Vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội: Quy định về phòng cháy chữa cháy nghiêm ngặt tới mức nào?
Đêm 12/9, ngọn lửa bùng phát bao trùm chung cư mini có quy mô 9 tầng (1 tum) với khoảng 150 người sinh sống trên phố Khương Hạ (phường Khương Đình, Thanh Xuân, Hà Nội).
Báo cáo ban đầu về vụ việc, đại diện Công an TP Hà Nội cho biết, vụ cháy chung cư mini số nhà 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ xảy ra vào hồi 23h50 phút ngày 12/9. Ngôi nhà có diện tích khoảng 200m2, với địa hình ngõ nhỏ, sâu, cách phố Khương Hạ 400m.
Sau khi nhận được thông tin về vụ cháy, lãnh đạo thành phố, lực lượng PCCC Bộ Công an, Trường Đại học Cảnh sát PCCC, Công an thành phố, Công an quận Thanh Xuân đã có mặt tại hiện trường và chỉ đạo chữa cháy, khẩn trương thực hiện các phương án cứu hộ, cứu nạn đối với các nạn nhân. Sau 45 phút xảy ra hỏa hoạn, đám cháy cơ bản được khống chế.
Trong quá trình chữa cháy, lực lượng lớn cán bộ, chiến sĩ phòng cháy, chữa cháy, công an quận và các phường trên địa bàn quận Thanh Xuân cùng đông đảo người dân, sinh viên các trường đại học, các tình nguyện viên, các cơ sở y tế đã tích cực tham gia vào quá trình sơ cứu, cấp cứu người bị nạn.
Đến 5h ngày 13/9, thống kê sơ bộ đã thực hiện cứu nạn thành công trên 70 người, đưa đi cấp cứu 54 người. Số người bị thương đang được cấp cứu tại các bệnh viện trên địa bàn thành phố: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội; Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, Bệnh viện Quân y 103...
Dưới góc độ pháp lý, Ts. Ls. Đặng Văn Cường (Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp – Đoàn luật sư TP Hà Nội) bày tỏ quan điểm: Đây là vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn đến tài sản và thông tin hiện nay cho thấy có đã có thiệt hại về người nên cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ các khía cạnh như: Nguyên nhân gây hỏa hoạn, việc cấp giấy phép, phê duyệt về phòng cháy chữa cháy cho công trình này được thực hiện và triển khai như thế nào, trách nhiệm của tập thể cá nhân liên quan…
Theo quy định của pháp luật thì nhà chung cư, kể cả chung cư mini và các tòa nhà kinh doanh phòng trọ cho thuê đều phải đảm bảo các tiêu chuẩn kĩ thuật an toàn về phòng cháy chữa cháy.
Tại Khoản 1, Điều 23 Luật Phòng cháy, chữa cháy nêu rõ: "Công trình cao tầng phải có thiết bị chống tụ khói, lan truyền khói và hơi độc do cháy sinh ra; phải có phương án thoát nạn, bảo đảm tự chữa cháy ở những nơi mà phương tiện chữa cháy bên ngoài không có khả năng hỗ trợ".
Ngoài ra, điều kiện về phòng cháy, chữa cháy đối với nhà trọ được quy định tại Điều 5 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP của Chính Phủ, cụ thể như sau: - Thứ nhất, đối với nhà trọ cao dưới 3 tầng trở xuống hoặc có khối tích từ 1000 m3 trở xuống do Ủy ban nhân dân cấp xã quản lý phải đáp ứng các điều kiện sau: Có nội quy, biển cấm, biển báo, sơ đồ hoặc biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy, thoát nạn phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc theo quy định của Bộ Công an. Có phương án chữa cháy được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Có hệ thống giao thông, cấp nước, thông tin liên lạc phục vụ chữa cháy, hệ thống báo cháy, chữa cháy, ngăn cháy, ngăn khói, thoát nạn, phương tiện phòng cháy và chữa cháy khác, phương tiện cứu người bảo đảm về số lượng, chất lượng phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hoặc theo quy định của Bộ Công an.
Có quy định và phân công chức trách, nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy. Người làm nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy phải được huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy theo quy định tại Điều 33 Nghị định này.
Thứ hai, đối với nhà trọ cao từ 3 tầng trở lên hoặc có khối tích từ 1000 m3 trở lên do Cơ quan công an quản lý phải đáp ứng các điều kiện: Có nội quy, biển cấm, biển báo, sơ đồ hoặc biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy, thoát nạn phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc theo quy định của Bộ Công an.
Có lực lượng phòng cháy và chữa cháy cơ sở, chuyên ngành tương ứng với loại hình, được huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy và tổ chức sẵn sàng chữa cháy đáp ứng yêu cầu tại chỗ theo quy định, trừ trường hợp quy định tại điểm g khoản 3 Điều 31 Nghị định này.
Có phương án chữa cháy được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Hệ thống điện, chống sét, chống tĩnh điện, thiết bị sử dụng điện, sinh lửa, sinh nhiệt, việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt phải bảo đảm an toàn về phòng cháy và chữa cháy phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc theo quy định của Bộ Công an.
Có hệ thống giao thông, cấp nước, thông tin liên lạc phục vụ chữa cháy, hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu về phòng cháy, chữa cháy và truyền tin báo sự cố, hệ thống báo cháy, chữa cháy, ngăn cháy, ngăn khói, thoát nạn, phương tiện phòng cháy và chữa cháy khác, phương tiện cứu người bảo đảm về số lượng, chất lượng phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy và chữa cháy hoặc theo quy định của Bộ Công an.
Có Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế và văn bản thẩm duyệt thiết kế (đối với trường hợp nhà trọ cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5000 m3 trở lên) và văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy của cơ quan Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy đối với dự án, công trình thuộc danh mục quy định tại Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định này.
Trường hợp kết quả xác minh của cơ quan chức năng cho thấy cơ sở kinh doanh này đã không đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy theo quy định của pháp luật dẫn đến vụ việc xảy ra, gây hậu quả nghiêm trọng thì cơ quan điều tra sẽ xem xét khởi tố vụ án hình sự về tội "Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy" theo Điều 313 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
Bước đầu, đối với các trường hợp tử vong, thành phố Hà Nội hỗ trợ 37.000.000 đồng/người thiệt mạng và 12.400.000 đồng/người bị thương. Riêng đối với trẻ em, Quỹ Bảo trợ trẻ em Thành phố hỗ trợ thêm: 5.000.000 đồng/trẻ bị thiệt mạng và 10.000.000 đồng/trẻ bị thương phải điều trị tại bệnh viện. Hỗ trợ từ các nguồn xã hội hóa khác của thành phố, quận, phường và tổ chức đoàn thể - xã hội.
Thành phố hỗ trợ đối với sinh viên, công nhân, người lao động thuê (hoặc ở ghép tại căn hộ) hỗ trợ mỗi cá nhân 1,5 triệu/người/tháng trong 6 tháng; hỗ trợ toàn bộ chi phí tại bệnh viện đối với người bị thương trong vụ hỏa hoạn phải điều trị tại bệnh viện; hỗ trợ tiền mua sách vở, đồ dùng học tập đối với trẻ em của các gia đình trong vụ hỏa hoạn, mức 5 triệu đồng/trẻ.
Đồng thời, giao chính quyền địa phương có biện pháp hỗ trợ ổn định chỗ ở, các điều kiện sinh hoạt thiết yếu đảm bảo cuộc sống cho người dân để cuộc sống sớm trở lại bình thường.