Vụ buôn lậu xăng dầu:Viện kiểm sát bác bỏ lập luận điều tra viên ép cung cựu đại tá

"Cống hiến 30 năm, từng bị gí súng vào đầu, liệu bị cáo có dễ bị mua chuộc"?

Ngày 15/7, phiên tòa sơ thẩm, xét xử 14 bị cáo trong vụ nhận hối lộ, bảo kê buôn lậu xăng xảy ra tại một số đơn vị cảnh sát biển, biên phòng tiếp tục phần tranh tụng.

Trong khi hầu hết các bị cáo thành khẩn khai báo, riêng cựu chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang Nguyễn Thế Anh, khi được tự bào chữa vẫn tiếp tục phản đối cáo buộc của Viện kiểm sát, cho rằng cơ quan điều tra có nhiều vi phạm tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án.

Bị cáo đặt nghi vấn: “Ngày 11/5/2021, cơ quan điều tra Bộ Quốc phòng thông tin về việc nhận bàn giao toàn bộ hồ sơ vụ án từ cơ quan tố tụng tỉnh Đồng Nai, đến ngày 18/5/2021 thì ra quyết định khởi tố bị can. Vậy chỉ trong một tuần, vụ án này đã được điều tra như thế nào, có đảm bảo khách quan, các tài liệu, chứng cứ để buộc tội ra sao…?”.

Bị cáo cho biết thêm, cơ quan tố tụng tiến hành các hoạt động khám xét nhưng không có mặt bị cáo, điều tra viên và kiểm sát viên vào trại tạm giam làm việc với bị cáo nhưng lại không có mặt luật sư.

Bị cáo Nguyễn Thế Anh - cựu chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang tại tòa

Cựu chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang cũng luôn khẳng định: Mình không biết, không thỏa thuận, cũng không nhận tiền từ Phan Thanh Hữu như cáo buộc, bị cáo Nguyễn Thế Anh nói mong Phan Thanh Hữu khai đúng sự thật.

Đồng thời, đề nghị Hội đồng xét xử xem xét cả lời khai của em họ là Nguyễn Văn An khi tại tòa, An đã khẳng định bị cơ quan điều tra ép khai thay Nguyễn Thế Anh nhận tiền từ Hữu.

"Mong quý tòa xem xét đánh giá sự thật khách quan của vụ án để phán xét với bị cáo cho thật khách quan, công tâm, chứ nếu như thế này bị cáo có chết cũng không rửa hết”, bị cáo Nguyễn Thế Anh nói.

Cựu đại tá cũng gửi lời xin lỗi đến các thủ trưởng cũ của mình khi bị cơ quan điều tra ép cung, sắp đặt để có lời khai đổ tội cho các thủ trưởng cũ.

Trước đó, tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Thế Anh khai, bị cơ quan điều tra viết sẵn bản cung ngày 22/6/2021, trong đó có chi tiết Nguyễn Thế Anh nhận tiền từ Phan Thanh Hữu và chi cho 3 thủ trưởng. Sau đó, cơ quan điều tra lại sửa bản cung, ép Nguyễn Thế Anh nhận tội một mình.

Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thế Anh, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, căn cứ để Viện kiểm sát buộc tội đối với thân chủ của mình là “chưa thuyết phục”.

Lý do, ngoài lời khai của “ông trùm” thì chưa có chứng cứ thuyết phục nào khác cho thấy bị cáo tác trực tiếp hoặc chỉ đạo cấp dưới buông lỏng, bao che cho hoạt động buôn lậu.

Thêm vào đó, giai đoạn từ tháng 10/2019 đến tháng 1/2021, bị cáo lần lượt giữ các chức vụ Cục phó Cục phòng, chống ma túy và tội phạm thuộc Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Phó chánh Văn phòng thuộc Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia rồi Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng Kiên Giang. Cả ba vị trí này đều không liên quan đến hoạt động buôn lậu xăng dầu mà chỉ nắm bắt thông tin, giúp việc, đề xuất văn bản.

Luật sư lập luận thêm: Vì không có chức năng, nhiệm vụ trực tiếp liên quan tới hoạt động buôn lậu nên không thể cáo buộc bị cáo nhận hối lộ, bởi bị cáo không làm theo yêu cầu nào của “ông trùm”. Nếu có việc nhận tiền thì hành vi đó có thể là lợi dụng chức vụ quyền hạn hoặc nhận quà trái quy định, chứ không phải nhận hối lộ.

Theo đó, luật sư đề nghị tòa trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung.

Khi được nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Thế Anh giãi bày, bản thân đã có 30 năm phục vụ quân đội, mặc dù không trực tiếp cầm súng chiến đấu nhưng quá trình công tác đã phải đương đầu với nhiều loại tội phạm. Bị cáo từng bị tội phạm gí súng vào đầu, bị trả thù, thử hỏi có dễ dàng bị mua chuộc không?

"Hôm nay bị cáo đã nhiều lần yêu cầu Viện kiểm sát đối đáp về thủ tục tố tụng, vị trí, chức năng của bị cáo nhưng Viện kiểm sát chỉ trả lời chung chung. Bị cáo thấy không thuyết phục, nếu Hội đồng xét xử không xem xét, bị cáo sẽ kêu oan suốt đời" - bị cáo Thế Anh nói lời sau cùng.

Viện kiểm sát giữ nguyên quan điểm luận tội: Ai có thể ép cung bị cáo?

Đối đáp lại quan điểm của bị cáo Nguyễn Thế Anh và luật sư, đại diện Viện kiểm sát quân sự giữ nguyên quan điểm buộc tội, đồng thời khẳng định quá trình giải quyết vụ án được tiến hành khách quan, đúng quy định.

“Không có cán bộ tiến hành tố tụng nào có thể mớm cung, ép buộc những người thân thiết, những người đồng chí khai báo về nhau; không có cán bộ tố tụng nào muốn làm xấu đi hình ảnh của đồng chí, đồng đội của mình, nhất là trong vụ án này có những sĩ quan cao cấp trong quân đội” - đại diện Viện kiểm sát nhấn mạnh.

Đại diện VKS tranh luận với bị cáo và luật sư bào chữa tại tòa

Theo Viện kiểm sát, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra ở nhiều tỉnh thành, trong và ngoài quân đội, người có liên quan là rất lớn.

Trong bối cảnh tác động dịch COVID-19 hoành hành, lực lượng tham gia tố tụng lớn trong và ngoài quân đội, quá trình giải quyết có sự bàn bạc, bàn giao số lượng hồ sơ rất lớn. Hoạt động điều tra phải được tiến hành đầy đủ, toàn diện mới đi đến kết luận của vụ án. Vụ án có hơn 5.000 bút lục, do đó, các luật sư cần nghiên cứu kỹ.

Về vấn đề các luật sư cho rằng, không có chứng cứ vật chất chứng minh cho hành vi nhận hối lộ của bị cáo, đại diện Viện kiểm sát cho hay, ngoài lời khai của các bị cáo, người liên quan còn có nhiều tài liệu, chứng cứ khác, bao gồm dữ liệu viễn thông về lịch sử, địa điểm các cuộc gọi.

Đối với một số buổi hỏi cung không có sự tham gia của luật sư, đại diện Viện kiểm sát nói vì giai đoạn đó dịch COVID-19 dẫn tới khó khăn đi lại, tuy vậy cơ quan tố tụng vẫn thực hiện lấy lời khai đúng quy định. Giai đoạn sau khi dịch lắng xuống, các buổi hỏi cung đều có sự tham gia của luật sư, được ghi âm, ghi hình.

"Bị cáo Thế Anh trải qua thời gian dài trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và đã có nhiều thành tích, thử hỏi ai có thể mớm cung, ép cung bị cáo? Trong trại giam, bị cáo xin giấy giám thị để viết tâm thư, những suy nghĩ trong lòng bị cáo như nào bị cáo tự viết ra, ai có thể viết thay cho bị cáo?", kiểm sát viên lập luận.

Cáo trạng cáo buộc bị cáo Nguyễn Thế Anh đã nhận tổng cộng 6,2 tỉ đồng và 56.000 USD từ “trùm" xăng lậu Phan Thanh Hữu để giúp Hữu buôn lậu xăng. Bị can Nguyễn Thế Anh đã phạm vào tội “Nhận hối lộ”, “Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép ” quy định tại điểm a khoản 4 Điều 354 và khoản 1 Điều 349 Bộ luật Hình sự.

Trước đó, đại diện Viện kiểm sát cũng đề nghị mức án đối với ông Nguyễn Thế Anh bị là tù chung thân đối với tội nhận hối lộ và 1-2 năm tù về tội tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép. Tổng hợp hình phạt đề nghị là tù chung thân.

Hội đồng xét xử sẽ tuyên án trong đêm nay.

Đỗ Nga