Vụ Gang thép Thái Nguyên: Nóng phần tranh luận

Ngày 16-4, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử vụ đại án Gang thép Thái Nguyên. 19 bị cáo hầu tòa là các cựu lãnh đạo, cán bộ của Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) và Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO).

Cựu chủ tịch HĐQT VNS: “Mức án đề nghị hơi nặng”

Ông Mai Văn Tinh, cựu chủ tịch HĐQT VNS, bị đề nghị 6-7 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Tự bào chữa, ông Tinh nói bản thân có một phần trách nhiệm khiến dự án bị dừng, gây thiệt hại tài sản cho Nhà nước. Tuy nhiên, bị cáo cho rằng mức án mà đại diện VKS đề nghị đối với mình là “hơi nặng”.

Cựu chủ tịch VNS phân trần thời điểm hợp đồng EPC được ký với Tập đoàn Khoa học công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC), ông cùng cấp dưới tại VNS và TISCO đều mong muốn tìm mọi cách để dự án đạt hiệu quả cao, hoàn thành tiến độ.

“Nhưng muốn có phương án tối ưu thì phải xin ý kiến cấp trên. Sau khi được phê duyệt, phương án đó mới giao cho tổng giám đốc thực hiện” - ông Tinh lập luận.

Các bị cáo tại tòa. Ảnh: TTXVN

Bào chữa cho ông Tinh, luật sư cho rằng tại dự án mở rộng Nhà máy gang thép Thái Nguyên, chủ thể tham gia giao kết hợp đồng EPC là TISCO và MCC, do vậy việc dừng hợp đồng (nếu diễn ra) sẽ thuộc trách nhiệm của TISCO do TISCO tiến hành chứ không phải là VNS.

Đối với cáo buộc chỉ đạo đàm phán với MCC, luật sư tiếp tục viện dẫn văn bản nêu “HĐQT VNS chỉ đạo thành lập đoàn đàm phán để xem xét một số phát sinh về giá vật liệu xây dựng”. Từ đó, luật sư chỉ ra rằng việc VNS ban hành quyết định thành lập đoàn đàm phán thực chất là tiếp thu và thực hiện ý kiến chỉ đạo chứ không phải là một quyết định độc lập của HĐQT VNS hay cá nhân ông Tinh.

Về cáo buộc chấp thuận VINAINCON làm nhà thầu phụ, luật sư nhắc lại Văn bản 4320 của Bộ Công Thương. Trong đó, bộ này giới thiệu VINAINCON và khẳng định đây là doanh nghiệp thuộc bộ, có năng lực và bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực thi công xây lắp. Từ cơ sở trên, HĐQT VNS do ông Tinh thay mặt có văn bản đồng ý chủ trương cho phép VINAINCON làm nhà thầu phụ.

Đối với cáo buộc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án từ hơn 3.800 tỉ đồng lên hơn 8.100 tỉ đồng, luật sư nói trước khi HĐQT VNS chấp thuận tăng tổng mức đầu tư, VNS đã nhận được ý kiến đồng ý hoặc thống nhất của Chính phủ và các bộ ngành, trong đó có Bộ Công Thương. Như vậy, bản chất việc phê duyệt của HĐQT VNS là triển khai chủ trương đã được cấp lãnh đạo chấp thuận…

Luật sư: Các bị cáo thực hiện theo cấp trên

Bị cáo Lê Phú Hưng, cựu thành viên HĐQT VNS, bị đại diện VKS đề nghị 12-18 tháng tù về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Bào chữa cho ông Hưng, luật sư nói dự án mở rộng Nhà máy gang thép Thái Nguyên được phê duyệt từ năm 2005, đến năm 2007 ông Hưng mới được bổ nhiệm làm ủy viên HĐQT VNS. Sau đó, ông Hưng được phân công phụ trách các công tác sản xuất, kinh doanh của công ty ở miền Nam, sinh sống ở TP.HCM.

“Trong suốt thời gian này, bị cáo không được phân công hoặc đồng phụ trách bất cứ nội dung nào của dự án. Bị cáo cũng không biết được nội dung của hợp đồng EPC” - luật sư của ông Hưng trình bày lời bào chữa.

Cũng theo luật sư, ông Hưng nhận được email kèm theo tờ trình về việc VNS đề xuất chấp thuận VINAINCON làm nhà thầu phụ và điều chỉnh chi phí phần C vào 4 giờ chiều 23-6-2009. Tuy nhiên, ông Hưng được yêu cầu phải trả lời trước 9 giờ sáng hôm sau.

Sau khi nghiên cứu, ông Hưng tin tưởng sự thẩm định của ban kiểm soát nên đã không yêu cầu các đơn vị liên quan cung cấp hồ sơ, tài liệu khác. Luật sư đề nghị HĐXX áp dụng chính sách khoan hồng để miễn hình phạt cho bị cáo Hưng.

Theo nhiều luật sư, các bị cáo chỉ quyết tâm thực hiện dự án theo chủ trương của cấp trên. Trong đó, luật sư bào chữa cho bị cáo Đặng Thúc Kháng (cựu trưởng Ban Kiểm soát VNS) cho rằng hành vi của ông Kháng không phù hợp với tội danh bị truy tố, các bị cáo không có dấu hiệu đồng phạm trong vụ án này.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Đậu Văn Hùng (cựu tổng giám đốc VNS) nhận định thân chủ không vi phạm pháp luật trong việc ký các văn bản đề nghị được tăng chi phí phần C.

Theo luật sư, việc điều chỉnh giá trị của hợp đồng là do những thay đổi về chính sách tiền lương, giá nguyên vật liệu và tỉ giá hối đoái có biến động lớn. Cùng với đó, việc xin điều chỉnh chi phí đã được TISCO và VNS xin ý kiến, các bộ, ngành đã đề xuất và Chính phủ đã đồng ý…

Hôm nay, tòa tiếp tục làm việc.