'Vũ khí bí mật' cho công nghệ xanh bên dưới siêu núi lửa ở Mỹ

Một khám phá đáng kinh ngạc trên biên giới bang Oregon - Nevada ở Mỹ có khả năng định hình lại tương lai của năng lượng toàn cầu. Đó là bên dưới miệng núi lửa McDermitt chứa khoảng 40 triệu tấn lithium, một nguồn tài nguyên quan trọng cung cấp năng lượng cho xe điện (EV) và nhiều công nghệ xanh khác.

Theo trang Daily Galaxy chuyên thông tin về khoa học và vũ trụ, McDermitt, siêu núi lửa 16 triệu năm tuổi, không chỉ là một kỳ quan địa chất. Với diện tích hơn 1.595 km2, gã khổng lồ ngủ yên này chứa các mỏ đất sét giàu lithium hình thành từ hoạt động núi lửa hàng triệu năm trước.

Nghiên cứu gần đây nhấn mạnh trữ lượng lithium ở hõm chảo McDermitt lấn át các mỏ lithium khác trên toàn thế giới.

Hõm chảo McDermitt. Ảnh: pexels.com

Các lớp đá phiến sét chứa lithium ở hõm chảo McDermitt. Ảnh: Chris Henry

Một hồ nước hình thành trong miệng hố, tồn tại hàng trăm ngàn năm. Vật chất núi lửa bị phong hóa ở xung quanh dẫn tới sự ra đời của trầm tích đất sét ở đáy hồ. Phân tích của các nhà nghiên cứu cho thấy sau khi hồ nước khô cạn, một vụ phun trào khác khiến trầm tích tiếp xúc với nước kiềm nóng, chứa nhiều lithium và kali.

Ông Thomas Benson, nhà địa chất học ở công ty Lithium Americas, và cộng sự giải thích rằng nước kiềm nóng tạo ra lớp illite dày khoảng 40 m ở trầm tích hồ.

Chất lỏng dâng lên qua những vết nứt xuất hiện khi núi lửa hoạt động lại, biến đổi smectite thành illite ở phần phía Nam miệng hố có tên Thacker Pass. Kết quả là lớp đá phiến sét chứa tỉ lệ lithium cao.

Trang Daily Galaxy lưu ý trọng tâm của tham vọng về lithium của Mỹ là dự án Thacker Pass, một sáng kiến mang tính đột phá do công ty Lithium Americas dẫn đầu. Dự án trị giá 2 tỉ USD được hỗ trợ khoản vay từ Bộ Năng lượng Mỹ.

Theo ông Benson, công ty Lithium Americas dự kiến bắt đầu khai thác mỏ lithium vào năm 2026. Mục tiêu ban đầu là sản xuất 40.000 tấn lithium hàng năm, đủ để cung cấp năng lượng cho hàng triệu xe điện.

Công ty này sẽ tách đất sét với nước, sau đó lấy hạt chứa lithium từ khoáng vật lớn hơn bằng phương pháp ly tâm. Tiếp theo, đất sét sẽ được ngâm trong bể axit sulfuric để lọc lithium.

Ông Benson đánh giá đá phiến sét giàu lithium ở Thacker Pass thuộc hàng độc đáo nhất trong số địa tầng trầm tích núi lửa. Việc khám phá mỏ lithium sau các vụ phun trào nên tập trung vào những vùng hõm chảo có trầm tích hồ bị biến đổi về mặt thủy nhiệt.

Bằng cách khai thác trữ lượng lithium khổng lồ, Mỹ có tiềm năng giảm đáng kể sự phụ thuộc vào hàng nhập khẩu, ổn định chuỗi cung ứng và kiểm soát giá cả chặt chẽ hơn. Sự thay đổi này không chỉ củng cố vị thế của nước Mỹ trên thị trường năng lượng toàn cầu, mà còn thách thức sự kiểm soát của Trung Quốc đối với một nguồn tài nguyên quan trọng cho tương lai.

Huệ Bình