Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán: Cùng toàn Ngành nâng cao chất lượng kiểm toán
Việc xây dựng, hoàn thiện chuẩn mực, quy trình, phương pháp chuyên môn, nghiệp vụ kiểm toán nhà nước cũng như việc xây dựng các văn bản, chính sách kiểm soát chất lượng kiểm toán và tổ chức công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán là những nhiệm vụ trọng tâm của Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán, cùng toàn Ngành hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Xây dựng quy định về chuyên môn nghiệp vụ
Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán được giao nhiệm vụ giúp Tổng Kiểm toán nhà nước về công tác xây dựng, ban hành, hướng dẫn, kiểm tra và tổ chức thực hiện các văn bản về chuẩn mực, quy trình, phương pháp chuyên môn, nghiệp vụ KTNN, mẫu biểu hồ sơ kiểm toán; tham mưu trong công tác xây dựng, ban hành các văn bản, chính sách kiểm soát chất lượng kiểm toán và tổ chức công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán; phối hợp với các đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán và các đơn vị có liên quan trong quá trình giải quyết kiến nghị, khiếu nại của đơn vị được kiểm toán, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kiểm toán; tham mưu, giúp Tổng Kiểm toán nhà nước quyết định các biện pháp cụ thể để tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động KTNN và các biện pháp nhằm bảo đảm tính độc lập, minh bạch trong hoạt động kiểm toán của KTNN.
17 năm qua, Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán đã khẳng định được vai trò tham mưu trong việc xây dựng các văn bản về chuyên môn nghiệp vụ cho KTNN, cụ thể:
Tiền thân của Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán là Vụ Giám định và Kiểm tra chất lượng kiểm toán thành lập theo Nghị định số 93/2003/NĐ-CP ngày 13/8/2003 của Chính phủ. Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán chính thức được thành lập theo Quyết định số 593/QĐ-KTNN ngày 02/8/2006.
Xây dựng Hệ thống Chuẩn mực KTNN theo hướng tuân thủ ISSAIs (Hệ thống các chuẩn mực kiểm toán của các cơ quan kiểm toán tối cao do Tổ chức quốc tế Các cơ quan Kiểm toán tối cao ban hành) được ban hành kèm theo Quyết định số 02/2016/QĐ-KTNN ngày 15/7/2016 và hiện nay đang thực hiện rà soát, sửa đổi, bổ sung, cập nhật với Hệ thống ISSAIs sửa đổi, bổ sung; tuân thủ Luật KTNN và luật pháp của Việt Nam có liên quan; phù hợp với thể chế, cơ chế quản lý của Việt Nam, điều kiện, môi trường hoạt động và trình độ phát triển của KTNN, từng bước tiếp cận chuẩn mực quốc tế.
Vụ cũng đã tham mưu ban hành Quy trình kiểm toán của KTNN và các hướng dẫn kiểm toán các lĩnh vực (ngân sách Bộ, cơ quan trung ương; ngân sách địa phương; dự án đầu tư; chương trình mục tiêu quốc gia; doanh nghiệp; tài chính - ngân hàng) phù hợp với Luật KTNN và Chuẩn mực KTNN; sửa đổi Hệ thống mẫu biểu hồ sơ kiểm toán phù hợp với Luật KTNN và thực tiễn hoạt động KTNN.
Đồng thời, Vụ đã chủ trì xây dựng các hướng dẫn Chuẩn mực KTNN và nhiều văn bản quản lý quan trọng, như: Hướng dẫn phương pháp tiếp cận kiểm toán dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu; Hướng dẫn Bằng chứng kiểm toán; các đề cương kiểm toán theo từng lĩnh vực; xây dựng tiêu chí, thang điểm đánh giá và tiêu chuẩn xếp loại thành viên đoàn kiểm toán, tổ kiểm toán và đoàn KTNN…
Nhân sự của Vụ đã phát triển từ 13 cán bộ năm đầu thành lập (năm 2006) với 3 phòng chuyên môn, đến nay, cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Vụ đã được phát triển, hoàn thiện, gồm: Vụ trưởng, 4 Phó Vụ trưởng và 5 phòng chuyên môn (gồm: Phòng Tổng hợp, Phòng Ngân sách trung ương, Phòng Ngân sách địa phương, Phòng Đầu tư - Dự án, Phòng Doanh nghiệp và các tổ chức tài chính - ngân hàng). Tổng số công chức của Vụ là 48 người, với 3 Kiểm toán viên cao cấp (chiếm 6,3%), 15 kiểm toán viên chính và tương đương (chiếm 31,3%), 30 kiểm toán viên và tương đương (chiếm 62,4%); trong đó có 6 tiến sĩ (chiếm 12,5%), 33 thạc sĩ (chiếm 68,8%) và 9 cử nhân (chiếm 18,7%).
Công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán của Ngành được thực hiện theo Quy chế kiểm soát chất lượng kiểm toán và ngày càng hoàn thiện trên cả 5 cấp độ: Tổng Kiểm toán nhà nước, Kiểm toán trưởng, Trưởng đoàn kiểm toán, Tổ trưởng Tổ kiểm toán, Kiểm toán viên. Công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán đã thực hiện đồng bộ ở tất cả các giai đoạn của quá trình kiểm toán.
Công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán bảo đảm hoạt động kiểm toán tuân thủ pháp luật, Chuẩn mực KTNN, Quy trình kiểm toán của KTNN và các quy định khác có liên quan trong quá trình tổ chức, thực hiện, quản lý các cuộc kiểm toán của KTNN. Góp phần phòng ngừa, phát hiện và chấn chỉnh kịp thời những hạn chế, tồn tại trong tổ chức, thực hiện, quản lý hoạt động kiểm toán và hoạt động kiểm soát chất lượng kiểm toán của đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán. Đồng thời, bảo đảm chất lượng hoạt động kiểm toán, góp phần nâng cao tính hiệu lực và hiệu quả trong hoạt động kiểm toán của KTNN, nâng cao uy tín của KTNN.
Hoàn thiện quy định về nghiệp vụ, đổi mới việc kiểm soát chất lượng kiểm toán
Ông Nguyễn Lương Thuyết - Vụ trưởng Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán - cho biết: Hướng tới thực hiện mục tiêu chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, với chức năng, nhiệm vụ của mình, Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán sẽ chủ trì tham mưu cho Tổng Kiểm toán nhà nước trong việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy định về chuyên môn nghiệp vụ đồng bộ, phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn hoạt động kiểm toán của KTNN trong bối cảnh và tình hình mới. Đồng thời, đổi mới công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán phù hợp với yêu cầu đẩy mạnh văn hóa nội bộ về chất lượng, xây dựng quy định phân cấp về trách nhiệm của các cấp liên quan đến kết quả, kiến nghị kiểm toán; chuẩn hóa các tiêu chí đánh giá, xếp loại đoàn, tổ, kiểm toán viên của đoàn KTNN thực chất hơn, phù hợp và bao quát góp phần nâng cao chất lượng kiểm toán. Cùng với đó, Vụ sẽ tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm nước ngoài, lựa chọn, tiếp thu những phương pháp kiểm toán mới, tiên tiến, hiện đại để triển khai đồng bộ các loại hình kiểm toán gắn với việc ứng dụng công nghệ thông tin và số hóa hoạt động kiểm toán./.