triều vào tháng 4.2018 - Ảnh: SCMP

Hơn 24 tiếng sau bài phát biểu, giới chức Seoul thông báo một quan chức Bộ Đại dương - Thủy sản nước này có thể đã bị binh sĩ CHDCND Triều Tiên bắn chết khi cố gắng đào tẩu sang nước láng giềng.

Vụ sát hại bị Tổng thống Moon chỉ trích là gây sốc và không thể chấp nhận. Diễn biến mới nhất làm dấy lên tâm lý phẫn nộ trong công chúng – đe dọa đến tầm nhìn thống nhất bán đảo Triều Tiên của Tổng thống Moon.

Giáo sư danh dự Hong Deuk-pyo thuộc đại học Inha nhận xét: “Lời kêu gọi chấm dứt chiến tranh trước Liên hợp quốc nay trở thành trò cười quốc tế. Vụ việc thể hiện rõ nỗ lực thuyết phục Triều Tiên mà chính quyền Moon thực hiện vô nghĩa thế nào và Triều Tiên xem thường Hàn Quốc ra sao. Người dân Hàn Quốc sẽ phẫn nộ hơn, thái độ phản đối chính sách hòa giải - hợp tác chắn chắn gia tăng”.

Theo khảo sát thực hiện bởi Viện nghiên cứu Đông Á cùng tổ chức Hankook, thái độ của người Hàn Quốc đối với nước láng giềng ngày càng trở nên cứng rắn sau mỗi lần xảy ra đụng độ gây thiệt hại về nhân mạng. Chẳng hạn như lúc Triều Tiên nã pháo vào đảo biên giới Yeongpyeong tháng 11.2010 khiến 4 người chết, tỷ lệ ủng hộ cắt giảm/ bỏ viện trợ cho Triều Tiên tăng từ 32% đầu năm lên 57% và hơn 2/3 người được hỏi ủng hộ hành động quân sự chống Triều Tiên.

Học giả Karl Friedhoff thuộc Hội đồng Các vấn đề toàn cầu Chicago cho biết: “Thái độ công chúng Hàn Quốc dành cho Triều Tiên không liên quan đến ý thức hệ. Họ rất thực dụng nên tạo điều kiện tốt để giới lãnh đạo xử lý mối quan hệ song phương. Nhưng thái độ này thay đổi nhanh chóng”. Ông xác định vụ bắn chết quan chức sẽ làm cho thái độ cứng rắn tăng cao hơn, nên Tổng thống Moon khó lòng thực thi chính sách hòa giải - hợp tác trong ngắn hạn.

Hôm 25.9, giới chức Seoul thông báo nhà lãnh đạo Kim Jong-un gửi thư xin lỗi vụ bắn chết quan chức. Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia Hàn Quốc Suh Hoon còn cho biết hai ông Kim - Moon thời gian qua đã trao đổi thư cá nhân, nhà lãnh đạo Triều Tiên cầu chúc người dân Hàn Quốc sớm chiến thắng đại dịch COVID-19 và khắc phục thiệt hại do bão gây ra gần đây.

Giáo sư Lim Jae-cheon thuộc đại học Hàn Quốc dự đoán giới chức Seoul không từ bỏ cách tiếp cận hiện tại mặc dù công chúng đang vô cùng phẫn nộ. Chính quyền Moon sẽ cố gắng thuyết phục để dư luận không trở nên quá cực đoan.

Giáo sư quan hệ quốc tế Nam Chang-hee thuộc đại học Inha đánh giá Triều Tiên không thực thực muốn hợp tác với Hàn Quốc, mà trọng tâm của giới chức Bình Nhưỡng là Mỹ.

Cẩm Bình (theo SCMP)