Vụ 'chuyến bay giải cứu': Đưa 1.891 người đã chấp hành xong án phạt tù ở Malaysia về nước
Cáo trạng xác định, trong quá trình tổ chức 8 chuyến bay 'giải cứu' đưa người mãn hạn tù ở Malaysia về nước, các cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam đã thu tiền trái quy định của pháp luật, hưởng lợi bất chính từ những người mãn hạn tù số tiền hơn 16 tỷ đồng.
Chiều 11/7, TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên xét xử sơ thẩm vụ án 54 bị cáo vụ “chuyến bay giải cứu”.
Trong 54 bị cáo, có 4 bị cáo là nguyên cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia bị truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo khoản 3 Điều 356 BLHS, với khung hình phạt từ 10 - 15 năm. Đó là các bị cáo Trần Việt Thái, nguyên Đại sứu đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Malaysia, Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh và Đặng Minh Phương - nguyên Cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia
Theo cáo trạng, tháng 5/2020, Trần Việt Thái được bổ nhiệm làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Malaysia, có nhiệm vụ chỉ đạo, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia, là người chỉ đạo và chịu trách nhiệm trong việc tổ chức các chuyến bay giải cứu đưa công dân Việt Nam ở Malaysia về nước trong đại dịch Covid-19.
Từ tháng 5/2020 đến tháng 1/2022, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đã tổ chức 21 chuyến bay giải cứu đưa công dân Việt Nam từ Malaysia về nước; trong đó, từ tháng 5/2021 đến tháng 1/2022, tổ chức 8 chuyến bay “giải cứu” đưa 1.891 người đã chấp hành xong án phạt tù ở 19 trại chờ tại Malaysia (người mãn hạn tù) về nước.
Để tổ chức 8 chuyến bay đưa người mãn hạn tù về nước, Trần Việt Thái đã phân công, chỉ đạo Nguyễn Hoàng Linh, Bí thư thứ 2 phụ trách văn hóa, báo chí, cộng đồng và Nguyễn Lê Ngọc Anh, Bí thư thứ 2 phụ trách công tác bảo hộ công dân chịu trách nhiệm chính tổ chức chuyến bay, khảo sát tại các trại chờ, xây dựng kế hoạch, phương án, đề xuất kinh phí, mức thu chi.
Theo phân công, Nguyễn Lê Ngọc Anh chịu trách nhiệm liên lạc với chủ tàu, chủ sử dụng lao động, người nhà của người mãn hạn tù để yêu cầu nộp chi phí đưa người mãn hạn tù về nước. Nguyễn Hoàng Linh liên hệ, phối hợp với Cục nhập cư, các trại chờ của Malaysia; Đặng Minh Phương, cán bộ kế toán cùng Nguyễn Lê Ngọc Anh và Nguyễn Hoàng Linh thực hiện giám sát, quản lý thu, chi kinh phí tổ chức chuyến bay và một số cán bộ khác thực hiện nhiệm vụ được phân công.
Sau khi khảo sát tại các trại chờ, Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh và Đặng Minh Phương bàn bạc, đề xuất và được Trần Việt Thái quyết định mức thu: 20.300.000 đồng/người mãn hạn tù có hộ chiếu, 24.940.000 đồng/người không có hộ chiếu (trong đó, thu để cấp hộ chiếu là 4.640.000 đông/cuốn); những người ở đảo xa cần mua vé máy bay và chi phí dẫn giải cho cán bộ trại của Malaysia thì mức thu từ 30.000.000 đồng đến 35.000.000 đồng/người. Số tiền thu được để chi phí đưa công dân Việt Nam về nước, chi đối ngoại và bồi dưỡng cho cán bộ ở Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia.
Sau khi thông báo mức thu tiền trên, Đại sứ quán Việt Nam yêu cầu người thân, chủ lao động của những người mãn hạn tù nộp tiền vào tài khoản của các cá nhân: As Na Huy và Nguyễn Lê Ngọc Anh mở tại Ngân hàng Techcombank (tiền VND) hoặc vào tài khoản As Na Huy và của bạn của As Na Huy là Zavariah mở tại Ngân hàng CIMB Malaysia (tiền Ringgit). Nguyễn Lê Ngọc Anh lập nhóm Zalo có sự tham gia của Nguyễn Hoàng Linh, Đặng Minh Phương và As Na Hụy để cùng kiểm tra, giám sát, quản lý số tiền thu được trong việc tổ chức các chuyến bay.
Đến tháng 11/2021, sau khi tổ chức được 4 chuyến bay, do kết thúc nhiệm kỳ, Đặng Minh Phương về nước, Trần Việt Thái phân công, chỉ đạo Nguyễn Lê Ngọc Anh tiếp tục phụ trách quản lý thu, chi 4 chuyến bay còn lại. Tổng số tiền đã thu được của người thân hoặc chủ lao động của những người mãn hạn tù qua các tài khoản trên là 44.600.000.000 đồng.
Cáo trạng xác định, như vậy, trong quá trình tổ chức 8 chuyến bay “giải cứu” đưa người mãn hạn tù ở Malaysia về nước, Trần Việt Thái, Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh thu tiền trái quy định của pháp luật (Thông tư 2642016/TT-BTC) và cao hơn chi phí thực tế từ những người mãn hạn tù để chi và hưởng lợi bất chính, gây thiệt hại số tiền 10.450.000.000 đồng; Đặng Minh Phương liên đới gây thiệt hại số tiền 5.721.750.000 đồng.
Về hưởng lợi bất chính, Trần Việt Thái nhận 580.000.000 đồng; Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh mỗi người nhận 480.000.000 đồng; Đặng Minh Phương nhận 220.000.000 đồng. Quá trình điều tra, Trần Việt Thái nộp 5.580.000.000 đồng, Nguyễn Hoàng Linh nộp 480.000.000 đồng, Đặng Minh Phương nộp 220.000.000 đồng để khắc phục hậu quả.