Vụ cháy tại Công ty Rạng Đông: Đừng võ đoán nguyên nhân!
Sau khi xảy ra vụ cháy tại Công ty Rạng Đông, ngoài hiện tượng 'nhiễu' thông tin về khả năng, mức độ ô nhiễm môi trường thì trên truyền thông, mạng xã hội còn xuất hiện cả những 'câu hỏi', 'bình luận' mang tính võ đoán, hơi hướng 'thuyết âm mưu' về nguyên nhân dẫn đến vụ hỏa hoạn cũng như tiến trình điều tra của cơ quan chức năng.
Trong đó, có bình luận rất gay gắt khi "quy trách nhiệm" cho Hà Nội "nợ dân câu trả lời về nguyên nhân vụ cháy". Lại có ý kiến cho rằng “có khả năng đây là vụ dàn dựng để chuyển giao mục đích sử dụng bất động sản sang dự án nhà ở thương mại”...
Trước một vụ việc mà dư luận quan tâm, mỗi người đều có quyền bày tỏ quan điểm của mình, thậm chí hồ nghi về một điều gì đó, nhưng khi đưa quan điểm, ý kiến cá nhân phải hết sức thận trọng và có trách nhiệm, chứ không thể võ đoán, hay hồ đồ được!
Hỏa hoạn là điều rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào, và sau mỗi một đám cháy sẽ là nhiệm vụ phải khắc phục hậu quả, điều tra nguyên nhân và xử lý trách nhiệm nếu có. Những công việc đó đều được tiến hành đồng thời. Nguyên nhân hỏa hoạn thì rất nhiều, do tự nhiên hoặc do con người; có chủ quan, có khách quan; có vụ biết ngay thủ phạm, nhưng cũng có những vụ cần quá trình điều tra phức tạp, thậm chí có những vụ không thể tìm ra nguyên nhân…
Trách nhiệm và quy trình giải quyết hậu quả, điều tra nguyên nhân một vụ cháy đã được pháp luật quy định cụ thể. Ngay khi xảy ra vụ cháy tại Công ty Rạng Đông, cùng với việc nỗ lực chữa cháy, các lực lượng chức năng của thành phố Hà Nội cũng đồng thời tiến hành điều tra nhằm làm rõ nguyên nhân. Trực tiếp Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đã có chỉ đạo nhiệm vụ cụ thể về công tác bảo vệ hiện trường, tiến hành điều tra, thu thập chứng cứ...
Việc điều tra thực tế còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và tính chất vụ việc, đặc biệt là phụ thuộc rất lớn vào hiện trường. Khi những dấu vết, vật chứng bị ngọn lửa làm biến dạng, phá hủy, sẽ rất khó phát hiện, thu giữ. Việc lấy lời khai của người có liên quan cũng rất khó đánh giá, kiểm chứng, vì cơ sở đánh giá lời khai cũng phải dựa vào hiện trường. Chưa kể, quá trình điều tra tại hiện trường sẽ thêm khó khăn khi nguy cơ đổ vỡ kết cấu xây dựng, khói, khí độc, hóa chất độc hại và tiềm ẩn cả nguy cơ tái cháy, nổ.
Giai đoạn đầu, ngay sau vụ cháy, công tác điều tra là thu thập thông tin cơ bản để có góc nhìn tổng quan về hiện trường, đưa ra các giả thuyết về nguyên nhân, từ đó mới có định hướng điều tra phù hợp. Công tác khám nghiệm hiện trường phải được các cơ quan chuyên môn, các chuyên gia thực hiện tỉ mỉ, toàn diện, khoa học.
Với vụ cháy tại Công ty Rạng Đông, Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ thị cho Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chủ trì, phối hợp điều tra, xác định nguyên nhân gây cháy, xử lý nghiêm vi phạm nếu có theo quy định của pháp luật. Ngày 9-9, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình và Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã cùng chủ trì cuộc họp về xử lý vụ việc, bao gồm cả công tác điều tra. Cuộc họp có sự tham dự của nhiều cơ quan như Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, UBND thành phố Hà Nội, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam…
Như vậy, công tác điều tra, xử lý vụ việc đang được tiến hành rất rốt ráo, nghiêm túc, có sự tham gia của nhiều cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn, chứ không chỉ riêng Hà Nội. Và với một vụ cháy lớn, hiện trường cháy phức tạp thì công tác điều tra có thể mất nhiều thời gian, chưa kể, nếu vụ việc có yếu tố hình sự thì càng không thể vội vàng. Có thể lấy ví dụ, vụ cháy nhà kho chứa 40 tấn hồ sơ xe buýt ở thành phố Hồ Chí Minh, vụ việc xảy ra từ ngày 2-5, hiện trường cháy chỉ vài trăm mét vuông, nhưng phải mất nhiều tháng điều tra, đến ngày 11-9, cơ quan công an mới có thể ra thông báo kết luận nguyên nhân vụ việc.
Thế nên, dù muốn, cũng không thể đưa ra kết luận khi chưa có đủ cơ sở mang tính khách quan, khoa học. Để bảo đảm tính khách quan, chính xác và chặt chẽ nhất, với vụ việc này, trước khi kết thúc điều tra, kết quả khám nghiệm hiện trường, kết quả điều tra sẽ tiếp tục được các cơ quan liên ngành cùng đánh giá, thảo luận, cung cấp thêm thông tin, tài liệu và đi đến thống nhất cuối cùng về nguyên nhân vụ cháy. Bởi thế, xin hãy đừng võ đoán nguyên nhân, cũng như đừng suy diễn không đúng sự thật, không đúng pháp luật!