Vụ bay giải cứu: Luật sư vô cảm với luận điểm về giá trị 42 tỷ đồng

Quang cảnh phiên tòa xét xử. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)

Ngày 21/7, đại diện Viện Kiểm sát thực hiện quyền công tố tại phiên tòa xét xử vụ án “Chuyến bay giải cứu” đã đưa ra nhiều quan điểm, nhận định đối đáp lại luận điểm của các bị cáo và các luật sư bào chữa.

Trong đó, đại diện Viện Kiểm sát đã bày tỏ sự phẫn nộ trước một số quan điểm bào chữa “vô cảm” của luật sư.

Trước đó, trong phần bào chữa cho bị cáo Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế), một số luật sư có ý kiến phân tích xoay quanh việc Viện Kiểm sát đánh giá bị cáo Kiên nhận hối lộ hơn 42 tỷ đồng là số tiền lớn.

Theo quan điểm của luật sư bào chữa thì 42 tỷ đồng là con số tổng hợp, chiếm tỷ lệ % không lớn của 18 doanh nghiệp.

Nếu so sánh 42 tỷ đồng với trên 30.000 công dân Việt Nam ở nước ngoài thì các luật sư bào chữa biện minh rằng mỗi một cá nhân chỉ phải bỏ ra thêm từ 500.000 đồng đến 2 triệu đồng, qua đó xác định số tiền đó có thể dùng làm quà cảm ơn hay không?

Trước quan điểm bào chữa của vị luật sư, đại diện Viện Kiểm sát đã bày tỏ sự phẫn nộ và cho rằng quan điểm bào chữa của luật sư thể hiện sự thờ ơ, vô cảm trước những nỗi đau khổ, sự mất mát to lớn của đồng bào ta, cũng như những người dân nghèo trên toàn thế giới ở trong đại dịch COVID-19.

Hành vi phạm tội của bị cáo diễn ra trong thời điểm đại dịch COVID-19 bùng phát và nhanh chóng lan rộng trên toàn thế giới, với những diễn biến hết sức phức tạp, tiềm ẩn những nguy cơ khó lường, cướp đi sinh mạng của hàng triệu người dân, thực tế là WHO tính toán toàn thế giới đã mất đi khoảng 15 triệu người, Việt Nam đã mất đi 43.206 người tính đến ngày 19/7/2023.

Cả thế giới bị “chao đảo” trong cơn “cuồng phong” của dịch bệnh, sự chết chóc bao trùm trên khắp các vùng lãnh thổ, số lượng người mắc bệnh, người chết tăng lên từng phút, từng giây, cảm giác ngày tận cùng của thế giới đã đến.

Trong bối cảnh đó tại Việt Nam, cả hệ thống chính trị vào cuộc, chung sức, đồng lòng căng mình chống dịch với quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Chính phủ “chống dịch như chống giặc.” Hơn bao giờ hết “tình dân tộc, nghĩa đồng bào” lại cảm thấy ý nghĩa và thiêng liêng....

Dịch bệnh hoành hành kéo dài khiến cho những công dân Việt Nam đang sinh sống, lao động, học tập ở nước ngoài bị mất việc làm, cuộc sống của người dân khó khăn cùng cực, hàng ngày, hàng giờ mong muốn sớm được trở về quê hương với gia đình, người thân, để không bị chết nơi “đất khách, quê người.”

Để giải cứu đồng bào đang bị mắc kẹt ở nước ngoài, Chính phủ đã có những chủ trương đúng đắn, kịp thời, tổ chức các chuyến bay “giải cứu,” chuyến bay “combo” đưa công dân về nước.

Đại diện Viện Kiểm sát nhấn mạnh hành vi của các bị cáo, trong đó có bị cáo Phạm Trung Kiên trong thời điểm đó làm mất đi ý nghĩa tốt đẹp, chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước trên các chuyến bay “giải cứu,” “combo,” gây bất bình trong nhân dân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các cơ quan Nhà nước, phản bội lại sự cố gắng của cả hệ thống chính trị.

Công tố viên đánh giá, quan điểm bào chữa của luật sư là sự xúc phạm với những người dân Việt Nam đã trải qua một đại dịch COVID-19 đầy khốc liệt, đau thương.

Cũng trong phần đối đáp ngày 21/7, đại diện Viện Kiểm sát đã cân nhắc phân hóa vai trò, mức độ hành vi, điều chỉnh mức án đề nghị đối với một số bị cáo do có thêm các tình tiết giảm nhẹ, thể hiện chính sách khoan hồng của pháp luật.

Trong đó, đối với nhóm “nhận hối lộ,” đại diện Viện Kiểm sát đề nghị giảm 1 năm tù so với đề nghị trước đó của Viện Kiểm sát đối với các bị cáo gồm cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an Trần Văn Dự (còn từ 8-9 năm tù), cựu Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam Trần Văn Tân (còn từ 7-8 năm tù), cựu Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Chử Xuân Dũng (còn từ 3-4 năm tù), cựu Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Vũ Hồng Nam (còn từ 3-4 năm tù).

Đối với một số bị cáo đưa hối lộ, môi giới hối lộ được đại diện Viện Kiểm sát đề nghị thay đổi thành án treo.

Cụ thể, các bị cáo được hưởng án treo gồm Vũ Thùy Dương (Giám đốc Công ty Cổ phần thương mại Lữ hành Việt) và Trần Quốc Tuấn (Giám đốc Công ty Cổ phần xúc tiến thương mại và du lịch Việt Nam) từ 2-3 năm tù, Phạm Bá Sơn (nhân viên Công ty Cổ phần Xây dựng Thái Hòa) và Tào Đức Hiệp (Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn du lịch và dịch vụ Công đoàn Đường sắt) từ 18-20 tháng tù.

Đối với bị cáo Nguyễn Anh Tuấn (cựu Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội) bị xét xử về tội “Môi giới hối lộ,” sau phần luận tội của Viện Kiểm sát, bị cáo Tuấn đã tác động để gia đình khắc phục toàn bộ số tiền thuộc trách nhiệm của bị cáo.

Vì vậy, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xem xét mức hình phạt từ 5-6 năm tù đối với bị cáo Tuấn (giảm 1 năm so với mức đề nghị ban đầu).

Sau khi đại diện Viện Kiểm sát đối đáp, các bị cáo và luật sư bào chữa đã tiếp tục tham gia tranh luận, phân tích các luận điểm nhằm giảm nhẹ mức độ hành vi cho các bị cáo./.

Từ tháng 4/2020, Chính phủ cho phép thực hiện chuyến bay giải cứu đưa công dân hồi hương, người dân chỉ phải trả tiền vé máy bay, không mất chi phí cách ly. Sau đó là các chuyến bay combo, người dân tự nguyện trả phí toàn bộ.

Từ đầu 2020 đến khoảng giữa năm 2021, nhà chức trách đã cấp phép và tổ chức hơn 1.000 chuyến bay, đưa hơn 200.000 công dân từ 62 quốc gia, vùng lãnh thổ về nước.

Riêng Bộ Ngoại giao đã đề xuất Chính phủ phê duyệt 772 chuyến bay đưa công dân về nước, trong đó có 400 chuyến bay giải cứu, 372 chuyến bay combo.

Cơ quan điều tra phát hiện để có chi phí "bôi trơn," nhóm 20 doanh nghiệp với hơn 100 pháp nhân phải nâng giá vé máy bay, "vẽ" thêm nhiều chi phí phát sinh với khách hàng có nhu cầu về nước giữa đại dịch.

Trong quá trình cấp phép các chuyến bay, phê duyệt cách ly tại địa phương và giải quyết vụ án, từ tháng 9/2020 đến tháng 12/2022, có 25 cá nhân đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao để nhận hối lộ tổng cộng gần 165 tỷ đồng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại hơn 10 tỷ đồng.

Viện Kiểm sát xác định 23 cá nhân là đại diện các doanh nghiệp đã đưa hối lộ hơn 226 tỷ đồng, 4 cá nhân môi giới hối lộ hơn 74 tỷ đồng và lừa đảo chiếm đoạt số tiền gần 25 tỷ đồng.

54 bị cáo trong vụ “chuyến bay giải cứu”

54 bị cáo bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố về các tội: “Đưa hối lộ,” - 23 bị cáo ; “Nhận hối lộ” - 21 bị cáo; “Môi giới hối lộ” - 4 bị cáo; “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” - 1 bị cáo; “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” - 4 bị cáo và 1 bị cáo với 2 tội: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và “Đưa hối lộ."

* Đối với 21 bị cáo bị xét xử về tội “nhận hối lộ,” đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị Hội đồng Xét xử tuyên phạt các mức án gồm:

Tử hình: Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế)
19-20 năm tù: Vũ Anh Tuấn (cựu cán bộ Cục Quản lý XN-BCA)
18-19 năm tù:Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng CLS-BNG)
12-13 năm tù: Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao)
9-10 năm tù: Đỗ Hoàng Tùng (cựu Phó Cục trưởng CLS-BNG)
Trần Văn Dự (cựu Phó Cục trưởng Cục QLXNC-BCA)
8-9 năm tù: Trần Văn Tân (cựu Phó Chủ tịch ỦBND Quảng Nam)
Vũ Sỹ Cường (cựu cán bộ Cục QLXNC-BCA)
7-8 năm tù: Nguyễn Quang Linh (cựu Trợ lý Phó Thủ tướng)
Nguyễn Thanh Hải (cựu Vụ trưởng Vụ QHQT-VPCP)
6-7 năm tù: Nguyễn Tiến Thân (cựu chuyên viên Vụ QHQT-VPCP) Nguyễn Mai Anh (cựu chuyên viên Vụ QHQT-VPCP)
5-6 năm tù:Nguyễn Hồng Hà (cựu TLS Tại Osaka, Nhật Bản)
Vũ Hồng Quang (cựu Phó trưởng Phòng VTHK-CHK)
Ngô Quang Tuấn (cựu chuyên viên Vụ HTQT-Bộ GTVT)
4-5 năm tù: Vũ Hồng Nam (cựu Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản)
Lê Tuấn Anh (cựu Chánh Văn phòng Cục Lãnh sự)
Chử Xuân Dũng (cựu Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội)
3-4 năm tù: Vũ Ngọc Minh (cựu Đại sứ Việt Nam tại Angola)
2-3 năm tù: Lưu Tuấn Dũng (cựu Phó trưởng PBHCD, CLS-BNG)
Lý Tiến Hùng (cựu chuyên viên Vụ KHCNMT-BGDĐT)

* Đối với nhóm 23 bị cáo bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố về tội “đưa hối lộ," đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị các mức án gồm:

11-12 năm tù: Lê Hồng Sơn (Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky)
10-11 năm tù: Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó TGĐ Công ty Blue Sky)
8-9 năm tù: Hoàng Diệu Mơ (Tổng Giám đốc Công ty An Bình)
7-8 năm tù: Nguyễn Tiến Mạnh (Phó Giám đốc Công ty Lữ hành Việt)
5-6 năm tù: Nguyễn Thị Tường Vy (Giám đốc Công ty ATA)
Võ Thị Hồng (Giám đốc Công ty Minh Ngọc)
4-5 năm tù: Lê Văn Nghĩa (Giám đốc Công ty Nhật Minh)
Trần Thị Mai Xa (Giám đốc Công ty MasterLife)
Lê Thị Ngọc Anh (cán bộ Ban Đối ngoại Trung ương Đảng)
3-4 năm tù:Nguyễn Thị Hiền (trú tại Ngọc Lâm, Long Biên-HN)
Đào Minh Dương (Giám đốc Công ty Cổ phần Vijasun)
Nguyễn Thị Dung Hạnh (Giám đốc Công ty G19)
2-3 năm tù: Vũ Thùy Dương (Giám đốc Công ty Lữ hành Việt)
Phan Thị Mai (Giám đốc Công ty Sao Hà Nội)
Vũ Minh Thắng (Giám đốc Công ty Thuận An)
Nguyễn Thế Dũng (Giám đốc Công ty Sang Trọng)
Phạm Bích Hằng (1969, trú tại Hạ Đình,Thanh Xuân, HN)
18-24 tháng tù: Trần Hồng Hà (Giám đốc Công ty Sao Việt)
Trần Tiến (Giám đốc Công ty Phi Trường)
18-20 tháng tù: Phạm Bá Sơn (nhân viên Công ty Thái Hòa)
Tào Đức Hiệp (Giám đốc Công ty CĐ Đường sắt)

12-18 tháng tù (hưởng án treo): Đào Thị Chung Thúy (trú tại Nguyễn Trãi, Hà Đông-HN)

* Đối với 4 bị cáo bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị các mức án gồm:

5-6 năm tù: Trần Việt Thái (cựu Đại sứ Việt Nam tại Malaysia)
4-5 năm tù: Nguyễn Lê Ngọc Anh (cựu cán bộ ĐSQ VN tại Malaysia)
Nguyễn Hoàng Linh (cựu cán bộ ĐSQVN tại Malaysia)
2-3 năm tù: Đặng Minh Phương (cựu kế toán ĐSQVN tại Malaysia)

* Đối với 4 bị cáo bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố về tội "Môi giới hối lộ" đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị các mức án gồm:

6-7 năm tù: Nguyễn Anh Tuấn (cựu Phó Giám đốc CA TP Hà Nội)
3-4 năm tù: Bùi Huy Hoàng (cựu CV Phòng KSBTN, CYTDP-Bộ Y tế)
2-3 năm tù: Trần Quốc Tuấn (Giám đốc Công ty TMDL Việt Nam)
Phạm Thị Kim Ngân (cán bộ Phòng Trị sự, TC Thanh tra)

* Đối với bị cáo bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị mức án:

19-20 năm tù với bị cáo Hoàng Văn Hưng (cựu Trưởng Phòng 5, Cơ quan An ninh Điều tra, Bộ Công an.

* Đối với bị cáo bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" “Đưa hối lộ” đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị mức án:

15-17 năm tù với bị cáo Trần Minh Tuấn (Giám đốc Công ty CPXD Thái Hòa) trong đó từ 14-15 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và từ 1-2 năm tù về tội “Đưa hối lộ.”

Kim Anh (TTXVN/Vietnam+)